Irak: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
stavering
Mysha (oerlis | bydragen)
Ik haw der fan makke dat Koeweit anneksearre waard.
Rigel 31:
 
==Skiednis==
It tsjintwurdige Irak hietis earderitselde gebiet as it eardere [[Mesopotaamje]], en wieis wat gruttens oanbelangjend sawat itselde as no;doe. itMesopotaamje bestie út it lân tusken de rivieren [[Eufraat]] en [[Tigris]]. In protte beskavings hawwe oer Mesopotaamje hearske: de [[Sumearjers]], [[Assyrjers]], [[Babyloanjers]], [[Perzen]] en [[PerzenMassedoanjers]]. Yn de [[7e ieu]] waard Mesopotaamje troch de [[Moslims|Islamityske]] [[Arabieren]] oermastere.
 
SûntFan de [[15e ieu]] soeôf makke Irak diel útmeitsjeút fan it [[Ottomaanse Ryk]], dat yn [[1917]] ta fal brocht waard. By it ferparten fan it Ottomaanse Ryk troch de [[Folkenbûn]] kaam Irak ûnder [[Grut-Brittanje|Britsk]] [[mandaat]]. [[Faisal Ibn Hoessein]] waard troch de Britten as kening oansteld. De Britten hawwe Irak yn [[1932]] selstannich makke, mar yn [[1941]] waard it opnij yn besit naam troch it [[Feriene Keninkryk]]Grut-Brittanje; in militêre steatsgreep yn [[1958]] makke in ein oan it keningskip dat de Britten oplein hienen.
 
Yn [[1979]] waard [[Saddam Hoessein]] de machtigstemachtichste man yn de [[Ba'ath-partij]] en dêrmei ek fan it lân. Troch him waard op hurdhannige wize in ein makke oan alle opposysje.
 
Under syn bewâld fierde Irak in sân jier-duorjende kriich mei buorlân [[Iran]], de [[Iran-Irakoarloch]]. Tagelyk mei de oarloch fûn ek de [[al-Anfal-kampanje]] plak, der't de [[Koerden]] by twongen waarden te ferfarren om plak te meitsjen foar [[Arabieren]]. De oanfal op it doarp [[Halabja]] wie hjir in part fan.
 
Op [[2 augustus]] [[1990]] foelanneksearre Irak it folle lytsere buorlân [[Koeweit]] binnen en besette it lân. Dit wie it begjin fan de [[Golfoarloch (1990-1991)]]. Koeweit waard yn 1991 troch in ynternasjjonale koalysje befrijd yn de militêre operaasje ''Desert Storm''. It loftrek yn it noarden en it suden fan Irak waard dêrnei oernommen troch de Feriene Steaten, Frankryk en IngelânGrut-Brittanje, neffens de útkomst fan VNFN-resolúsje 688.
 
Mei it ferlechje dat Irak kearnwapens of gemyske wapens hawwe soe foelen de [[Feriene Steaten]] en bûnsgenoaten it lân yn 2003 binnen, wat late ta de [[Golfoarloch (2003-2004)]]. Hjirby waard in ein makke oan it bewâld fan Saddam Hoessein en de besetting fan it lân. Om't der noch gjin oare autoriteit is dy sterk genôch is om it lân bestjoere te kinnen binne de oanfallers noch hieltyd yn it lân om te besykjen de frede dêr te hânhavenjen.
 
== Geografy ==
It lân bestiet foar in grut part út [[woastyn]] en [[steppe]]s, mar it gebiet tusken de twa grutte [[rivier]]en de [[Eufraat]] en de [[Tigris]] is fruchtber. De twa rivieren komme yn it noardwesten út Syrje it lân binnen, trochkrúskje in grut part fan it lân en komme dan út yn de [[Perzyske Golf]]. It noarden is bercheftich, mei as heechste punt de [[Haji Ibrahim]] op 3.600 meter.
 
Der is in [[woastynklimaat]] mei droege en hjittehite simmers en mylde en koele winters. De temperatueren kinne simmers de 50°C helje. De measte delslach falt tusken desimber en april en dan benammen yn it noarden.
 
[[Kategory:Aazje]]