Galearius: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Nije Side: right|thumb|200px|Munt fan Galerius '''Galerius''', folút '''Gaius Galerius Valerius Maximianus''' (sa. 250 - maaie 311), wie [[Romeinske keizer...
 
wat tikflaters derút helle en noch wat sinnen oerset
Rigel 3:
 
==Jonge jierren==
Galerius wie fan boeren kom ôf en kaam út [[IllyricumIllyrikum]]. Syn krekte bertedatum is net bekend, maar wurdt skatten op om-ende-by 250, omdat er er al ûnder [[Lucius Domitius Aurelianus|Aurelianus]] tsjinne yn it leger. As jongfeint wie Galerius skiepehoeder, krekt as syn heit. Hy gong yn it leger en wie soldaat. Fan syn eardere libben foardat er beneamd wurdt ta [[Caesar (titel)|Caesar]] is fierders neat bekend. Op [[1 maart]] [[293]] wurdt er troch [[DiokfeletianusDiokletianus]] ta Caesar beneamd. Hy ferlit syn frou en troud op 'e nij mei [[Faleria]], de dochter fan Diokletianus.
 
As Caesar fiert Galerius in oantal kriichen. Yn. [[294]] fecht er yn [[Alexandria et Aegyptus|Egypte]], en yn de jierren dernei tsjin de [[Perzen]]. Hy slagge deryn har kening [[Narses (kening)|Narses]] in neidelige frede op te lizzen, de [[Frede fan Nisibis (297)]]. Yn [[303]] hawwe der yn it [[Romeinske ryk]] in soad kristenenferfolgings west dy't nei alle gedachten troch Galerius ynset waarden.
Rigel 9:
==Keizerskip==
[[Image:Thessaloniki-Arch of Galerius.jpg|thumb|left|200px|De [[bôge fan Galerius]] yn [[Thessaloniky]].]]
Op [[1 maaie]] [[305]] geane keizer Diokletianus en syn meikeizer [[Maksimianus]] ôf en wurdt Diokletianus opfolge troch Galerius en Maksimianus troch [[Konstantius Klorus]]. De nije Caesar fan Galerius wurdt syn neef [[Maksiminus II Daia]] (in soan fan in suster fan Galerius), en in goede freon fan Galerius [[Severus II]] wurdt yn it westen Caesar.
 
Al gau ûntsteane der problemen yn it ryk as yn [[306]] Konstantius Klorus komt te stjerren tidens in fjildtocht tsjin de [[Pikten]] yn [[BritannjeBrittanje]]. De opfolging rint folslein oars as de keizers earder ôfpratenôfprate hienenhiene as it leger de soan fan Konstantius, [[Konstantyn de Grutte]] fuort as keizer ferklearretferklearre. Galerius zaglit dat nognet nietsamar zomaar zitten,ta en benoemdebeneame Severus totas keizer inyn hetit westen. Om de boel te sussen werdnimt ConstantijnKonstantyn welgenoegen mei it CaesarCaesarskip.
 
De hiele situaasje wurdt noch yngewikkelder as yn [[oktober]] dat jier ek de soan fan de eardere keizer Maksimianus, [[Maksentius]] him yllegaal ta keizer ferkleare lit yn de haadstêd [[Rome]]. Galerius beweegt Severus der mei in leger op ôf te gean, mar dyns leger wurdt lykwols troch Maksentius omgekocht. Severus slaat op de flecht en wurdt letter dea makke. Galerius besiket syn dea te wreken, mar dat plan mislearet.
 
Yn [[308]] wurdt besletten dat Severus opfolge wurde sil troch [[Lisinius]], in oare freon fan Galerius. Ek Konstantyn en Maksiminus Daia wurde no ta keizer makke. MaximianusDe eardere keizer Maksimianus, diedy't op eenin tweedetwaade legitiemelegitime termijntermyn hadhope gehoopthie, kreegkrige dezedizze nietnet.
 
Dêrnei docht Galerius it 'restich oan'. Hy stjert yn [[maaie]] [[311]] as gefolch fan in natuerlike oarsaak.