Amerikaanske dollar: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
+ ynfoboks |
|||
Rigel 1:
{{Ynfoboks muntienheid
| namme = Amerikaanske dollar
| ôfbylding = US one dollar bill, obverse, series 2009.jpg
| ôfbyldingsbreedte =
| ôfbyldingstekst = In biljet fan 1 dollar.
| ISO 4217-koade = USD
| ISO 4217-nûmer = 840
| ISO 4217-eksponint = 2
| lânseigen namme = ''United States dollar'' <small>([[Ingelsk]])</small>
| symboal = $; ek: U$, US$
| sintrale bank = [[Federal Reserve System]]
| offisjele brûkers = [[File:Flag of the United States.svg|border|20px]] [[Feriene Steaten]]<br>'''monetêre oerienkomst:'''<br>● [[File:Flag of the British Virgin Islands.svg|border|20px]] [[Britske Famme-eilannen|Br. Famme-eilannen]]<br>● [[File:Flag of East Timor.svg|border|20px]] [[East-Timor]]<br>● [[File:Flag of Ecuador.svg|border|20px]] [[Ekwador]]<br>● [[File:Flag of El Salvador.svg|border|20px]] [[El Salvador]]<br>● [[File:Flag of the Netherlands.svg|border|20px]] [[Karibysk Nederlân]] <br>● [[File:Flag of the Marshall Islands.svg|border|20px]] [[Marshalleilannen]]<br>● [[File:Flag of the Federated States of Micronesia.svg|border|20px]] [[Mikroneezje (lân)|Mikroneezje]]<br>● [[File:Flag of Palau.svg|border|20px]] [[Palau]]<br>● [[File:Flag of Panama.svg|border|20px]] [[Panama]]<br>● [[File:Flag of the Turks and Caicos Islands.svg|border|20px]] [[Turks- en Kaikoseilannen|Turks- en Kaikoseil.]]
| ûnoffisjele brûkers =
| fêste wikselkoerts = 28 muntienheden (sjoch: [[#Fêste wikselkoerts|hjirre]])
| ynfierd = [[2 april]] [[1792]]
| opheft =
| ferfong = [[Kontinintaal jild]] en <br> útlânske muntienheden
| ferfongen troch =
| wearde omrekkene yn euro's =
| ynflaasje = 2,29% <small>(des. 2019)</small>
| namme 1/100 = cent; ek: dollar cent, penny
| symboal 1/100 = ¢
| papierjild = $1, $2 $5, $10, $20, $50, $100, <br>$500¹, $1.000¹, $5.000¹, <br>$10.000¹<br>¹) ''net mear printe, wol legaal''
| muntjild = ½¢¹, 1¢, 2¢¹, 3¢¹, 5¢, 10¢, 20¢¹, <br>25¢, 50¢, $1, $2.50¹, $3¹, $5², $10², $20¹<br>¹) ''net mear slein, wol legaal''<br>²) ''inkeld by spesj. gelegenhdn.''
}}
De '''Amerikaanske dollar''' is sûnt [[1785]] de nasjonale muntienheid fan de [[Feriene Steaten]]. Ek yn inkele oare lannen wurd de munt brûkt as muntienheid. De wikselkoers tusken de [[euro]] en de dollar is bygelyks €1,- tsjin $1,29. De offisjele ISO-4217-kôde fan de dollar is USD.
Fan de [[Twadde Wrâldkriich]] ôf is de dollar de saneamde ‘anker-faluta’. Dit hâld yn dat de priis fan belangrike grûnstoffen as goud, sulver en oalje yn dollars út drukt wurdt. Sûnt de resessie dy’t de wrâld yn [[2002]] trof komt hjir feroaring yn. De euro wurdt hieltyd in belangriker munt op de wrâld, ek de Sineeske [[Renminbi]] is besich in belangrike muntienheid te wurde.
