Wikipedy

Roarik: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
SieBot (oerlis | bydragen)
Bots
32.710 edits
L robot Erbij: sv:Rorik
L ik haw it artikel foar in part werskreaun
Rigel 3:
 
==Komôf==
Rorik waard om [[810]] hinne berne yn [[Jutlân]], (Denemarken) as soan fan kening [[Anulo]] fan it skaai [[Hedeby|Haithabu]]. AsHy Wytsingehaadlinghie diein Rorikbroer meidy oan[[Harald ferskateII|Harald]] plondertochten.hiete Ynen sy wienen neven fan [[836Harald I]], greve fan Riustringen.
 
Yn syn jonge jieren dienen Rorik en Harald mei oan ferskate Wytsingen plondertochten. Yn [[836]] plondere hysy de delsettingen ''Antverpia'', [[Deurne]] mei har [[Benediktyn]]er [[kleaster]], [[Merksem]], [[Ranst]] en [[Broechem]]. Fan it ferwoaste ''Antverpia'' liet Rorik in typyske Wytsing-ringwâlfesting meitsje.
 
De Frankyske keizer [[Loadewyk de Fromme]] besocht Rorik en syn broer Harald fan plonderjen ôf te hâlden en joech harren yn it kader fan de kustferdigening wichtige militêre ambten, Rorik te [[Dorestêd]] en Harald te [[Walcheren]].
 
==Greve fan Fryslân==
Doe Loadewyk de Fromme yn [[840]] ferstjerre liet hy syn ryk efter oan syn soanen [[Lotarius I]], [[Loadewyk de Dútser]] en [[Karel de Keale]]. Lotarius I dy't as iennichste de keizertitel droech, liet fuortendaliks Rorik finzen nimmen op beskuldiging fan heechferried. Dizze koe lykwols ûntkomme en fûn in gastfrij ûnderdak by Loadewyk, dy't him yn [[841]] it eilân [[Wieringen]] yn lien tawize.
Yn [[841]] krige hy fan de Frankyske keizer [[Loadewyk de Fromme]] it eilân [[Wieringen]] yn lien tawizen. De keizer besocht hjirmei de Deenske Wytsingen fan plonderjen ôf te hâlden. Mar dat slagge net. Tegearre mei syn broer [[Harald]] oermastere hy de Fryske gebieten fanút de eilannen [[Wieringen]] (Rorik) en [[Walcheren]] (Harald). Yn [[850]] moast de nije keizer [[Lotarius II]] him by de hearskippij fan Rorik oer Fryslân del lizze. Yn datselde jier oermastere Rorik de wichtichste stêden [[Dorestêd]] en [[Utert (stêd)|Utert]], wêrtroch de biskop fan Utert, [[Hunger]] ûntwyk sykje moast yn [[Dimter]]. De [[Frankyske Ryk|Frankyske]] keningen stienen machteleas tsjinoer de ynfallen fan de Wytsingen en besochten de Wytsingelieders oan har ta binen troch grutte gebieten yn lien te jaan.
 
Yn [[850]] moast keizer Lotarius I gedoge dat Rorik werom kearde nei Dorestêd as steedhâlder. Rorik krige opdracht de Deenske Wytsingen fan plonderjen ôf te hâlden, mar slagge der mar heal yn. Dorestêd bleau yn eltsgefal derfan bespare.
 
Yn [[855]] besocht Rorik de Deenske kroan yn besit te krijen, mar kearde sûnder súkses tebek. Hy wie no fan betinken om de hearskippy oer hiel Fryslân yn hannen te krijen. Tegearre mei syn broer [[Harald]] slagge hy dêryn de Fryske gebieten fanút de eilannen [[Wieringen]] (Rorik) en [[Walcheren]] (Harald) te oermasteren. De nije keizer [[Lotarius II]] moast him by de hearskippij fan Rorik oer Fryslân del lizze. Rorik makke Dorestêd ta sintrum fan syn Fryske machtsgebiet dat har útstrekte tusken it [[Fly]] en [[Maas]]. Dus sawat it hiele gebiet fan it tsjintwurdige [[Hollân]] (Noard en Súd) en [[Utert (provinsje)|Utert]].
 
Lykwols joech Rorik syn oanspraak op de Deenske troan net op. Yn [[857]] naam er [[Hedeby]] yn en yn [[859]] waard [[Bremen]] plondere. Tidens de ôfwezichheid fan Rorik foelen oare Deenske Wytsingen it Fryske gebiet oan. Sy oermastere de wichtichste stêden Dorestêd en [[Utert (stêd)|Utert]], wêrtroch de biskop fan Utert, [[Hunger]] ûntwyk sykje moast yn [[Dimter]]. Hjirmei helle Rorik de woede fan de keizer op syn hals, dy't him it Greefskip oer Fryslân ûntnaam.
Rorik makke Dorestêd ta sintrum fan syn Fryske machtsgebiet dat har útstrekte tusken it [[Fly]] en [[Maas]]. Dus sawat it hiele gebiet fan it tsjintwurdige [[Hollân]] (Noard en Súd) en [[Utert (provinsje)|Utert]].
Neidat er formeel it Greefskip oer Fryslân krige hat, besocht Rorik sûnder sukses kening fan Denemarken te wurden ([[854]]). Lykwols joech hy it plonderje net op. Yn [[857]] naam er [[Hedeby]] yn en yn [[859]] waard [[Bremen]] plondere. Troch dizze tochten helle hy de woede fan de keizer op syn hals, dy't him it Greefskip oer Fryslân ôfnommen. Yn [[863]] plondere hy op 'e nij Dorestêd, dat net mear opboud wurde soe.
 
DeDoe Friezenek kamende Friezen tsjin de hearskippij fan Rorik yn opstân kamen ([[864]]), doe'tmoast erhy tydlik Fryslân ferlitte moast. Mar Rorik socht tanadering by de Frankyske keningen [[Karel de Keale]] en [[Loadewyk de Dútser]] en waard yn [[870]] fan beiden in [[fazal]]. Hy stoppe mei de plondertochten en krige dêrtroch syn Fryske lien werom. Hy bekearde him ta it [[kristendom]] en kaam te ferstjerren yn [[880]]. Hy waard opfolge troch [[Godfried de Wytsing|Godfried]], de soan fan Harald.
 
==Literatuer==
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Roarik"