De ferzje fan 4 okt 2008 om 20.18 wizigje Bouwe Brouwer (oerlis \| bydragen) 1.666 edits L ynterwiki: de nds nl ←Toan eardere ferskillen		De ferzje fan 11 mai 2009 om 00.25 wizigje weromsette Aliter (oerlis \| bydragen) 12.468 edits wikt,redaksje Neikommende ferskillen →
Rigel 1: In '''syl''' is in ynstallaasje om oerflaktewetter yn ien rjochting tsjin te hâlden. It wurdt is besibbe oan it tiidwurd ''sipelje'', wat ‘trochlitten fan wetter’ betsjut. '''Syl''' is yn Noard-Nederlân it wurd foar [[spuislûs]]. It wurd is besibbe oan it tiidwurd ''sipelje'', wat ‘trochlitten fan wetter’ betsjut. Fan oarsprong is in syl neat oars as in weromslachklep yn de dyk, dy’t by leech wetter iependrukt wurdt troch it binnenwetter. By floed drukt it seewetter de slûsdoar wer ticht. Oan de Dútske Waadkust wurkje de measte silen noch hieltiten sa. Yn Nederlân lizze de polders folle leger en binne sawat alle silen ferfongen troch [[gemaal (keunstwurk)\|gemalen]]. == Oarsprong == In soad plakken yn [[Grinslân]] en [[Fryslân]] ûntliene harren namme oan in syl. In [[Noard-Fryslân\|Noard-]] en [[East-Fryslân]] einigje in protte plaknammen op -siel.▼ Fan oarsprong is in syl neat oars as in weromslachklep yn in wetter, dy’t iependrukt wurdt as it wetter fan ien kant streamt, as ticht as it fan de oare kant komt. In foarbyld dêrfan wie de [[Jirnsummersyl]]. == Kearslûs == Lettere sylen krigen ek oare funksjes. Sa wurde silen brûkt om feartwetter op nivo te hâlden. Sa'n syl, in ''kearslûs'', kin ek iepen set wurde, by lykwetter, wêrtroch skippen troch de syl komme kinne. Foarbylden dêrfan binne de silen yn de feanfearten. == Spuislûs == In syl yn in seedyk, dy't by leech wetter it binnenwetter spuit, hjit wol in ''spuislûs''. By slûsdoar wetter wurdt de klep iependrukt troch it binnenwetter; by floed drukt it seewetter de slûsdoar wer ticht. Yn Nederlân lizze de polders sa leech dat hast al dit soarte silen ferfongen binne troch [[gemaal\|gemalen]]. Oan de Dútske Waadkust wurkje de measte silen noch hieltiten. It is dêr al sa dat silen faak earst iepene wurde as der genôch wetter efter stiet, dat it wetter de haven bûten it syl útspielt. Sa kin de haven it sân dat troch de [[Waadsee]] nei de floed efterlitten is wer kwyt wurde. == Nammen == ▲In soad plakken yn [[Grinslân]] en [[Fryslân]] ûntliene harren namme oan in syl~~. In [[Noard-Fryslân\|Noard-]] en [[East-Fryslân]] einigje in protte plaknammen op -siel~~. [[Abbenwierster Syl]] [[Aduarder Syl]]▼ [[Aldebildtsyl]] [[Alde Steatensyl]] [[Aldesyl]] ▲[[~~Aduarder~~Auwerter Syl]] [[Bloksyl]] [[Dokkumer Nije Silen]] Line 39 ⟶ 49: [[Tersoalster Syl]] Ek yn [[Noard-Fryslân\|Noard-]] en [[East-Fryslân]] einigje in protte plaknammen op ''-syl'', wat dan yn it Dútsk as ''-siel'' skreaun wurdt. ~~De [[Syl (Súd-Hollân)\|Syl]] is ek in sydtûke fan de [[Alde Ryn (Harmelen-Noordsee)\|Alde Ryn]].~~ == Feart == YnIn ~~âlde~~syl is ek wol in feart foar de ôffier fan wetter. De [[Syl (Súd-Hollân)\|Syl]], yn Súdhollân, is in sydtûke fan de [[Alde Ryn]]. En yn âlde [[Hollân]]ske) stêden binne silen meastentiids smelle, faak ek oerklûze, dwersferbinings tusken parallel rinnende grêften. ~~Dizze~~Sokke ~~tsjinnen~~silen omwurde ~~troch~~brûkt foar it [[skuorjen fan grêften\|skuorjen]]: ofit ~~''[[spuien]]''~~trochspiele itfan de wetter yn ~~dizze~~de ~~grêften~~om ~~trochstreame te litten of~~it te ferfarskjen.▼ == Keppeling om utens == ▲Yn âlde ([[Hollân]]ske) stêden binne silen meastentiids smelle, faak ek oerklûze, dwersferbinings tusken parallel rinnende grêften. Dizze tsjinnen om troch [[skuorjen fan grêften\|skuorjen]] of ''[[spuien]]'' it wetter yn dizze grêften trochstreame te litten of te ferfarskjen. {{Wikiwurdboek\|syl}} [[kategory:Slûs]]

Slûs: ferskil tusken ferzjes