Eardske: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
red+oanfolling |
||
Rigel 1:
In '''eardske''', '''ierdman''', '''ierdmantsje''' of '''
Eardsken soene tahâlde yn [[hoale]]n yn 'e [[grûn]]; dêrfandinne harren namme. Ornaris binne eardsken [[meunster (wêzen)|meunsterlike wêzens]], hoewol't se beskreaun wurde mei ferskate en faak tsjinstelde [[lichem]]sskaaimerken en [[karakter]]trekken. Lykwols binne se hast altyd lytser fan stal as [[minske]]n, grotesk fan uterlik, en fan karakter [[ûndogenskens|ûndogensk]] of planút [[kwea]]daardich. Ek binne se hast altyd [[ynklauwerigens|ynklauwerich]], benammen as it om [[goud]] of [[juwiel]]len giet. Fierders besitte se gauris it fermogen om [[betsjoening]]s op te lizzen.
Neffens guon Fryske folksferhalen soene eardsken ûnder de [[hurd]]kûle libje en klaaid wêze yn in [[militêr unifoarm|soldatepak]]. Dêrom waarden se foarhinne ek wol 'soldaatsjes' neamd. Minsken mei [[boppenatuerlik]]e [[talint|jeften]] koene de eardske út syn hoale roppe. De eardsken wisten fan ferburgen [[skat]]ten, en [[nacht]]like aktiviteit op 'e [[pleats]] waard oan harren taskreaun. Eardsken wennen ek yn 'e [[bosk]] fan [[Aldemardum]] en yn in stik lân by [[Skerpenseel (Fryslân)|Skerpenseel]]. De lokalisaasje fan eardsken yn [[Sint-Nyk]] wie net neffens de Fryske [[tradysje]], mar kaam ynstee fuort út in [[koart ferhaal]] dat yn [[1879]] skreaun waard troch [[Lútsen Wagenaar]].
By it ploeien of ôfbrekken fan âlde huzen wurde faak koarte dikke liemen [[Goudske piip|pypkes]] fûn. De ierdmantsjes soenen der út smookt hawwe. Tink hjirby ek oan 'ierdmanspot' foar diggelguod dat út de grûn komt.▼
==Ierdmanspypke en ierdmanspot==
▲By it [[ploeien]] of by it [[sloop|ôfbrekken]] fan âlde [[hûs|huzen]] wurde faak koarte
{{boarnen|boarnefernijing=
*{{Aut|Brouwer, J. H. en oaren}}, ''Encyclopedie van Friesland'', Ljouwert, 1953, ''Aardmannetje''.
* Foar oare boarnen en fierdere literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Goblin ''References'', op dizze side].
}}
[[Kategory:Mearkefiguer]]
[[Kategory:Mytysk wêzen]]
[[Kategory:Fryske folkloare]]
[[Kategory:Nederlânske folkloare]]
[[Kategory:Belgyske folkloare]]
|