Roarik: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L ik haw it artikel foar in part werskreaun
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
L Stavering
Rigel 3:
 
==Komôf==
Rorik waard om [[810]] hinne berne yn [[Jutlân]], (Denemarken) as soan fan kening [[Anulo]] fan it skaai [[Hedeby|Haithabu]]. Hy hie in broer dy [[Harald II|Harald]] hietehiet en sy wienen neven fan [[Harald I]], greve fan Riustringen.
 
Yn synharren jonge jieren dienen Rorik en Harald mei oan ferskate Wytsingen plondertochten. Yn [[836]] plondereplonderen sy de delsettingen ''Antverpia'', [[Deurne]] mei har [[Benediktyn]]erBenediktiner [[kleaster]], [[Merksem]], [[Ranst]] en [[Broechem]]. Fan it ferwoaste ''Antverpia'' liet Rorik in typyske Wytsing-ringwâlfesting meitsje.
 
De Frankyske keizer [[Loadewyk de Fromme]] besocht Rorik en syn broer Harald fan plonderjen ôf te hâlden en joech harren yn it kader fan de kustferdigening wichtige militêre ambtenamten, Rorik te [[Dorestêd]] en Harald te [[Walcheren]].
 
==Greve fan Fryslân==
Doe Loadewyk de Fromme yn [[840]] ferstjerreferstoar liet hy syn ryk efter oan syn soanensoannen [[Lotarius I]], [[Loadewyk de Dútser]] en [[Karel de Keale]]. Lotarius I dy't as iennichste de keizertitel droech, liet fuortendaliks Rorik finzen nimmennimme op beskuldiging fan heechferried. Dizze koe lykwols ûntkomme en fûn in gastfrij ûnderdak by Loadewyk, dy't him yn [[841]] it eilân [[Wieringen]] yn lien tawizetawiisde.
 
Yn [[850]] moast keizer Lotarius I gedogeduldzje dat Rorik werom kearde nei Dorestêd as steedhâlder. Rorik krige opdracht de Deenske Wytsingen fan plonderjen ôf te hâlden, mar slagge derdêr mar heal yn. Dorestêd bleau dêr yn eltsgefalelts derfangefal fan besparebesparre.
 
Yn [[855]] besocht Rorik de Deenske kroan yn besit te krijen, mar kearde sûnder súkses tebek. Hy wie no fan betinken om de hearskippyhearskippij oer hiel Fryslân yn hannen te krijen. Tegearre mei syn broer [[Harald]] slagge hy dêrynder yn de Fryske gebieten fanút de eilannen [[Wieringen]] (Rorik) en [[Walcheren]] (Harald) te oermasterenoermasterjen. De nije keizer [[Lotarius II]] moast him by de hearskippij fan Rorik oer Fryslân del lizzedellizze. Rorik makke Dorestêd ta sintrum fan syn Fryske machtsgebiet dat har útstrekte tusken it [[Fly]] en [[Maas]]. Dus sawat it hiele gebiet fan it tsjintwurdige [[Hollân]] (Noard- en Súd-) en [[Utert (provinsje)|Utert]].
 
LykwolsDochs joech Rorik syn oanspraak op de Deenske troan net op. Yn [[857]] naam er [[Hedeby]] yn en yn [[859]] waard [[Bremen]] plondere. Tidens de ôfwezichheidôfwêzichheid fan Rorik foelen oare Deenske Wytsingen it Fryske gebiet oan. Sy oermastereoermasteren de wichtichste stêden Dorestêd en [[Utert (stêd)|Utert]], wêrtroch de biskop fan Utert, [[Hunger]] ûntwyk sykje moast yn [[Dimter]]. Hjirmei helle Rorik de woede fan de keizer op syn hals, dy't him it Greefskipgreefskip oer Fryslân ûntnaam.
 
Doe't ek de Friezen tsjin de hearskippij fan Rorik yn opstân kamen ([[864]]), moast hy tydlik Fryslân ferlitte. Mar Rorik socht tanadering by de Frankyske keningen [[Karel de Keale]] en [[Loadewyk de Dútser]] en waard yn [[870]] fan beiden in [[fazal]] en krige dêrtroch syn Fryske lien werom. Hy bekearde him ta it [[kristendom]] en kaam te ferstjerren yn [[880]]. Hy waard opfolge troch [[Godfried de Wytsing|Godfried]], de soan fan Harald.
 
==Literatuer==
* Gerlof Verwey, ''Geschiedenis van Nederland'', Amsterdam, 1995, siden 101 en 102.
 
[[kategoryKategory:Wytsingen]]
[[kategoryKategory:Fryske greve]]
 
[[en:Rorik of Dorestad]]