Selskip foar Fryske Taal- en Skriftekennisse: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
B. (oerlis | bydragen)
No edit summary
B. (oerlis | bydragen)
LNo edit summary
Rigel 1:
It '''Selskip foar Fryske Taal- en Skriftekennisse''' (ek wol 'Selskip 1844' of 'Ald Selskip' neamd) is op [[14 septimber]] [[1844]] yn yn [[Het Gouden Wagentje ]] oan de [[Nijstêd ]] te [[Ljouwert]] oprjochte troch [[Harmen Sytstra]], [[Tiede Dykstra]] en [[Jacobus van Loon]]. Har oanhing bestie meast út middenstânslju, de liberale boargerij en de yntelligentsia fan doarpsdûmnys en skoalmasters. De romantyk oerhearske it tinken fan de measte bewegers fan it earste oere en de wjerslach dêrfan wie werom te finen yn it earste Fryske tydskrift dat troch it Selskip útbrocht waard: [[Iduna]].
 
It Selskip 1844 rekke hommels troch syn bestjoersleden hinne: Harmen Sytstra en Tiede Dykstra kamen koart efter inoar jong te ferstjerren. Jacobus van Loon naam it foarsitterskip op him mei [[Gerben Colmjon]] as skriuwer. Sûnder it duo Sytstra-Dykstra foege it Selskip him nei de liberale geast fan de tiid en wûn oan leden: nei it djiptepunt fan 1852 mei noch mar 122 leden, rûn dat tal op nei 543 yn [[1885]]. Om [[1860]] wiene [[Waling Dykstra]] en [[Tsjibbe Geartst van der Meulen]] útein setten mei harren [[winterjûnenocht]] en it [[Frysk]] folkstoaniel wie yn opkomst. De striid om de stavering waard ôfsletten mei in kompromis tusken de romantisi en de praktisi. Yn [[1879]] ferskynde "De Fryske Boekstavering, in hantlieding". Dizze [[Selskipsstavering]] soe it in foech 70 jier úthâlde. De útjefte fan "It Lieteboek" troch it Selskip yn 1876 wie in grut sukses. Der bleau sels jild fan oer. Ek de saneamde [[Grouster stientsjefeesten]], it ûntbleatsjen fan tinkstiennen foar de Halbertsma's op [[13 oktober]] [[1875]] en [[28 maaie]] [[1879]], levere direkte winst op: It ûntstean fan de [[Krite Grou]] dy't letter in wichtige rol yn it Selskip spylje soe.
 
It Selskip is sûnt [[1945]] oansletten by de [[Ried fan de Fryske Beweging]].