Ierdgas: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
tikflaterkes
Rigel 6:
Yn Europa wurdt ierdgas benammen yn en om de [[Noardsee]] oantroffen ûnder oare ûnder it noarden fan Nederlân. ''(sjoch ek [[Ierdgaswinning]])''. Ierdgas út it Grinslanner [[Ierdgasfjild fan Slochteren|Slochteren]] bestiet foar 81,9 % út CH<sub>4</sub> ([[metaan]]), foar 3,3 % út hegere gasfoarmige koalwetterstoffen, en foar de 14 % út [[stikstofgas]] en 0,8 % [[koaldiokside]]. Ierdgas fan oare winplakken hat soms mear of minder metaan of [[wetterstofsulfide]] ("soer gas").
 
Yn it ferline is ierdgas faak as in ôffalprodukt beskôge fan oaljewinning en ienfâldichwei '[[ôffakkelje|ôffakkele]]'. Ek no bart soks noch wol as it hiel fier fan de bewenne wrâld fûn wurdt en it transport nei de konsumint te folle hollebrekken oplevert. Dit is ekologysk sjoen tige spitich omdat fan de fossile brânstoffen ierdgas de skjinste soarte is. Offakkeljen is lykwols al better as it metaan gewoanwei ûntstnappeûntsnappe te litten nei de atmosfear omdat de bydrage oan it [[broeikaseffekt]] fan metaan sa. 21 kear heger is as [[koaldiokside]]. Metaan levert by ferbaarning dûbeld safolle [[wetter]] as [[koaldiokside]] wylst [[stienkoal]] benammen yn koaldiokside omsetten wurdt. Boppedat jout ierdgas gjin roet of jiske. It is ek safolle makliker as stienkoal of ierdoalje te ûntdwaan fan ûnsuverheden lykas [[swevel]] mei it [[Clausproses]].
 
[[Ofbyld:Natural gas production world.PNG|thumb|400px|Ierdgasproduksje nei lân (brún en read kleurde lannen produsearje it measte)]]
Rigel 28:
 
==Gasferbrûk==
In gemiddeldtrochstrings Frysk [[húshâlden]] brûkte yn 2005 sirka 1600 [[Kubike meter|m<sup>3</sup>]] gas yn't jier. It gasferbrûk sakke yn de lêste jierren troch ferbettere isolaasje fan wenten en it tanimmen fan it oandiel HR-tsjetttels yn húshâldens. It gemiddeldtrochstrings ferbrûk lei yn 1996 bygelyks noch om de 2100 [[Kubike meter|m<sup>3</sup>]]. Ek de waarmere winters fan de lêste jierren lykje dêrby in rol te spyljen.
Alhoewol't 83 % fan de húshâldens op gas siedt freget itensieden mar 3 % fan it gasferbrûk. De waarmwetterfoarsjenning nimt 19 % fan it ferbrûk foar syn rekken. [[Sintrale ferwaarming|Ferwaarming]] fanitfan it hûs freget 78 % fan it gasferbrûk. <small>(sifers 2001)</small>
 
==Kosten (húshâldlik gebrûk)==
Ién m<sup>3</sup> gas kostet útgeande fan in gemiddeldtrochstrings ferbrûk fan 2650 m<sup>3</sup> yn it jier yn 2006 hast 45 sint peryn't m<sup>3</sup>. Dit is eksklusyf transportkosten, [[enerzjybelesting]] (EB) en [[fêstrjocht]].
 
VastrechtFêstrjocht is hetit vastefêste bedragbedrach dat voorfoar de gasaansluitinggasoansluting betaaldbetelle moetwurde wordenmoat. GemiddeldTrochstrings bedraagtbedraacht hetit vastrechtfêstrjocht om-ende-by ongeveer € 120 peryn't jaarjier.
 
==Priisûntwikkeling (húshâldlik ferbrûk)==
Rigel 47:
 
==Fysyske eigenskippen==
Grinslanner ierdgas levert by ferbaarning gemiddeldtrochstrings in [[energetyske wearde]] fan 31,65 MJ/m³ (ûnderwearde) oan enerzjy. Dit komt oerien mei ûngefear 8,8 kWh enerzjy.
 
Ierdgas hat in soartlik gewicht fan ûngefear 0,833 kg/m³.