RGB-kleursysteem

(Trochferwiisd fan RGB)

It RGB-kleursysteem is in kleurkodearring, in manear om in kleur út te drukken mei help fan in kombinaasje fan 'e trije primêre kleuren Read-Grien-Blau, útgeande fan additive kleurminging. Hoefolle oft fan eltse primêre kleur nedich is om 'e just mingkleur te krijen, wurdt útdrukt yn in getal dat almeast út 8 bits bestiet en fariëarje kin fan 0 oant 255. Foar HTML-tapassings (ynternet) wurdt dêrfoar ornaris it heksadesimaal systeem brûkt, wêrby't de juste hoemannichte fan elts fan 'e trije primêre kleuren werjûn wurdt yn in sechstjintallich stelsel, fan 00 o/m 99, en dêrnei fierder geand fan AA o/m FF. Yn tapassings dêr't in hegere kwaliteit fereaske wurdt, kinne ek 12, 16 of noch mear bits per kleur brûkt wurde, wat in grutter ferskaat oan kleuren opsmyt. Kleurwearden rinne by 12 bits útinoar fan 0 o/m 4095, en by 16 bits fan 0 o/m 65535. RAW-bestannen fan digitale kamera's, bygelyks, befetsje meastal 12-bits kleurwearden.

Heksadesimale kleurkodearring fan it RGB-systeem

bewurkje seksje
 
Skematyske werjefte fan 'e relaasje tusken RGB-wearde en kleurwerjefte.

Yn it RGB-systeem wurde kleuren troch additive kleurminging opboud út trije primêre kleuren, read, grien en blau; dêrfandinne de ôfkoarting RGB. De hoemannichte fan in primêre kleur dy't by in swarte ûndergrûn nedich is foar it krijen fan 'e frege mingkleur, leit tusken de heksadesimale wearden 00 (neat, 0) en FF (alles, dat yn it desimaal systeem werjûn wurde soe mei it sifer 255).

In beskate kleur wurdt yn it RGB-systeem útdrukt yn seissiferige koades, wêrby't de letters A o/m F ek as sifers beskôge wurde. Mei 16 ferskillende sifers (0 o/m 9 en A o/m F) × 6 beskikbere plakken yn in kleurkoade kinne mei dit systeem 166, oftewol 16.777.216 ferskillende kleuren kodearre wurde. De earste beide sifers fan 'e seissiferige kleurkoade jouwe oan hoefolle read oft der nedich is (FF0000 is bgl. suver read:     ). It twadde siferpear jout oan hoefolle grien oft ferlet fan is (00FF00 is suver grien:     ). En de lêste beide sifers jouwe oan hoefolle blau oft der nedich is (0000FF is suver blau:     ). Suver swart en suver wyt wurde oanjûn mei de koades 000000, resp. FFFFFF. De kombinaasjes 111111, 222222, 333333, ensfh. binne ferskillende tinten griis.

Der bestiet ek in ferkoarte notaasje, wêrby't per kleur mar ien heksadesimaal teken brûkt wurdt. De koade FFF is dan wyt, F00 read, 0F0 grien, 00F blau, 000 swart, ensfh. Mei dy ferkoarte notaasje kinne fansels folle minder ûnderskate kleuren werjûn wurde: 163, oftewol 4.096.

 
It berik fan it minsklik each en it RGB-systeem.

Oars as by ferve en inket is giel yn it RGB-kleursysteem, dat basearre is op ljocht mei additive kleurminging, gjin primêre kleur. Grien is dat krekt wol, wylst dat by ferve en inket wer gjin primêre kleur is (grien wurdt dêr ommers krigen troch blau en giel te mingen). Troch de kombinaasjes fan wikseljende yntinsiteit per kleur ûntsteane der by it RGB-systeem in hiel soad kleurmooglikheden.

