Tongerfûgel (mytology): ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
→Myten: kt |
bs |
||
Rigel 6:
| bynamme =
| religy = [[Yndianen|Yndiaanske]] [[natoerreligyen]]
| domein = [[tonger (ûnwaar)|tonger]], [[wjerljocht]], [[wyn (waar)|wyn]], [[rein (delslach)|rein]]
| wente =
| selskipsdier =
Rigel 19:
| foarwerp =
| plant =
| bist = grutte [[rôffûgels|rôffûgel]]
| oar =
}}
De '''Tongerfûgel''' ([[Ingelsk]]: ''Thunderbird'') is yn 'e [[mytology]] fan in grut tal [[Yndianen|Yndiaanske]] [[natoerreligyen]] fan [[Noard-Amearika]] in [[myte|mytysk wêzen]] en/of in [[godheid]] yn 'e foarm fan in ûnbidich grutte [[rôffûgels|rôffûgel]] mei [[boppenatuerlike]] macht en krêften. Hy nimt fral in tige wichtich plak yn yn 'e [[kultuer]]en fan 'e [[folk]]en fan it [[Amerikaanske Noardwesten]], de kust fan [[Britsk-Kolumbia]] en de [[Alaska Panhandle]], dêr't er gauris ôfbylde wurdt yn [[keunst]], [[liet]]en en de [[mûnlinge oerlevering]]. Dêrnjonken komt de Tongerfûgel ek yn ferskate farianten foar mank de folken fan it [[Amerikaanske Súdwesten]], de [[Grutte Flakten (Noard-Amearika)|Grutte Flakten]] en it gebiet fan 'e [[Grutte Marren]]. De namme 'Tongerfûgel' wurdt faak brûkt om ien unyk yndividu mei oan te tsjutten, mar soms ek wol as in kategory- of rasnamme. De [[leginde]]n oer de Tongerfûgel hawwe in protte wei fan 'e ferhalen oer de [[rok (mytysk wêzen)|rok]], in oare mytyske rôffûgel, út gebiet fan 'e [[Yndyske Oseaan]]. Men giet derfan út dat de Tongerfûgel basearre is op in wier besteande [[fûgel]], nammentlik de [[Amerikaanske see-earn]] (''Haliaeetus leucocephalus'').
==Namme==
De namme fan
==Eigenskippen==
Hoewol't de [[myte]]n oer de Tongerfûgel oer in grut gebiet ferspraat binne, hat er yn in protte Yndiaanske [[kultuer]]en deselde eigenskippen beholden. Hy wurdt beskreaun as in grutte [[rôffûgels|rôffûgel]], dy't it [[tonger (ûnwaar)|tonger]]je lit as er mei de [[wjuk]]ken slacht, en [[stoarm]]en feroarsaakje kin as er dat wol. [[Wolk]]ens wurde gearlutsen as er fljocht, de [[wjerljocht]] komt fuort út it knipperjen fan syn [[each|eagen]] en yndividuële [[wjerljocht]]slaggen binne de gloedzjende [[slange]]n dy't er yn syn [[kloer]]en meidraacht. [[Masker]]s dy't de Tongerfûgel ôfbyldzje, binne mannichkleurich, en soms foarsjoen fan twa kroljende [[hoarn (lichemsdiel)|hoarnen]] en/of [[tosk]]en yn
[[File:Haida double thunderbird 1880.jpg|left|thumb|220px|In dûbelkoppige Tongerfûgel ([[Haida (folk)|Haida]]-ôfbylding út [[1880]]).]]
Rigel 34:
De yndividuële Tongerfûgel, sa't dy bygelyks foarkomt yn 'e ferhalen fan 'e [[Nûtka (folk)|Nûtka]] (''Nootka'') fan [[Vancouvereilân]], soe de tsjinner fan 'e [[Grutte Geast]] wêze en op in [[berch]]top wenje, dêr't er sizzenskip hie oer it fallen fan 'e [[rein (delslach)|rein]]. Mearfâldige foarmen fan tongerfûgels, sa't dy besteane yn 'e myten fan 'e [[Kwakiûtl (folk)|Kwakiûtl]] (''Kwakiutl'') en de [[Kouwytsjan (folk)|Kouwytsjan]] (''Cowichan'') fan [[Britsk-Kolumbia]], kinne in [[minske|minsklik]] [[stalferwikseling|stal oannimme]] troch harren snabels as in soarte fan masker omheech te skowen en harren [[fear (fûgel)|fearrekleed]] ôf te smiten as wie it in [[tekken]].
Der besteane ferhalen fan tongerfûgels dy't yn [[minske|minsklike]] foarm yn minsklike
Neffens de myten fan
Ek de [[Odjibwe (folk)|Odjibwe]] (''Ojibwe'' of ''Chippewa''), út it gebiet fan
{{boarnen|boarnefernijing=
|