== Lannen mei
Net allinnich de Feriene Steaten brûke de Amerikaanske Dollar. Ek in ferskaat oan oare lannen hat dizze munt as muntienheid ynfiert. Dizze lannen binne:▼
Ek de oerseeske gebieten fan de Feriene Steaten brûke de Amerikaanske dollar. Dit binne:
* [[File:Flag of the United States Virgin Islands.svg|border|20px]] [[Amerikaanske Famme-eilannen]]
* [[File:Flag of American Samoa.svg|border|20px]] [[Amerikaansk-
* [[File:Flag of Guam.svg|border|20px]] [[Gûam]]
* [[File:Flag of the Northern Mariana Islands.svg|border|20px]] [[Noardlike Marianen]]
* [[File:Flag of Puerto Rico.svg|border|20px]] [[Porto Riko]]
▲Net allinnich de Feriene Steaten brûke de Amerikaanske
* [[File:Flag of the British Virgin Islands.svg|border|20px]] [[Britske Famme-eilannen]]
* [[File:Flag of East Timor.svg|border|20px]] [[East-Timor]] <small>(njonken eigen jild)</small>
* [[File:Flag of Ecuador.svg|border|20px]] [[Ekwador]] <small>(njonken eigen jild)</small>
* [[File:Flag of El Salvador.svg|border|20px]] [[El Salvador]]
* [[File:Flag of the Netherlands.svg|border|20px]] [[Karibysk Nederlân]]
* [[File:Flag of the Marshall Islands.svg|border|20px]] [[Marshalleilannen]]
* [[File:Flag of the Federated States of Micronesia.svg|border|20px]] [[Mikroneezje (lân)|Mikroneezje]]
* [[File:Flag of Palau.svg|border|20px]] [[Palau]]
* [[File:Flag of Panama.svg|border|20px]] [[Panama]] <small>(njonken eigen jild)</small>
* [[File:Flag of the Turks and Caicos Islands.svg|border|20px]] [[Turks- en Kaikoseilannen]]
==Fêste wikselkoerts==
Der binne fierders 28 muntienheden dy't in [[fêste wikselkoerts]] mei de dollar hawwe, d.w.s. dy't oan 'e dollar fêstmakke binne en dêrom ôfhinklik fan 'e dollarkoerts binne:
* [[File:Flag of the Netherlands Antilles.svg|border|20px]] [[Antiljaanske gûne]] <small>(noch yn gebrûk yn [[Kurasau]] en [[Sint-Marten (lân)|Sint-Marten]])</small>
* [[File:Flag of Aruba.svg|border|20px]] [[Arûbaanske floryn]]
* [[File:Flag of Bahrain.svg|border|20px]] [[Bachreinske dinar]]
* [[File:Flag of The Bahamas.svg|border|20px]] [[Bahamaaanske dollar]]
* [[File:Flag of Barbados.svg|border|20px]] [[Barbadyske dollar]]
* [[File:Flag of Belize.svg|border|20px]] [[Belizaanske dollar]]
* [[File:Flag of Bermuda.svg|border|20px]] [[Bermudeeske dollar]]
* [[File:Flag of Djibouti.svg|border|20px]] [[Dzjibûtiaanske frank]]
* [[File:Flag of East Timor.svg|border|20px]] [[Easttimoreeske sintavo]]
* [[File:Flag of Ecuador.svg|border|20px]] [[Ekwadoraanske sintavo]]
* [[File:Flag of United Arab Emirates.svg|border|20px]] [[Emiratyske dirham]]
* [[File:Flag of Eritrea.svg|border|20px]] [[Eritreeske nakfa]]
* [[File:Flag of Venezuela.svg|border|20px]] [[Fenezolaanske bolivar]]
* [[File:Flag of Hong Kong.svg|border|20px]] [[Hongkongske dollar]]
* [[File:Flag of Iraq.svg|border|20px]] [[Iraakske dinar]]
* [[File:Flag of Yemen.svg|border|20px]] [[Jemenityske rial]]
* [[File:Flag of Jordan.svg|border|20px]] [[Jordaanske dinar]]
* [[File:Flag of the Cayman Islands.svg|border|20px]] [[Kaaimaneilânske dollar]]
* [[File:Flag of Qatar.svg|border|20px]] [[Katareeske rial]]
* [[File:Flag of Kuwait.svg|border|20px]] [[Koeweityske dinar]]
* [[File:Flag of Cuba.svg|border|20px]] [[ynwikselbere peso|Kubaanske ynwikselbere peso]] <small>(net te betiizjen mei de [[Kubaanske peso]])</small>
* [[File:Flag of Lebanon.svg|border|20px]] [[Libaneeske pûn]]
* [[File:Flag of Oman.svg|border|20px]] [[Omaanske rial]]
* [[File:Flag of Panama.svg|border|20px]] [[Panameeske balboä]]
* [[File:Flag of Saudi Arabia.svg|border|20px]] [[Saûdyske rial]]
* [[File:Flag of Sierra Leone.svg|border|20px]] [[Sierraleöanske leöane]]
* [[File:Flag of Zimbabwe.svg|border|20px]] [[Simbabwaanske obligaasjedollar]]
* [[File:Flag of Trinidad and Tobago.svg|border|20px]] [[Trinidadske dollar]]
== Munten en bankbiljetten ==
| |||