Kleurberik fan it RGB-systeem

bewurkje seksje

It kleurberik fan it minsklik each kin op 'e rûge roai werjûn wurde mei it standertgromatisiteitsdiagram fan 'e CIE, dat op 'e yllustraasje rjochts werjûn is. It RGB-systeem, werjûn as in trijehoek, bestiet mar út in diel fan dat berik. De hoeken fan 'e trijehoek yn it diagram jouwe 'suver' read, grien en blau neffens it RGB-systeem wer. Alle mingsels fan dy kleuren falle binne de trijehoek, mar kleuren bûten de trijehoek kinne net werjûn wurde.

As men sa'n 'bûtenkleur' werjaan wol, wurdt dêrfoar binnen it RGB-systeem in kleur op 'e râne fan 'e trijehoek keazen dy't teminsten deselde tint hat. Dy oanpak jout in útkomst dy't altyd in legere fersêding as de orizjinele kleur hat; it resultaat is dus wat dof.

Beheinings oan 'e RGB-wearden

bewurkje seksje

De 16.777.216 ferskillende kombinaasjes fan RGB-wearden sille yn 'e measte gefallen net resultearje yn 16.777.216 ferskillende kleurwerjeften op it kompjûterskerm. De sichtberens fan kleuren en kleurferskillen op in kompjûterskerm hingje nammentlik ôf fan 'e mooglikheden fan 'e fideokaart en it byldskerm.

Sortearre kleurtabel

bewurkje seksje

De sortearre kleuretabel hjirûnder jout mear ynsjoch yn 'e relaasje tusken kleuren en it RGB-systeem.

000000 000033 000066 000099 0000CC 0000FF
330000 330033 330066 330099 3300CC 3300FF
660000 660033 660066 660099 6600CC 6600FF
990000 990033 990066 990099 9900CC 9900FF
CC0000 CC0033 CC0066 CC0099 CC00CC CC00FF
FF0000 FF0033 FF0066 FF0099 FF00CC FF00FF
003300 003333 003366 003399 0033CC 0033FF
333300 333333 333366 333399 3333CC 3333FF
663300 663333 663366 663399 6633CC 6633FF
993300 993333 993366 993399 9933CC 9933FF
CC3300 CC3333 CC3366 CC3399 CC33CC CC33FF
FF3300 FF3333 FF3366 FF3399 FF33CC FF33FF
006600 006633 006666 006699 0066CC 0066FF
336600 336633 336666 336699 3366CC 3366FF
666600 666633 666666 666699 6666CC 6666FF
996600 996633 996666 996699 9966CC 9966FF
CC6600 CC6633 CC6666 CC6699 CC66CC CC66FF
FF6600 FF6633 FF6666 FF6699 FF66CC FF66FF
009900 009933 009966 009999 0099CC 0099FF
339900 339933 339966 339999 3399CC 3399FF
669900 669933 669966 669999 6699CC 6699FF
999900 999933 999966 999999 9999CC 9999FF
CC9900 CC9933 CC9966 CC9999 CC99CC CC99FF
FF9900 FF9933 FF9966 FF9999 FF99CC FF99FF
00CC00 00CC33 00CC66 00CC99 00CCCC 00CCFF
33CC00 33CC33 33CC66 33CC99 33CCCC 33CCFF
66CC00 66CC33 66CC66 66CC99 66CCCC 66CCFF
99CC00 99CC33 99CC66 99CC99 99CCCC 99CCFF
CCCC00 CCCC33 CCCC66 CCCC99 CCCCCC CCCCFF
FFCC00 FFCC33 FFCC66 FFCC99 FFCCCC FFCCFF
00FF00 00FF33 00FF66 00FF99 00FFCC 00FFFF
33FF00 33FF33 33FF66 33FF99 33FFCC 33FFFF
66FF00 66FF33 66FF66 66FF99 66FFCC 66FFFF
99FF00 99FF33 99FF66 99FF99 99FFCC 99FFFF
CCFF00 CCFF33 CCFF66 CCFF99 CCFFCC CCFFFF
FFFF00 FFFF33 FFFF66 FFFF99 FFFFCC FFFFFF

