Olaf Scholz: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Side makke mei "thumb|Olaf Scholz Olaf Scholz (Osnabrück, 14 juny 1958) is in Dútsk politikus fan de Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD). Sûnt 8 desimber 2021 is er bûnskânselier fan Dútslân. Earder wie er fan 14 maart 2018 ôf fisekânselier fan Dútslân en bûnsminister fan Finânsjes yn it kabinet-Merkel IV. Earder wie er ûnder mear boargemaster fan Hamboarch. Scholz wie út namme fan syn partij kânsel..."
 
No edit summary
Lebel: Keppelings betsjuttingssiden
Rigel 1:
[[Ofbyld:Olaf Scholz 2021 cropped.jpg|thumb|Olaf Scholz]]
'''Olaf Scholz''' ([[Osnabrück]], [[14 juny]] [[1958]]) is in Dútsk politikus fan de [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands]] (SPD). Sûnt 8 desimber 2021 is er [[bûnskânselier]] fan [[Dútslân]]. Earder wie er fan 14 maart 2018 ôf fisekânselier fan Dútslân en bûnsminister fan Finânsjes yn it kabinet-Merkel IV.
 
Earder wie er ûnder mear boargemaster fan [[Hamboarch]]. Scholz wie út namme fan syn partij kânselierskandidaat by de Bûnsdeiferkiezings fan 2021, dy 't troch de SPD wûn waarden. Nei dy ferkiezings waard er bûnskânselier fan Dútslân en lieder fan Kabinet-Scholz I.
 
== Biografy ==
Olaf Scholz waard berne yn Osnabrück, mar groeide op yn Rahlstedt, in wyk yn [[Hamboarch]]. Nei de [[middelbere skoalle]] begûn er yn [[1978]] oan in stúdzje rjochten[[rjocht]]en oan de [[universiteit fan Hamboarch]]. Dêr studearre er yn [[1984]] ôf. Letter wurke er as advokaat, dêr't er him talei op it arbeidsrjocht. Scholz waard yn 1975 lid fan de [[SPD]]. Fan [[1982]] oant [[1988]] wie er fise-foarsitter fan de Jusos, de jongereinorganisaasje fan dy [[partij]]. Dêrneist wie er fan [[1987]] oant [[1989]] fise-presidint fan de [[International Union of Socialist Youth]]. Fan [[1994]] ôf wie Scholz in pear jier lokaal foarsitter fan de SPD yn Hamboarch-Altona.
 
=== Parlemintslid yn 'e Bûnsdei ===
Yn 1998 makke Scholz de oergong nei de lanlike polityk doe't er him ferkiesber stelde foar de Bûnsdeiferkiezings. Hy slagge deryn om keazen te wurden en hie dêrnei oant [[2001]] sitting yn de [[SPD]]-fraksje yn de [[Bûnsdei]]. Yn juny 2001 joech er syn sit foartidich op om minister fan Ynlânske Saken te wurden yn it dielsteatregear (de Senaat) fan [[Hamboarch]]. Scholz wie dêrfoar benadere troch doetiidske boargemaster Ortwin Runde, dy 't in opfolger socht foar de ôftreden Hartmuth Wrocklaagd. Nei fiif moannen moast Scholz syn funksje wer dellizze doe't nei de ferkiezings yn Hamboarch in nij regear oantrede en de SPD yn de opposysje bedarre.
 
Scholz kearde werom nei [[Berlyn]] nei 't er by de Bûnsdeiferkiezings fan 2002 op 'e nij keazen waard yn it nasjonale parlemint. Hy waard werkeazen yn 2005 en 2009 en bleau oan 2011 ta sitten. Yn dy perioade wie Scholz ek sekretaris-generaal fan de SPD (2002–2004) en fraksjesekretaris fan de SPD-fraksje (2005-2007).
 
=== Minister en boargemaster ===
Yn novimber [[2007]] waard Scholz oansteld as bûnsminister fan Arbeid en Sosjale Saken yn it earste kabinet fan [[bûnskanselier]] [[Angela Merkel]]. Hy folge syn weromlutsen partijgenoat Franz Müntefering tuskentiids op. Scholz tsjinne de amtstermyn út ta it oantreden fan it kabinet-Merkel II yn oktober 2009.
 
Ein [[2009]] waard Scholz keazen as partijfoarsitter fan de SPD yn Hamboarch, in funksje dy 't er earder al dien hie tusken [[2000]] en [[2004]]. Boppedat waard er keazen ta fise-foarsitter op lanlik nivo. Yn beide funksjes waard er yn de jierren dêrnei hieltyd wer keazen.
 
