Marsum: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Naam gemeente gecorrigeerd na gemeentelijke herindeling 2018.
RomkeHoekstra (oerlis | bydragen)
Tekst mei skiednis útwreide (oernommen fan de Nederlânsktalige wiki); aktualisearre, ynfoboks tafoege en nije ôfbylden tafoege.
Rigel 1:
{{Universele ynfoboks stêd
[[Ofbyld:Map NL Menameradiel Marsum.png|thumb|300px|right|de [[himrik]] fan Marsum]]
| namme =
[[Ofbyld:Marsum, Deinum, Boksum en Blessum States.jpg|thumb|''states om Marsum'']]
| ôfbylding = Map NL Menameradiel Marsum.png
[[Ofbyld:Poptaslot 3.jpg|thumb|''[[Poptaslot]]'']]
| ôfbyldingsbreedte = 280px
[[Ofbyld:Dorpskerk_Marssum.JPG|thumb|''Doarpstsjerke fan Marsum'']]
| ôfbyldingstekst =
'''Marsum''' is in doarp yn de gemeente [[De Waadhoeke|Waadhoeke]], beëasten [[Menaam]]. It doarp hat likernôch 1.156 ynwenners (2007). Meidat [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]] him hieltiten mear útwreidet leit Marsum noch mar in pear kilometer fan Ljouwert ôf.
| wapen =
Marsum soe om [[1300]] ûntstien wêze op it krúspunt fan de âlde seedyk nei [[Boalsert (stêd)|Boalsert]] en in seedyk dy't in gedielte fan de [[Middelsee]] ôfsluet.
| ynwennertal = 1.055 <small>(2021)</small> <ref>[https://allecijfers.nl/woonplaats/marsum/#:~:text=Woonplaats%20Marsum%20telt%20573%20unieke,585%20auto's%20en%2085%20bedrijfsvestigingen. Alle Cijfers]</ref>
| oerflak = 7,38 km², wêrfan: <br> lân: 7,24 km² <br> wetter: 0,14 km² </br>
| befolkingstichtens = 146 ynw. / km²
| stêdekloft =
| hichte =
| lân = [[Ofbyld:Flag of the Netherlands.svg|border|20px]] [[Nederlân]]
| bestjoerlike ienheid 1 = Provinsje
| namme bestjoerlike ienheid 1= [[Ofbyld:Frisian flag.svg|border|20px]] [[Fryslân]]
| namme bestjoerlike ienheid 2= Gemeente |
| namme bestjoerlike ienheid 2= [[Ofbyld:Flagge fan de Waadhoeke.PNG|20px]] [[De Waadhoeke]]
| bestjoerlike ienheid 3 =
| namme bestjoerlike ienheid 3=
| bestjoerlike ienheid 4 =
| namme bestjoerlike ienheid 4=
| boargemaster =
| stedsyndieling =
| stifting =
| postkoade =
| tiidsône =
| simmertiid =
| koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|53_12_57_N_5_39_38_E_type:city_zoom:15_region:NL|53° 13' NB, 5° 40' EL}}
| webside = [https://marssum.info/ Side Marsum]
}}
 
'''Marsum''' is in doarp yn de gemeente [[De Waadhoeke|Waadhoeke]], beëasten [[Menaam]]. It doarp hat likernôch 1.156 ynwenners (2007). MeidatMei't [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]] him hieltiten mear útwreidet leit Marsum noch mar in pear kilometer fan Ljouwert ôf.
 
== Skiednis ==
[[Ofbyld:Marsum, Deinum, Boksum en Blessum States.jpg|thumb|left|200px|''statesStates om Marsum'']]
Marsum ûnstie op in [[terp]] dy't al foar de jiertelling bewenne waard. Mooglik hat dy terp mar foar in skoftke bewenne west. Om it jier 1000 hinne waard it plak in krúspunt fan de seedyk nei [[Boalsert]] en in seedyk, dy't de [[Middelsee]] foar in part ôfslette. De [[Pontianustsjerke (Marsum)|Pontianustsjerke]] datearret fan 'e 12e iuw.
[[Ofbyld:Poptaslot, 3Marsum (2022).jpg|thumb|260px|''[[Poptaslot]] of Heringstate'']]
It doarp waard yn 1275 al as 'Mersum' skreaun en yn 1471 as 'Marssum'. De stavering 'Marsum' wurdt yn de 18e iuw foar it earst skreaun. De plaknamme soe ferwize kinne nei in wenplak (hiem/um) by in breed wetter. Mar it soe ek ferwize kinne nei de persoan 'Mer', al is dat net sa oannimlik.
 
Troch de iuwen hinne groeide Marsum stadichoan. Yn de 15e iuw waard súdlik fan it doarp troch de Heringa's it [[Poptaslot]] of Heringslot boud. Sûnt de 20e iuw leit it Poptaslot yn it doarp sels. De eartiidske haven fan Marsum bestiet net mear, allinne de strjitnamme ferwiist dêr noch nei.
 
