Skûtsje: ferskil tusken ferzjes

In '''skûtsje''' is in houten of stalen [[tsjalk]] dy't eartiids boud waard foar it ferfoerferfier fan fracht oer it wetter yn [[Fryslân]]. Ofhinklik fan it seizoen waard meastal [[dong]], [[terpierde]], [[ierdappels]] en oare [[bulkguod]] laden. De skipper en syn famylje wennen ornaris oan board fan it skûtsje.

Skûtsjes binne boud fan de [[18e ieu]] ôf oant likernôch [[1930]]. De lingte bedroech 12 oan 20 m. De breedte hie ferbân mei de ôfmjittings fan [[brêge]]n en [[slûs|slûzen]]en yn it fargebiet en wie trochstrings 3.5 m, maksimaal in meter as fjouwer. De boaten wienen boud om te silen en hienen oarspronklik gyngjin motor. Yn de [[20e ieu]], yn de rin fan [[jierren tweintich]] en [[jierren tritich]], waarden derkrigen in soad skûtsjes foarsjen fan helpmotoren, mar earst nei de [[Twadde Wrâldkriich]] waarden de silen ferfongen troch motorenmotors. De skûtsjes ferdwûnen as frachtskip fan it wetter doe't de motor-binnenfeartskippen dy't wol hûnderten tonnen lading mei nimme koenen, harren rol oernamen. In soad skûtsjes waardwaarden ferfolgensdêrnei ombouwdomboud ta wenten op it wetter.

In skûtsje ûnderskiedtûnderskiedet him fan oare tsjalken omdat it:

Skûtsjes wienen net boud foar de [[Sudersee]], mar dochs binne se al brûkt om terpierde en dongfandong fan Fryslân nei de omkriten fan [[Warmond]] te bringen. Sûnt [[1974]] wurdt yn de hjerstfakânsje op dat trajekt de [[Strontrace]] syldfersyld.

Sûnt de jierren 1950 binne de skûtsjes, dy't yntiiddestiids as wenskip oanfoar de kantwâl leidenleinen, wer yn de faartfeart naam. Dat kaam troch partikulieren dy't mei in kajút in prachtich jacht der fan makken, mar ek troch persoanen of organisaasjes dy de skûtsjes wer yn orizjinele staat werom brochten, benammen om wedstriid te silen. Alle jierren binnen der wedstriden mei skûtsjes, it bekende [[skûtsjesilen]].

It [[Skûtsjemuseum]] yn [[Earnewâld]] is yn 2004 begûn mei de bou fan in tradisjoneeltradysjoneel houten skûtsje, ''De Æbelina''. It sil yn 2008 oplevere wurdenwurde.