|
[[Ofbyld:Brandaris vuurtoren Terschelling 01.jpg|thumb|300px250px|right|De Brandaris]]
[[Ofbyld:Brandaris.JPG|thumb|300px250px|right|]]
[[Ofbyld:Brandaris.veraf.JPG |thumb|300px250px|right|De brandaris vanfan veraffierôf]]
De '''Brandaris''' is ien [[fjoertoer]] op [[Skylge]], en teffens âldste fjoertoer fan [[Nederlân]]. De namme osis ôflaat fan Sint Brandarius, in hillige wêrnei't it hjoeddeiske doarp West-Skylge yn de Midsieuwen nei neamd wie. Guon miene dat de namme ôflaat is fan [[Sint-Brandaan]], in seefarrende hillige, mar dat is nea bewiisd.
De earste Brandaristoer waard yn [[1323]] boud, om foar skippen, op wei nei Amsterdam, oer de [[Sudersee]], de neare iepeniungiepening tusken [[Flylân ]] en Skylge oan te jaan. EenIn goede markeringmarkearring waswie nodigneedsaaklik omdat de Waddeneilandenwaadeilannen veelin soad op elkaarinoar lijkenlykje gezien vanuitfan de [[ NoordzeeNoardsee]] ôf besjoen. ▼{{wurk}}
▲De earste Brandaristoer waard yn [[1323]] boud, om foar skippen, op wei nei Amsterdam, oer de [[Sudersee]], de neare iepeniung tusken Flylân en Skylge oan te jaan. Een goede markering was nodig omdat de Waddeneilanden veel op elkaar lijken gezien vanuit de [[Noordzee]].
De zeesee vratfriet echterlykwols aanoan TerschellingSkylge en de eersteearste Brandaris storttestoarte omstreeksom [[1570]] inhinne yn zeesee. HetIt heefthat totoant [[1592]] geduurdduorre voordateardat men aanoan dein constructiekonstruksje vanfan eenin tweedetwade torentoer begonbegûn, maarmar dezedizze stortte instoarte yn voordatfoardat hy hijklear klaar waswie, omdat erder slechteminne bouwmaterialenboumaterialen warenbrûkt gebruiktwiene. De huidigehjoeddeiske torentoer stamtis uitfan [[1594]]. InYn [[1837]] werdwaard de Brandaris de eersteearste NederlandseNederlânske vuurtorenfjoertoer metmei eenin draaiende [[FresnellensFresnellins]]. [[ElektrificatieElektrifikaasje]] volgdefolge inyn [[1907]]. InYn 1994 werdwaard hetit 400-jarigjierrich bestaanbestean vanfan de torentoer gevierdfierd. HetIt lichtljocht is nuno volkomenfolslein automatischautomatysk.
De Brandaris hat spesjale fûgelferljochting om foar te kommen dat fûgels tsjin de toer fleane.
==Beskriuwing==
[[Ofbyld:Brandaris.onderaf.JPG|thumb|left|150px130px|De Brandaris fan ûnderôf]]
TechnuyskeTechnyske bysûnderheden:
Ljochtfrekwinsje: 0,3 sek. ljocht, 4,7 sekc. tsjuster.
Lichtfrequentie: 0,3 sec. licht, 4,7 sec. donker.
{| BORDER="0"
| Boujier || 1593-1594
|-----
| ToenhichteToerhichte || 54 meter
|-----
| Ljochthichte || 55,5 meter
|-----
| ReikwijdteBerik ljocht || 35 kilometer
|-----
| Materiaal || giele steenstien
|-----
| Monumint || ja, sûnt 1965
| Radar || ja, sûnt 1979
|-----
| Bemand || 24 uuroere per dagdeis
|}
Dit is de âldste overgebleven, as vuurtoren gebouwde toer. In 1907 was dit de eerste vuurtoren in Nederland die elektrisch licht kreeg. De Brandaris heeft speciale vogelverlichting om te voorkomen dat vogels tegen de toren vliegen.
{{Koördinaten|53_21_37_N_5_12_51_E_type:landmark_zoom:19_region:NL|53° 21' NB 5° 12' EL}}
[[Kategory:Fjoertoer yn Fryslân]]
[[KategoryeKategory:Skylge]]
[[Kategory:Ryksmonumint yn Fryslân]]
| 