Anna Maria fan Schurman: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
L robot Erbij: it:Anna Maria van Schurman |
LNo edit summary |
||
Rigel 1:
{{stavering}}
[[Image:Anna Maria van Schurman.JPG|thumb|250px|right| Anna Maria fan Schuurman, 1649 skildere troch [[Jan Lievens]]]]
'''Anna Maria fan Schuurman ''' ,[[5 novimber ]] [[1607]], Keulen - [[4 maaie ]]/[[14 maaie]], [[1678]]) wie in Nederlânske dichteres en gelearde. Se is wierskynlik ien fan de meast gelearde frouwen fan de santjinde iuw. Se wist alles fan [[keunst]], [[muzyk]] en [[literatuer]]. Ek wie se in echte talen kenner, se koe alle moderne Jeropeeske talen prate lykas: [[Dútsk]], [[Ingelsk]], [[Frânsk]] en [[Nederlânsk]] mar [[Latynsk]], [[Gryksk]], [[Hebrieusk]], [[Arabysk]],[[ Syriaksk]], [[Aramaic]] en [[Etiopysk]] koe se ek prate.
[[Kategory:Skiednis]]▼
==Libben==
Se wie de dochter fan rike âlden, [[Frederik fan Schuurman]] en [[Eva fan Harff de Dreiborn]]. It wie al gau dúdlik dat it famke Anna sear slim wie. Op har fjirde koe se al lêze. Yn die tiid wie dat hiel bysûnder.
Yn [[1613]] nei de dea fan har heit ferhuzet se nei [[Utert]], tegearre mei har mem en twa tantes. Yn 1636 studearre se as de earste froulike studint op de [[Universiteit fan Utert]]. Frouwen mochten yn die tiid eins net studearre, as Anna les krieg dan moast se efter in grut gerdyn sitte sadat de manlike studinten har net seagen. Anna hie ferskeidene ynteresses lykas literatuer en ferskillende taken fan wittenskip mar se wie foaral ynteressearre yn [[Teology]]. Se wie ynearsten in folgeling fan [[Gisbertus Voetius]], mar waard letter in folgeling fan [[Jean de Labadie]], hoewol't hja befreone bleau mei de famylje Voetius.
Anna Maria ûntwikkele har ek yn de keunst. Se produsearre [[gravueres]]. Dit dy se troch mei [[diamant]] op glês te krossen. Se waard in ekspert op it gebied fan byldhâlden, was moddelering en snijen yn ivoar en hout. Se skildere en dan mei namme portretten.
Yn 1664 moete se Jean de Labadie, in [[Jezuïten|Jesuit]] dy’t bekeard wie ta it [[protestantisme]]. Hy starte in religieuze sekte mei de namme [[Labadism]]. Anna Maria wie fasinearre by Labadie en syn ideeën waarden in help yn it libben fan Anna Maria. De sekte ferhuze nei [[Amsterdam]] mar wie dêr net wolkom. Se ferhuzen noch in kear no nei [[Altona]] (doe [[Denemark]], en no [[Dútslân]]), dêr ferstoar Jean de Labadie yn 1674. Dêrnei ferhuze de groep nei [[Wiuwert]] yn [[Fryslân]], wêr Anna Maria self ferstoar. It Labadisme ferdwûn likernôch 7o jier letter.
==Publisearre wurk==
''Ynkomplete list''
Se hat publisearre “ of de stúdzje fan literatuer past by in Kristlike frou? It is earst yn it Nederlânsk drukt, letter is it fertaald yn it Frânsk en Ingelsk.
:Se fûn dat frouwen nei skoallen mochten en moasten mar se mochten neat dwaan mei harren oplieding, in stúdzje mocht net de húslike taken bedearre. Foar dy tiid wie dit in radikale posysje.
*Anna Maria publisearre har lêste wurk "Eucleria" (1673) mei de stippe fan Jean de Labadie.
[[Kategory: Feminisme]]
[[Kategory: Nederlânsk skriuwer]]
[[Kategory:Keunstner]]
[[de:Anna Maria von Schürmann]]
| |||