Ter Apel: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
kat |
oanfolling |
||
Rigel 1:
{{Universele ynfoboks stêd
| namme = Ter Apel
| ôfbylding = Map_NL_-_Vlagtwedde_-_Ter_Apel.png
| ôfbyldingsbreedte =
| ôfbyldingstekst = Lokaasje Ter Apel yn de eardere gemeente Vlagtwedde
| wapen =
| ynwennertal = 8.875 <small>1 jannewaris 2019</small>
| oerflak = 0,82 km²
| befolkingstichtens = 11.094/km²
| stêdekloft =
| hichte =
| lân =
| bestjoerlike ienheid 1 = Provinsje
| namme bestjoerlike ienheid 1= [[File:Flag of Groningen.svg|border|20px]] [[Grinslân]]
| bestjoerlike ienheid 2 = Gemeente
| namme bestjoerlike ienheid 2= [[File:Westerwolde_wapen.svg|border|20px]] [[Westerwâlde (gemeente)|Westerwâlde]]
| boargemaster =
| stedsyndieling =
| stifting =
| postkoade = 2296
| tiidsône =
| simmertiid =
| koördinaten = 52° 53' NB, 7° 4' EL
| webside =
}}
[[Ofbyld:Klooster Ter Apel.jpg|thumb|Kleaster Ter Apel.]]
[[Ofbyld:Boschhuis - rechterzijde.jpg|thumb|Hotel ''Boschhuis'']]
'''Ter Apel''' is in doarp yn de gemeente [[Vlagtwedde (gemeente)|Vlagtwedde]], yn it súdeasten fan de provinsje [[Grinslân]]. Der wenje 8.671 minsken (2009). It plak leit oan de provinsjele diken N366, N976 en N391. Súdlik fan it plak leit it Ter Apel-Kanaal, it Stads-Terapel-Kanaal leit oan de westkant, de [[Ruiten Aa]] is in streamke dat oan de eastkant fan Ter Apel leit.▼
[[Ofbyld:Ter Apel - aardappelzetmeelfabriek.jpg|thumb|De eardere ierdappelmoalfabryk]]
▲'''Ter Apel''' ([[Grinslânsk]]: ''Troapel'') is
Under Ter Apel falle ek de alve [[buorskip]]pen [[Agodorp]], [[Barnflair]], [[Burgemeester Beinsdorp]], De Bruil, [[De Maten]], Hanetange (foar in part), Laudermarke (foar it grutste part), Munnekemoer, Roelage, 't Schot en Ter Haar.
Yn Ter Apel wurdt ien fan de grutste karnavalsfeesten fan Noard-Nederlân fierd. In grut part fan de ynwenners is [[roomsk]]. Yn 1953
== Namme ==
Wêr't de namme weikomt is net bekend. Der wurdt wol in gearstalling fan ''aa'' (streamend wetter) en ''pôl'' (poel) sjoen. In oare ferklearring giet út fan it [[Aldfrysk]]e ''apal'' (beskoaiïngspeal, letterlik: wetterpeal). ''Apel'' kin ek de beamfrucht betjutte. De plakoantsjutting ''tho der'', dat ''Ter'' wurden is, is de algemiene foarm wurden. Mei it stiftsjen fan in [[Kapel (gebedsromte)|kapel]] yn [[1216]] ûntstie der it [[foarwurk]] ''Domus Lucis'' fan de [[Norbertinen]]. Nei in ûnderbrekking yn de iere [[fyftjinde iuw]] kaam der yn [[1464]] in kleaster fan de [[Oarder fan it Hillich Krús]] mei de namme ''Domus novae lucis'' (Nyenlechte). It doarp waard dan ek gauris "Kleaster Ter Apel" neamd.
Dokuminten neame yn 1458: ''van oldes Apel'', 1464: ''myn guet Apell geheiten in Westerwolde'', ''de stede Apel'', 1466: ''Ghemene Convente to Nyenlechte Apell ghenant'', ''In den Cloister Apel'', 1517: ''tho Apell'', 1595: ''ther Aepell'', 1602: ''Draepel'', om 1660 hinne: ''Het Clooster ter Appel'' en 1781:'' 't Clooster ter Apel''.
== Skiednis ==
It doarp ûntstie by it Kleaster Ter Apel. Yn [[1594]] waard it kleaster sekularisearre by de [[Reduksje fan Grins]]. Yn [[1619]] waard de stêd [[Grins (stêd)|Grins]] hear fan [[Westerwâlde]] en dêr hearde it kleaster, it tsjinoerlizzende brou- en bakhûs (hjoed-de-dei ''Hotel Boschhuis''), en de dêrby hearrende grûn, ek by. Yn de rin fan de tiid plante de stêd in soad bosk op it grûngebiet fan it kleaster. Tusken [[1931]] en [[1933]] waarden de oerbliuwende parten fan it kleaster restaurearre. Yn [[1976]] joech de stêd it foar in symboalysk bedrach oer oan it Ryk. It bosk kaam ûnder it behear fan [[Steatsboskbehear]].
Sûnt de [[njoggentjinde iuw]] is der ek [[lintbebouwing]] by it Stads-Ter-Apelkanaal del rjochting [[Stedskanaal (plak)|Stedskanaal]], de ''Weerdingermond'' rjochting [[Nieuw-Weerdinge]] en rjochting [[Emmer-Compascuum]]. Yn [[1920]] kaam it [[Ruiten-Aa-kanaal]] ree. Yn de earste helte fan de [[tweintichste iuw]] wie it in knooppunt fan spoar- en tramwegen.
== Yndustry ==
Tusken [[1910]] en [[1920]] waard it túndoarp [[Agodorp]] as bûtenwyk yn it bosk besúdeasten Ter Apel boud. Dat doarp hearde by de yn [[1917]] oprjochte drûgerij en konservefabryk foar ierdappels, griente en beamfruchten (''Aardappelen, ''Groente'' en ''Ooft'', ôfkoarte ta AGO).
Yn [[1916]] waard besuden it Ruiten-Aa-kanaal de ierdappelmoalfabryk ''Ter Apel en Omstreken'' oprjochte. Yn [[1971]] waard dy fabryk part fan [[Avebe]], dy't de fabryk yn [[1981]] sleat. Dêrnei kamen der lytsere bedriuwen yn, dêr't it lêste bedriuw yn 1999 it gebou ferliet. Dêrnei rekke it gebou yn it neigean.
Tusken [[1930]] en [[1940]] waard de bûtenwyk [[Burgemeester Beinsdorp]] besuden Ter Apel boud. Dat doarp hie lykas Agodorp arbeiderswenten.
{{boarnen|boarnefernijing=
* [https://www.plaatsengids.nl/ter_apel www.plaatsengids.nl]
}}
{{Koördinaten|52_53_N_7_4_E_type:city_scale:12500_region:NL|52° 53' NB, 7° 4' EL}}
▲Yn Ter Apel wurdt ien fan de grutste karnavalsfeesten fan Noard-Nederlân fierd. In grut part fan de ynwenners is [[roomsk]]. Yn 1953 slute it roomsk-katolike kleaster fan Ter Apel. Hjoed-de-dei wurdt it âlde tsjerkgebou fan it kleaster brûkt as herfoarme tsjerke.
[[Kategory:Plak yn Westerwâlde (gemeente)]]
| |||