De ferzje fan 14 aug 2020 om 22.45 wizigje Ieneach fan 'e Esk (oerlis \| bydragen) Rjochte-útfurders, Behearders 234.041 edits L Ieneach fan 'e Esk hat de side Thebaanske Legioen omneamd ta Tebaanske Legioen: "Thebe" is net de lânseigen namme fan 'e stêd, mar de Nederlânske foarm (Ing. ''Thebes'', Fr. ''Thèbes'', Dú. ''Theben''), dus dan hat it gjin sin om dy stomme h stean te litten. ←Toan eardere ferskillen		De ferzje fan 14 aug 2020 om 22.46 wizigje weromsette Ieneach fan 'e Esk (oerlis \| bydragen) Rjochte-útfurders, Behearders 234.041 edits L Thebaansk --> Tebaansk Neikommende ferskillen →
Rigel 1: {{Ynfoboks hillige \| ôfbylding = Martirio de San Mauricio El Greco.jpg \| ôfbyldingstekst = ''It Martlerskip fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen (El Greco)'' \| ôfbyldingsbreedte = \| namme = Rigel 44: \| webside = }} It '''~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen''' wie yn de kristlike tradysje in [[Romeinen\|romeinsk]] legioen fan likernôch 6.600 man sterk, dy't him massaal bekearde ta it [[kristendom]] en oan it begjin fan de 4e iuw like massaal de [[martler]]sdea ferstoar, nei't it wegere oan de [[Romeinen\|romeinske]] goaden te offerjen. Yn de midsiuwen wie it ferhaal oer it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen populêr en sawol it hiele legioen as ek yndividuele leden waarden tige fereare. Oft it legioen ea bestean hat is lykwols ûnwis, bewizen ûntbrekke en foar in soad histoarisi wurdt it dêrom as fiksje ôfdien. De feestdei fan it legioen is fêststeld 22 septimber. Rigel 53: == Boarnen == De ferhalen oer it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen binne oarspronklik basearre op it yn de jierren 430-440 skreaune ''passio Acaunensium martyrum'' fan de yn it jier 450 ferstoarne biskop Eucherius fan Lyon. De biskop woe mei it opskriuwen fan it ferhaal tefoarren komme dat it romrofte martlerskip fan it legioen fergetten wurde soe. Eucherius op syn beurt basearre him op oerleverings fan biskop Isaak fan Geneve, dy't him wer basearre hie op de biskop fan Theodor fan [[Us-Leaffrouwekatedraal (Sion)\|Sion]], dy't oan it begjin fan de 5e iuw ferstoar. Dêrnjonken is der noch in aparte oerlevering, in 5e-iuwske anonime ferzje fan de passio, dy't wat ferskilt mei dy fan Eucherius. De alderearste ferslagen oer it legioen waarden dus teminsten hûndert jier letter opskreaun nei it tiidstip fan it martlerskip fan it legioen. Letter skreanen ek [[Gregoarius fan Tours]], [[Fenantius Fortunatus]] en [[Walahfrid Strabo]] oer de wederwarichheden fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen. Faak wurde dêrby lokale hilligen as leden fan it legioen oan tafoege. Neffens Gergoarius fan Tours soe ek de yn [[Keulen]] fereare [[Gereon fan Keulen\|Gereon]] en syn gesellen lid west ha fan it legioen. == 5e-iuwske oerlevering == Rigel 64: Nei't Maksimianus syn kamp yn Octodurum (tsjintwurdich: Martigny) opsloech easke de keizer om foar in súksesfolle striid earst in offer te bringen oan de romeinske goaden. Mauritius en syn mannen folgen dat befel net op en gyngen nei Agaunum (St. Maurice d'Agaune), dêr't hja harren kamp opsleagen. Nei't hja opdroegen waarden werom te kommen foar it offerjen waard it legioen foar straf oant twa kear ta [[Desimaasje\|desimearre]]. Neffens de passio fan Eucherius wie dat om't Mauritius mei syn mannen wegeren tsjin kristenen te fjochtsjen. Ek skreau Eucherius dat de manlju gjin ferset beane en sels it martlerskip sochten. Sa joech Maksimianus lang om let it befel om it hiele legioen te deadzjen. By it plonderjen fan de lichems waard ek in kristen mei de namme Fiktor fermoarde. Hy wie gjin lid fan it legioen, mar hie himsels bekend makke as kristen. Twa soldaten wisten út te piken nei [[Solothurn]] en waarden dêr fermoarde ([[Fiktor fan Solothurn\|Sint-Fiktor]] en [[Ursus fan Solothurn\|Sint-Ursus]]). [[File:Sebastiano vini, martirio di san desiderio e dei diecimila martiri, 1570-75 ca. 04.jpg\|thumb\|260px\|<center>''It Martlerskip fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen, Sebastiano