Symbolisme

It symbolisme wie in út Frankryk ôfkomstige streaming yn de byldzjende keunst en de literateur dy't yn it fin de siècle furoare makke. De streaming kaam om-ende-by 1880 op as reaksje op it ympresjonisme en ek op it sosjaal-ekonomysk realisme.

Fernand Khnopff, Wie zal mij redden?, 1891

Gustav Klimt

De Kunst / De liefkozingen, 1896 van Fernand Khnopff

De top, de keninginne fan it iis, 1912, in symbolistysk wurk fan Cesare Saccaggi út Tortona.

De namme foar de beweging komt fan Jean Moréas, dy't yn 1886 syn Symbolisch Manifest ferskine liet yn de Paryske Figaro (dêr't hy Charles Baudelaire yn oanwiisde as grutte foarheit fan de beweging) en dêrtroch in namme joech oan de beweging dy't op dat stuit al in tal jierren oan it útkommen wie.

Yn it symbolisme kaam it derop del oan it keunstwurk in subjektive sizzenskrêft te jaan rûn de minsklike figuer, yn in riedseleftige-magyske gearhing fan erotyk en dea. Betiden waard de frou foarsteld as de folsleine belicheming fan skjinnens en seksualiteit. Mytologyske en histoaryske foarstellings waarden brûkt by in fantastyske sfearskepping.

Symbolistyske skilderingen

Foarbylden fan symbolistyske skilderijen binne:

• De Stoarm, 1893 fan Edvard Munch
• De griene dea, 1905 fan Odilon Redon
• Tobbende frou, 1904 fan Pablo Picasso
• Hoop, 1907-1908 fan Gustav Klimt
• De beproevings van de Heilige Antonius, 1887 van James Ensor
• IJzeren bruggen bij Asnières, 1887 fan Émile Bernard

Symbolistyske byldhouwurken

Foarbylden fan symbolistyske byldhouwurken binne:

• De ferleare soan, 1896, plaster George Minne
• Homme et femme agenouillés, granyt George Minne
• Jehannes de Doper, 1895, gips George Minne
• De lytske knibbele, moarmer 47,5 cm George Minne
• De knapenfontein of Fontein fan knibbelden George Minne

Skaaimerken

It symbolisme wurdt karakterisearre troch emoasje, opskodding, heimsinnigens, perversiteit, esoterysk, spiritualisme.

Symbolisten

Nederlân

• Jan Toorop
• Antoon Derkinderen
• Johan Thorn-Prikker
• Willem Adriaan van Konijnenburg
• Richard Roland Holst
• Willem Wiegmans

Frankryk

• Paul Gauguin
• Gustave Moreau
• Odilon Redon
• Pierre Puvis de Chavannes
• Charles Baudelaire

Dútslân

• Franz von Stuck

Beurs van Berlage Café; tegeltableau "It Ferline" (1903), Jan Toorop

Belgje

• Fernand Khnopff
• Jean Delville
• Constant Montald
• Xavier Mellery
• Leon Spilliaert
• William Degouve de Nuncques
• Emile Fabry
• Felix de Boeck
• Jan Frans De Boever
• Henry de Groux
• Charles Doudelet
• Georges Rodenbach
• George Minne
• Constantin Meunier
• James Ensor

Finlân

• Hugo Simberg

Ingelân

• Walter Crane

Switserlân

• Arnold Böcklin

Sjoch ek

• Jugendstil

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

B.H. Spaanstra-Polak, Symbolisme in Nederlandse schilderkunst, 1955. (in) Gronologyske list op "Artcyclopedia" mei symbolisten en in protte keppelings