Pastorij: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
nije side |
bs |
||
Rigel 1:
[[File:Blauwhuis - Pastorie.jpg|right|thumb|250px|De [[roomsk-katolisisme|roomske]] pastorij fan [[Blauhûs (Súdwest-Fryslân)|Blauhûs]].]]
In '''pastorij''', '''pastorije''' of '''weme''' is de [[amtswente]] fan in [[roomsk-katolisisme|roomsk]] [[pastoar]] (fan oarsprong) of (sûnt de [[Reformaasje]]) fan in [[protestantisme|protestantsk]] [[dûmny]]. Sa'n [[gebou]] wurdt yn 'e [[Frysk]]e [[sprektaal]] ek wol in wol '''pastory''' neamd, mar dy foarm komt net yn 'e [[wurdboek]]en foar, en moat dêrom as in [[hollanisme|hollanistyske]] [[ynterferinsje (taalkunde)|ynterferinsje]] op basis fan it [[Nederlân]]ske ''pastorie'' beskôge wurde. Yn 'e [[Roomsk-Katolike Tsjerke]] wurdt de pastorij dy't by in [[katedraal]] heart, oantsjut as in '''plebanij''' of '''plebany''', om't de pastoar fan in katedraal in [[plebaan]] hjit. Pastorijen steane oer it algemien fuort njonken it [[tsjerkegebou]] dêr't se by hearre. Guon pastorijen dy't yn hielendal of hast hielendal yn 'e oarspronklike steat beholden binne, hawwe de status fan [[ryksmonumint]] of [[gemeentlik monumint]].
In protte pastorijen yn [[Nederlân]] binne tagelyk mei de byhearrende [[tsjerke]] ûntwurpen en foarmje dêrmei sadwaande ien [[arsjitektuer|arsjitektoanyske]] ienheid. It kin lykwols ek foarkomme dat de pastorij âlder of jonger is as it tsjerkegebou, en dêrom yn in oare [[boustyl]] foarmjûn is. Soks is mooglik as der oarspronklik gjin pastorij by in tsjerke hearde, of as itsij de tsjerke, itsij de pastorij op in stuit [[brân|ôfbaarnd]] en wer op 'e nij opboud is. Sokke pastorijen binne net of amper te ûnderskieden fan in gewoan [[hûs]] dat tafallich njonken de tsjerke stiet.
Troch de oanhâldende [[sekularisaasje]], dêr't sawol de [[Roomsk-Katolike Tsjerke]] as de [[Protestantske Tsjerke yn Nederlân]] mei te krijen hawwe, nimt it tal tsjerkleden ôf. As gefolch dêrfan wurde besteande [[gemeente (tsjerke)|gemeenten]] en [[parochy]]s gearfoege, of stelle in pear gemeenten mei-inoar ien predikant oan. Dêrtroch komt dan de pastorij (of ien fan
{{boarnen|boarnefernijing=
|