Yn de maitiid fan [[2011]] wie Scholz út namme fan de SPD listlûker by de dielsteatferkiezings yn Hamboarch. Hy fierde kampanje tsjin de sittende [[CDU]]-boargemaster Christoph Ahlhaus en wist him mei romme sifers te ferslaan. De SPD helle in absolute mearderheid, sadat de partij gjin koälysje mei in oare partij nedich hie. Scholz ferliet dêrop de Bûnsdei en waard yn maart 2011 beneamd ta earste boargemaster fan Hamboarch. Nei fjouwer jier waard er by de lokale ferkiezings fan 2015 op 'e nij keazen. Omdat de SPD syn mearderheid lykwols ferlern hie, joech er yn syn twadde amtstermyn lieding oan in koälysje mei [[Bündnis 90/Die Grünen]].
 
Doe't SPD-foarsitter [[Martin Schulz]] him yn de neisleep fan de Bûnsdeiferkiezings fan 2017 weromluts út syn funksje, waard fise-foarsitter Scholz yn febrewaris 2018 nei foarren skood om syn taken tydlik waar te nimmen. Hy soe oanbliuwe oant it partijkongres fan [[22 april]] [[2018]]. As waarnimmend partijfoarsitter hie Scholz in kaairol yn de ûnderhannelingen oer it regearakkoart en de gearstalling fan it kabinet-Merkel IV. Yn dat regear, dat op 14 maart 2018 úteinsette, waard Scholz bûnsminister fan Finânsjes en as sadanich opfolger fan Wolfgang Schäuble.<ref>[http://www.standaard.be/cnt/dmf20180304_03388729 Crisis afgewend: SPD-leden stemmen voor grote coalitie], [[De Standaard]], 4 maart 2018</ref> Hy waard ek oantsjut as fisekanselier. It boargemasterskip fan Hamboarch joech er oan Katharina Fegebank oer.
 
=== Bûnskânselier ===
Yn in syktocht nei in nije foarsitter organisearre de SPD yn de hjerst fan 2019 in liederskipsferkiezing. Fise-foarsitter Olaf Scholz, dy't in duo foarme mei Klara Geygus, jilde dêrby as de foarnaamste kandidaat mar ferlear de ferkiezing fan Saskia Esken en Norbert Walter-Borjans. Op 10 augustus 2020 waard Scholz troch de partij foardroegen as kânselierskandidaat foar de Bûnsdeiferkiezings fan 2021. Yn maaie 2021 waard syn kandidatuer troch de partijleden offisjeel befêstige.<ref>[https://www.trouw.nl/buitenland/de-inhaalslag-bij-de-spd-moet-van-olaf-scholz-komen~b15f57d0/ De inhaalslag bij de SPD moet van Olaf Scholz komen] (Trouw, 11 maaie 2021)</ref> By de ferkiezingskampanje, dêr 't Armin Laschet (CDU/CSU) en Annalena Baerbock (Bündnis 90 / Die Grünen) syn wichtichste tsjinstanners wienen, wist Scholz yn de peilingen de lieding te nimmen. By allle trije telefyzjedebatten waard Scholz troch de sjoggers ta winner útroppen.<ref>[https://www.ad.nl/buitenland/favoriete-kanselierskandidaat-duitsland-wint-ook-derde-tv-debat~a26ae773/ Favoriete kanselierskandidaat Duitsland wint ook derde tv-debat] (AD, 19 septimber 2021)</ref>
 
De SPD helle by de ferkiezings 25,7% fan de stimmen en waard foar it earst sûnt de ferkiezingen fan 2002 wer de grutste fraksje yn de [[Bûnsdei]]. Scholz easke noch op de ferkiezingsjûn it bûnskânselierskip op en sei dat er it foartou nimme woe yn it formearjen fan in nij regear.<ref>[https://nos.nl/collectie/13875/artikel/2399358-spd-leider-scholz-ziet-zichzelf-als-nieuwe-kanselier-maar-voor-formatie-ligt-alles-nog-open SPD-leider Scholz ziet zichzelf als nieuwe kanselier, maar voor formatie ligt alles nog open] (NOS, 26 septimber 2021)</ref> Hy stjoerde oan op de foarming fan in 'Ferkearsljochtkoälysje' ([[Dútsk]]: ''Ampelkoalition'') fan [[SPD]], [[FDP]] en [[Bündnis 90/Die Grünen]].
 
==== Bewâld ====