Fan swart nei kleur

bewurkje seksje
00
00
00
11
00
00
22
00
00
33
00
00
44
00
00
55
00
00
66
00
00
77
00
00
88
00
00
99
00
00
AA
00
00
BB
00
00
CC
00
00
DD
00
00
EE
00
00
FF
00
00
00
00
00
11
11
00
22
22
00
33
33
00
44
44
00
55
55
00
66
66
00
77
77
00
88
88
00
99
99
00
AA
AA
00
BB
BB
00
CC
CC
00
DD
DD
00
EE
EE
00
FF
FF
00
00
00
00
00
11
00
00
22
00
00
33
00
00
44
00
00
55
00
00
66
00
00
77
00
00
88
00
00
99
00
00
AA
00
00
BB
00
00
CC
00
00
DD
00
00
EE
00
00
FF
00
00
00
00
00
11
11
00
22
22
00
33
33
00
44
44
00
55
55
00
66
66
00
77
77
00
88
88
00
99
99
00
AA
AA
00
BB
BB
00
CC
CC
00
DD
DD
00
EE
EE
00
FF
FF
00
00
00
00
00
11
00
00
22
00
00
33
00
00
44
00
00
55
00
00
66
00
00
77
00
00
88
00
00
99
00
00
AA
00
00
BB
00
00
CC
00
00
DD
00
00
EE
00
00
FF
00
00
00
11
00
11
22
00
22
33
00
33
44
00
44
55
00
55
66
00
66
77
00
77
88
00
88
99
00
99
AA
00
AA
BB
00
BB
CC
00
CC
DD
00
DD
EE
00
EE
FF
00
FF

Fan wyt nei kleur

bewurkje seksje
FF
FF
FF
FF
EE
EE
FF
DD
DD
FF
CC
CC
FF
BB
BB
FF
AA
AA
FF
99
99
FF
88
88
FF
77
77
FF
66
66
FF
55
55
FF
44
44
FF
33
33
FF
22
22
FF
11
11
FF
00
00
FF
FF
FF
FF
FF
EE
FF
FF
DD
FF
FF
CC
FF
FF
BB
FF
FF
AA
FF
FF
99
FF
FF
88
FF
FF
77
FF
FF
66
FF
FF
55
FF
FF
44
FF
FF
33
FF
FF
22
FF
FF
11
FF
FF
00
FF
FF
FF
EE
FF
EE
DD
FF
DD
CC
FF
CC
BB
FF
BB
AA
FF
AA
99
FF
99
88
FF
88
77
FF
77
66
FF
66
55
FF
55
44
FF
44
33
FF
33
22
FF
22
11
FF
11
00
FF
00
FF
FF
FF
EE
FF
FF
DD
FF
FF
CC
FF
FF
BB
FF
FF
AA
FF
FF
99
FF
FF
88
FF
FF
77
FF
FF
66
FF
FF
55
FF
FF
44
FF
FF
33
FF
FF
22
FF
FF
11
FF
FF
00
FF
FF
FF
FF
FF
EE
EE
FF
DD
DD
FF
CC
CC
FF
BB
BB
FF
AA
AA
FF
99
99
FF
88
88
FF
77
77
FF
66
66
FF
55
55
FF
44
44
FF
33
33
FF
22
22
FF
11
11
FF
00
00
FF
FF
FF
FF
FF
EE
FF
FF
DD
FF
FF
CC
FF
FF
BB
FF
FF
AA
FF
FF
99
FF
FF
88
FF
FF
77
FF
FF
66
FF
FF
55
FF
FF
44
FF
FF
33
FF
FF
22
FF
FF
11
FF
FF
00
FF

Fan wyt nei swart

bewurkje seksje
FF
FF
FF
EE
EE
EE
DD
DD
DD
CC
CC
CC
BB
BB
BB
AA
AA
AA
99
99
99
88
88
88
77
77
77
66
66
66
55
55
55
44
44
44
33
33
33
22
22
22
11
11
11
00
00
00

Keppelings om utens

bewurkje seksje

Boarnen, noaten en referinsjes

bewurkje seksje
Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.