Vini (1570-1575)''</center>]] == Rynlân == Rigel 72: == Ferearing == Spoaren fan de ferearing fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen op it plak dêr't de eskekúsjes plakfûnen geane werom op de lette 4e iuw. It wie de biskop fan Octodurum (Martigny), dy't yn Agaunum (Saint-Maurice) de reliken sammele en foar 392 op it fynplak ''Cour du Martolet'' in grêftsjerke bouwe liet. [[File:20170810 308 saint-maurice.jpg\|thumb\|left\|250px\|<center>''Ruïnes fan de âlde Mauritiusabdij''</center>]] Yn it ''Martyrologium Hieronymianum'' dûkten yn 430 Mauritius en'syn gesellen op. Nei alle gedachten stiene hja doe al op in lokale tsjerkekalinder. Eucherius skriuwt oer in mirakel fan in frommiske dy't mei ferlammingsferskynsels nei Agaune kaam en dêr bidde om genêzing. Har gebed waard ferhearre en yn 450 wie der al sprake fan in pylgerstream nei it eksekúsjeplak fan de martlers. Eucherius fertelt yn gearhing mei dat ferhaal dat der ek in hospitium wie en de pylgers sulver en goud joechen. Sa't it liket hiene de reliken fan de soldaten yn de tiid fan Eucherius al aardich wat bekendheid krige. Agaune wie nei alle gedachten boppedat by pylgers ek populêr, om't it geografysk geunstich lei op de rûte fan it noarden oer de [[Alpen]] nei it suden. Rigel 85: == Twifels == [[File:Konstanz Münster - Fenster 2 Thebaische Legion.jpg\|thumb\|left\|250px\|<center>''Raam fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen yn de [[Munster fan Konstanz]]''</center>]] Al yn de earste helte fan de 19e iuw ûnstiene der grutte twifels oft it legioen wol ea bestean hie en de omstannichheden fan de gewelddiedige opheffing. Ien fan de haadarguminten wie dat Sulpicius Severus, in tiidgenoat en belangrike skiedkundige fan Eucherius, gjin tradysjes neilitten hat oer it ferhaal. Dêrnjonken soene der fanôf it ein fan de ferfolgings ûnder [[Falerianus]] (257-260) oant de bluodrige kristenferfolgings fanôf 303 ûnder [[Diokletianus]] hast in heale iuw gjin dokumintearre ferfolgings fan kristenen troch de steat plakfûn ha. Dat wurdt lykwols wjersprutsen troch de ynformaasje yn de anonime passio, dy't de wrede eksekúsjes yn gearhing mei de oarloggen tsjin de [[Bagauden]] yn de jierren 285-286 datearret. Ek binne neamde jiertallen en oantallen net altiten yn oerienstimming mei de gebrûken fan dy tiid. [[File:Ebersmunster Abbatiale031.JPG\|thumb\|260px\|<center>''Plafondfresko fan it martlerskip yn de abdijtsjerke fan Ebersmunster (Dútslân)''</center>]] De Switser Louis Dupraz wie ien fan seldsume moderne gelearden dy't der fan út gyng dat it ferhaal yn de kearn kloppet. It ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen soe neffens him in militêre hynsteienheid west ha fan it ''Legio II Traiana fortis''. It ~~Thebaanske~~Tebaanske legioen waard by Eucherius as ''legio militum'' beskreuan, dat ''Thebaei'' neamd waard. Hy wie der wis fan dat de beskriuwing ~~Thebanen~~Tebanen út de mûnlinge oerlevering stamme. Eucherius brûkt it wurd ''legio'', dat er de lêzers fan syn tiid earst noch ferklearje moast. Inkelde ûndersikers hingje de teory oan dat de oerlevering fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen yn gearhing mei de striid tusken keizer [[Teodoasius de Grutte\|Teodoasius I]] en [[usurpator]] [[Eugenius]] ûntstien is: yn it jier 394 kaam it ta in boargerkriich tusken de twa kampen. Teodoasius liet Eugenius en syn machtige legeroanfierder [[Arbogast]], dy't gjin kristen wie, as fijannen fan God en kristenferfolgers ôfskilderje. Mei it martlersferhaal fan it ~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen soe Theodor fan Sion besocht ha de by Octodurum (Martigny) stasjonearre Egyptyske troepen oan de kant fan Teodoasius te krijen. Mar wat boarnen oanbelanget is ek dat ferhaal net te ûnderbouwen. {{boarnen\|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Thebaische Legion]] ---- {{reflist}} {{Commonscat\|Theban Legion\|~~Thebaanske~~Tebaanske Legioen}} }} [[Kategory:Romeinsk hillige]]

Tebaanske Legioen: ferskil tusken ferzjes