Potestaat: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
st
ynterne ferwizing derby makke
Rigel 1:
'''PotestaatPotestat''' (fan it Italjaansk ''podestá'') bestjut haad fan guon stêden en wie in titel dy't yn [[Fryslân]] earder brûkt waard om't in gûverneurgûvner (bestjoerder) oan te tsjutten. Yn it tiidrek tusken [[1345]] en [[1498]] hie [[Westerlauwersk Fryslân|Mid-Fryslân]] net in [[Greve|erfhear]]. Dizze tiid stiet bekend as ''de [[Fryske frijheid]]'' en Friezen hienen rjocht om sels in lieder te kiezen. In lieder kiezen dienen sy benammen yn tiden fan swierrichhedenswierichheden en krige titel fan '''potestaat'''.
 
Dit rjocht hienen de Friezen neffens it saneamde [[Karelsprivileezje]]. Dêryn stie dat de Friezen harren eigen haad kieze mochten. Dit KarelsprivileezjeKarels privileezje is falsk, mar hat dochs inkele ieuweniuwen jilden. <br>
 
De measte neamde potestaten binne legindaryske figuren. It amt hat nea folle foarsteld. De potestaat hie as bystân in rie. Dizze waard keazen op in lândei, wêr't [[EastergoaEastegoa]] en [[Westergoa]] tegearre in potestaat en in rie keazen. Foaral yn de tiid fan [[Skieringers en Fetkeapers]] wie it foar de keizer hast ûnmooglikûnmoochlik om in lândei byinoar te krijgen. Yn Eastergoa hienen de [[Fetkeapers]] it foar 't sizzen en yn Westergoa spilenspielen de [[Skieringers]] de earste fioele. As it safier kaam, betsjutte it dat de keizerlike gesant al syn politike jeften brûke moast om de hearen om 'e tafel te krijen en te hâlden. <br>
Der hat sels in trijemanskip west as potestaat. In Skieringer en in Fetkeaper en in net-polityk persoan.
HjaEk sy hawwe der ek net folle fan terjochte brocht. De Skieringers en de Fetkeapers wienen net fan doel om gear te wurkjen. <br>
Keizer [[Maximiliaan I fan it Hilligehillige Roomskeroomske ryk|MaksimiliaanMaximiliaan I]] hat der op 'en doer in ein oan makke troch yn 1498 [[Albrecht fan Saksen]] ta erfpotestaat te beneamen.
[[Ofbyld:Albrecht Dürer 084.jpg|rightcenter|200px|thumb|[[MaksimiliaanMaximiliaan I fan it Hilligehillige Roomskeroomske ryk|MaksimiliaanMaximiliaan I]]]]
 
* [[Kategorykategory:Skiednisskiednis fan Fryslân]]
==Sjoch ek==
 
* [[List fan hearskers yn Fryslân]]
* [[Kategory:Skiednis fan Fryslân]]
 
[[en:Podestà#Frisian_Potestaat]]