Heinrich Schliemann: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Lion_Gate_Mykene_with_Wilhelm_Dörpfeld_and_Heinrich_Schliemann.jpg ferfongen troch Lion_Gate_Mykene_with_Wilhelm_Dörpfeld_1891.jpg (troch CommonsDelinker om'
stikje red
Rigel 1:
[[Ofbyld:Heinrich Schliemann.jpg|thumb|right|200px|Dr. H. Schliemann]]
[[Ofbyld:Lion Gate Mykene with Wilhelm Dörpfeld 1891.jpg|thumb|Schliemann en [[Wilhelm Dörpfeld|Dörpfeld]] by de '[[Liuwepoarte]]' in [[Mysene]]]]
'''Johann Ludwig Heinrich Julius Schliemann''' ([[Neubuckow]], [[6 jannewaris]] [[1822]] - [[Napels (stêd)|Napels]], [[26 desimber]] [[1890]]) wie in [[Dútslân|Dútsk]] [[archeolooch]]. Hy is bekend wurden troch syn fynst fan it âlde [[Troaje]], en jildt as ien fan de pioniers op dat flak.
 
== Biografy ==
Schliemann waard berne as soan fan in [[dûmny]] en makke sels karriêre as hanneler. Yn 1841 waard hy op hannelsmissy nei [[Fenezuela]] stjoerd, mar liedehie skipbrek foar de [[Nederlân]]ske kust, en waard hanneler foar in [[Amsterdam]]ske firma. Yn 1846 waard hy de agint fan de firma yn [[Sint Petersburch]], yn [[Ruslân]]. Hy wie dêrby sa suksesfol dat hy it jier derop syn eigen hannelsfirma oprjochtsje koe. Under mear yn it [[Kalifornje]] fan de [[goudkoarts]] en yn de [[Krimoarloch]] wreide hyer syn kapitaal noch iens tige út.
 
Yn 1864 luts Schliemann him út de hannel werom. Hy makke in wrâldreis, studearre oan de Universiteit fan [[Universiteit fan Parys|Sorbonne]] yn Parys, en yn [[1868]] besocht hyer [[Grikelân]] en [[Turkije]]. Nei eigen sizzen seach hyer Pınarbaşi oan, dat op dat stuit troch de measte eksperts foar [[Troaje]] holden waard, besleat dat it net mei de [[Ilias]] oerien kaam, en socht ferfolgens nei in bettere kandidaat, dy't hyer fûn yn de foarm fan Hisarlık. OfOft dat ek yn wurklikheidwerklik sa gongen is, is net wis,; it is ek mooglik dat it net Schliemanns eigen fêststellings wienen, mar dat er troch [[Frank Calvert]] oerhelle is om by Hisarlık sykjen te gean.
 
Yn alle gefallen, nei inkele proefopgravings yn 1870, begûn Schliemann yn [[1871]] mei de opgravings yn Hisarlık, dat yndied Troaje blykte te wêzen. Hy die ferskate opwinende fynsten, de meast ferneamde dêrfan is de '[[goudskat fan Priamus]]', dy't ûnterjochtûnrjochtlik troch Schliemann sa neamd waard - yn werklikheid wie de laach dêr't hyer sels fan tocht dat it Troaje wie, fan de [[Trojaanske Kriich]], mear as 1000 jierren âlder. Hy fûn dizze laach tsjin de ein fan syn earste rige opgravings yn Troaje, yn [[1873]].
 
HjirneiDêrnei teach Schliemann nei [[Mysene]], wêr't hy it grafgrêf fan [[Agamemnon]] hope te finen. Hy fûn op 'e nij grutte skatten, wêrûnder it 'deademasker fan Agamemnon', alhoewol't yn dat gefal op 'e nij bliken die dat syn fynsten dúdlik âlder wienen as de Trojaanske Kriich.
 
Yn 1878-1879 groef Schliemann wer yn Troaje, yn 1880-1881 wie de stêd [[Orchomenus]] yn [[Boeotsje]] oan de beurt. Dêrnei soe der noch twa kear opgravings dwaan yn Troaje (1882 en 1890), en socht er yn [[Tiryns]] (1884-1885). Hy die ek noch wat lytsere proefopgravings op oare plakken.
 
Troch syn opgravings hie Schliemann in tige grutte samling archeologyske fynsten yn syn besit, dy't hyer wei joechweijoech oan it [[Dútske Ryk]], sadat syn kolleksje yn har totaliteit toand wurde koe yn in oantal nei him ferneamde sealen yn it "Königlich-Preußischen Völkerkundemuseum" yn [[Berlyn]].
 
== Beoardieling ==
Rigel 21:
Kollega's út lettere tiden hawwe Schliemann lykwols ek kritisearre omdat er him yn it begjin mear dwaande hold mei skatgraven as mei archeology. Sa soed er, doe hy yn Mysene it 'grêf fan Agamemnon' fûn hie, syn helpers nei hús stjoerd hawwe. Hy woe alles sels opgrave, sadat alles yn syn eigen hannel bleau. Troch him binne parten fan jongere lagen fan Troaje, yn syn entûsjasme it 'Homearyske' Troaje te finen, foar altyd ferneatige wurden. As ferdigening fan Schliemann wurdt it argumint oanfierd dat yn syn tiid de archeology noch yn de berneskuon stie, en dat it net earlik wêze soe om him nei noarmen fan tsjintwurdich te beoardielen.
 
In oar punt fan krityk op Schliemann is dat er in soad autobiografyske details simpelwei optocht hat, dêr't hy it foar lettere biografen soms frijwol ûnmooglik makke hat om de justekrekte feiten fêst te stellen. Sa is bygelyks it bekende ferhaal dat Schliemann de 'skat fan Priamus' by in op ynstoarten steande muorre yn de sjaal fan syn frou yn feilichheid brocht sûnder mis ligen: Sophia Schliemann hie op it momint fan de fynst de opgravings al ferlitten om fanwegefanwegen de dea fan har heit nei Grikelân werom te kearengean.
 
As lêste wurdt Schliemann ferwiten dat er net earlik wie yn syn hannel. In protte fan syn weardefolle fynsten hat er yn it geheim fan Turkije nei Grikelân smokkele. Op dizze wizeSadwaande hat er de eask dat de helte fan alle fynsten oan de Turkske steat jûn wurde moast omsile kinnen.
 
== Wurk ==