Alarik I: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
klear,
Rigel 1:
{{stavering}}
'''Alarik I''' wie kening fan de [[Fisigoaten]] tusken [[395]] en [[410]]. Yn de funksje fan generaal tsjinne hy yn it Romeinske leger, letter kearde hy him tsjin it [[Romeinske Ryk]]. Oan de delgong fan dit ryk hat syn optreden yn de skiednis ek oan meiwurke. Hy wie de earste Germaanske leider dy't [[Rome]] ynnaam.
 
{{wurk}}
[[Ofbyld:Eroberung roms 410.jpg|right|thumb|250px|De ynname fan Rome yn 410]].
'''Alarik I''' ([[360]]- [[410]]) wie kening fan de [[Fisigoaten]] tusken [[395]] en 410. Yn de funksje fan generaal tsjinne hy yn it Romeinske leger, letter kearde hy him tsjin it [[Romeinske Ryk]]. Oan de delgong fan dit ryk hat syn optreden yn de skiednis ek oan meiwurke. Hy wie de earste Germaanske leider dy't [[Rome]] ynnaam.
 
==Opkomst==
Alarik stamme ôf út in âld Fisigoatysk keningslaach, de [[Balten ]] en waard berne op it eilân [[Peuke]] oan de mûning fan de [[Donau]]. Doe't syn folk de súdlike grinzen fan it Romeinske ryk oerstutsen wie hy in jier of fyftjen âld. Hy die op jonge leeftyd al mei oan de fijannichens tsjin de Romeinen, û.o. yn de [[Slach by Adrianopel]] en de gefjochten dêrnei.
 
Under keizer [[Teodosius de Grutte]] makke hy opgong yn it [[Romeinske leger]]. Yn [[394]] stride er tsjin de usupator [[Eugenius]] dy't yn de [[slach oan de Frigidus]] ferslein waard. Doe't yn jannewaris [[395]] Teodosius kaam te stjerren, hie syn oerbefelhawwer en plakferfanger regint [[Stilicho]], lykwols de Fisigoaten fan Alarik net nedich en stjoerde syse fuort nei harren wengebieten yn [[Moesja]]. Dat wie Alarik net nei it sin, omdat er sels in hege posysje ferwachte hie te krijen. Yn stee fan him fuort stjoere te litten kaam er mei syn folk yn opstân sa gau de situaasje der ree foar wie. De Fisigoaten keazen Alarik ta kening, wêrtroch hy sûnt de delgong fan it eardere keninkryk yn Roemeenje de earste offisjele kening waard dy’t troch alle stammen folgen wurde soe.
 
==YnDe opstan tsjin de Romeinen==
Dy tiid kaam al gau doe't Stilicho mei syn leger op wei wie nei harren Italjaanske garnizoenspleatsen en de jonge keizer fan it Easten [[Arkadius]] ûnder it plak kaam fan syn riedshear [[Eutropius]]. Hiel ienfâldich koe Alarik [[Grikelân]] ynfalle en plonderjenplonderje. Derby moetsje hy gien inkeld tsjinstân. Sa gau hyat er him mei synit leger sjen liet, begûnnenwoene de stêden te ûnderhandeljen en kochten him ôf.
 
Yn [[397]] kaam Stilicho it easten te help. Hy sette syn leger mei skippen oer nei Korinte en hie it plonderjende Fisigoatysk leger fuort yn 'e knipe. Alarik siet yn de tang en moast him oerjaan. Brûk makkend fan de situaasje krong er by keizer Arkadius oan, Eutropius hinne te stjoeren en him yn 'e plak as riedsman te nimmen. Doe Arkadius syn foarstel ôfwize, keas Stilicho de fersleine Alarik as bûnsmaat.
Line 23 ⟶ 21:
 
==It belis fan Rome==
Yn [[408]] waard Stilicho, de grutte tsjinstanner fan Alarik, troch Romeinen fermoare en ûntstie der reboelje yn Itaalje troch it leger yn Itaalje. Alarik makke op snoade wize brukme fan de situaasje en luts foar de tredetredde kear Itaalje yn. Noch itselde jier stie hy foar de poarten fan Rome. Foar in protte jild liet er him ôfskypje, mar hy kaam lykwols yn [[410]] werom en diskear oermastere hy de stêd. Syn leger slagge oan it plonderjen. En dat wie foar it earst sûnt de Gallyske ynfal yn [[390 f.Kr]]
 
==Dea==
NeiNeidat deer plonderingRome fanplonderre Romehie luts Alarik nei it suden ta fan Itaalje. Der krigehie hy te krijen mei foedselkrapte en makke by de stêd [[Cosenza]], tariedingen om mei synit hiele folk oer te stekken nei [[Afrika (Romeinske Ryk)|Afrika]] oer te stekken. Mar noch foar hy dit plan útfiere koe wurden, kaam er te ferstjerren. Alarik waard begrave yn in rivierbedding fan de Busento. Soldaten ferlegden de loop fan de rivier foar even, sadat syn lichim yn droechlizzende bedding begrave koe wurde.
 
==Literatuer==