Yn 1984 waard it noardeastlike bûtengebiet fan Marssum by Ljouwert foege, sadat de fleanbasis hielendal yn ien gemeente falt.
[[File:Poptaslot, monumintale Kastanjebeam.jpg|thumb|260px|''Monumintale kastanjebeam by it Poptaslot'']]
== Gebouwen ==
 
* Yn it doarp stiet it [[Poptaslot]] of Heringastate, in [[stins]] dy't ek wol ''Heringastate'' neamd wurdt. It slot waard om 1500 hinne boud troch de famylje Heringa boud is. It gebou hat unike bedsteeën út [[1540]] en in [[17e iuw|17e]] - en [[18e iuw]]sk ynterieur dy't besjoen wurde kinne by de rûnliedings yn de simmermoannen.
* Oan 'e Hegedyk en de Buorren stiet it [[Poptagasthûs]], dat de status fan [[ryksmonumint]] hat.
* Justjes bewesten Marsum stiet de [[Marsumermûne]], in [[poldermolemuonts]] út 1903.
* Súdwestlik fan it doarp stiet de yn [[1888]] boude poldermole [[Terpsicht]], de lytste [[spinnekopmole]] fan Nederlân.
* De [[Pontianustsjerke (Marsum)|Sint-Pontianustsjerke]] is in oarspronklik út de 12e iuw datearjend tsjerkegebou.
[[Ofbyld:Pontianustsjerke fan Marsum (2022).jpg|thumb|260px|''Pontianustsjerke'']]
 
[[Ofbyld:Marsumermûne, Marsum (2022).jpg|thumb|260px|''Marsumermûne'']]
== Mienskip ==
Der is in doarpshûs Nij Franjum en in feriening foar Doarpsbelang. IenIenris kearyn jiersit jier is de ferkiezing fan 'Marsumer fan it Jier', dy't dan de [[Fergulde Biezem]] útrikt krijt. De Pikepôle is it pjutteboartersplak; De Pôle de basisskoalle. Yn de Nieuwskruier stiet it pleatslik nijs. Unia is it sportkompleks oan de Veemanstrjitte.
[[File:Poptagasthûs fan Marsum (2022).jpg|thumb|260px|''Poptagasthûs'']]
 
=== Ferienings ===
* OKK - toaniel
Line 26 ⟶ 63:
* Ritsuma - iisclub
* [[Fuotbalferiening SSS '68]]
* keatsferieningKeatsferiening Foarút
* tennisferieningTennisferiening Marsum
 
=== BefolkingSkoalle ===
* Iepenbiere basisskoalle 'De Pôle'
* [[1954]] - 1103
* Pjutteboartersplak 'De Pikepôle'
* [[1959]] - 1069
 
* [[1964]] - 1111
=== Tsjerke ===
* [[1969]] - 1306
Tsjerklik heart it protestantske diel fan it doarp de [[Protestantske Tsjerke yn Nederlân|PKN]]-gemeente Bitgum-Bitgumermole-Ingelum-Marsum. De Pontianustsjerke is tsjintwurdich ûnderbrocht yn de Stifting Behâld Pontianustsjerke Marsum. It is yn Marsum wenst om by de berte fan bern tusken 08:30-08:40 oere de klok te lieden (by in jonkje twa klokken, by in famke de earst fiif minuten de lytsere klok en dêrnei beide klokken). By ferstjerren wurdt de klok tusken 19:05-19:15 oere let (by in man twa klokken, by in frou earst de lytsere klok en dêrnei ek beide klokken).<ref>[https://marssum.info/kerk/ Marsum.info]</ref>
* [[1974]] - 1474
 
* [[2004]] - 1020
=== Befolkingsferrin ===
{| class="wikitable" style="width:450px"
|-
! style="text-align:left;"| Jier || 1954 || 1959 || 1964 || 1969 || 1974 || 2004 || 2007 || 2013 || 2021
|- style="text-align:center;"
|style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 1103 || 1069 || 1111 || 1306 || 1474 || 1020 || 1157 || 1070 || 1055
|}
 
=== Berne yn Marsum ===
Line 52 ⟶ 96:
*[http://www.poptaslot.nl/ Poptaslot]
 
{{Koördinaten|53_12_57_N_5_39_38_E_type:city_zoom:15_region:NL|53° 13' NB, 5° 40' EL}}
 
{{boarnen|boarnefernijing=
[[Kategory:Marsum| ]]
{{reflist}}
[[Kategory:Doarp of stêd yn Menameradiel]]
----
{{Commonscat|Marsum (Friesland)|Marsum, Fryslân}}
}}
[[Kategory:Marsum|Marsum (Friesland)|Marsum]]
[[Kategory:Doarp of stêd yn De Waadhoeke]]
[[Kategory:Beskerme doarpsgesicht yn Nederlân]]
[[Kategory:Doarp of stêd yn Menameradiel]]