Fryske Wâlden: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
vanaf Wâlden
Aliter (oerlis | bydragen)
L de
Rigel 1:
De '''Fryske Wâlden''' (meast koartwei ''de Wâlden'' neamd) is in streek yn it easten fan [[Fryslân]] mei in eigen karakter. Ta de Wâlden wurde ornaris de gebieten fan de gemeenten [[Kollumerlân]], [[Dantumadiel]], it grutste part fan [[Tytsjerksteradiel]] (súdlik fan de [[Wâldwei]]), [[Achtkarspelen]], [[Opsterlân]], [[Smellingerlân]] en it noardlik part fan [[Eaststellingwerf]] rekkene. Ek in grut part fan de [[Grinslân|Grinzer]] gemeente [[Gruttegast]] heart lânskiplik, etnografysk, kultureel en taalkundich ta de Fryske Wâlden.
 
* lânskiplik: It gebiet leit meast heger as it noarden en westen fan de provinsje, en bestiet út sân- en feangrûn. Dat "wâld" is net in boskgebiet, mar it is mear in gebiet mei leech hout, lykas houtwallen om grieden en ekers. De foar Fryslân sa typyske terpebou ûntbrekt yn'e wâlden. Opfallend is it meast lytsskalige [[kûlisselânskip]] dat foarme wurdt troch houtwâlen om stikjes greide of bouwlân. Fierder falle yn it lânskip de lytse pleatskes op;
* etnografysk: de befolking fan de Wâlden hat in mear mingd karakter as dy fan de Fryske kuststreken. De grutte en min tagonklike heidefjilden hawwe ieuwenlang ûnderdak bean oan ferskate groepen migranten, wêrûnder [[Westfalen]], [[Saksen]], [[joaden]] en [[sigeuners]]. Neffens guon docht it temperamint yn'e Wâlden wat 'súdlik' oan;
* kultureel: de Fryske Wâlden is in streek mei in lytsskalige lânbou-tradysje. Typysk binne de gerniers, keuterboerkes dy't benammen yn it eigen ûnderhâld foarseagen. De streek stie en stiet bekend om syn hannelskarakter;