Modest Mûssorgski: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
L Bot - derby: nl:Modest Moessorgski |
L gearf. fan nl. en ing. kat. feroare. M is gjin auteur. |
||
Rigel 2:
'''Modest Petrovitsj Moessorgski''' ([[Russysk]]: ''Модест Петрович Мусоргский'') ([[Karevo]], [[21 maart]] [[1839]] – [[Sint-Petersburch]], [[28 maart]] [[1881]]) wie in [[Ruslân|Russysk]] [[komponist]].
Hoewol't er it komponistefak nea goed ûnder de knibbel krigen hat, foaral orkestraasje wie net syn sterke kant, wurdt er dochs beskôge as in geniale Russyske komponist fan de 19e ieu. ▼
▲Hoewol't er it komponistefak nea goed ûnder de knibbel krigen hat,
== Libben en wurk ==
Moessorgki wie foar in part fan boere komôf en diels fan (earm) aadlik komôf. Syn beppe fan heitekant wie noch liifeigene west. As bern die Moessorgki's muzikale talint al bliken, mar hy keas foar in karriêre yn it tsaristyske leger, hy waard offisier. Syn niget foar de muzyk bleaun lykwols en hy rekke al gau yn de kunde mei de doetiidse ''avant garde'' fan jonge komponisten lykas [[Balakirev]], [[Borodin]], [[Cui]] en [[Rimsky-Korsakow]], it saneamde [['Machtige Heapke']]. Fan Balakirev (sels autodidakt) krige er ûnderrjocht yn komposysjelear en troch him makke er fan de muzyk syn berop. Se setten harren yn foar orizjinele, nasjonale Russyske muzyk.
It tsaristysk hôf en de adel wiene orientearre op Dútske en Italjaanske muzyk en hiene gjin ferlet fan syn muzyk. Boppedat gie it komponearjen stadich. Hy moast wol allerhanne amtnerbaansjes oan nimme om troch de tiid te kommen. Hy libbe yn iensumens. In soad wurk hat er ek net ôfmeitske kint, omt er hieltiten fêst rûn troch brek oan in goede teoretyske basis. Fierders wie er swiersettich en dronk er tefolle.
[[Image:Ivan Melnikov.jpg|thumb|left|Ivan Melnikov yn de titelrol yn ''Boris Godoenov'', 1874.]]
Op in stuit hie er dochs sukses mei de opera 'Boris Godoénov', hoewol't er dy ferskate kearen oanpasse moast om him útfierd te krijen. Lettere bewurkers, fral Rimski-Korsakov, ha syn wurk ferienfâldige om it 'útfierber' te krijen. It hat tige lang duorre foar't syn wurk yn de oarspronklike foarm op'e planken kaam; doe earst kaam de wiere kwaliteit fan it wurk oan it ljocht.
Yn syn wurk spilet 'it folk', fertriet, wurk en de dea fan de gewoane man faak in wichtige rol. Faaks hat dat te meitsjen mei syn ienfâldich komôf.
Moessorgki stoar op 42 jier oan de gefolgen van alkoholisme yn in sikehûs te Sint-Petersburch. Hie leit begroeven opo it hôf fan it Alexander Nevski-kleaster.
[[Image:Musorgsky Grave.jpg|thumb|Grêf fan Mussorgsky op it Tikhvin Tsjerkhôf fan it Aleksandr Nevski Kleaster yn Sint Petersburch.]]
== De bekendste wurken:==
* De [[opera (muzyk)|opera]] ''Boris Godoenov'' (orkestraasjes troch [[Nikolaj Rimski-Korsakov]] en [[Dmitri Sjostakovitsj]]), nei [[Aleksander Poesjkin]]s drama oer it libben fan [[tsaar]] [[Boris Godoenov]];
*De opera ''Chovansjtsjina'' (orkestraasje troch û.o. Nikolaj Rimski-Korsakov);
*De opera ''De Jiermerke fan Sorotsjinski'', nei [[Nikolaj Gogol]] (bewurke troch ferskillende komponisten);
*De piano[[syklus]] ''[[Skilderijen fan in útstalling]]'', in stikmannich koarte stikken nei skilderijen fan, letter orkestrearre troch meardere komponisten mei as bekendste [[Maurice Ravel]] en [[Vladimir Asjkenazy]];
*It orkeststik ''[[Nacht op de Keale Berg]]'', is in útbylding fan in heksedâns ûnder de sinnekear op de berg Triglav; bewurke troch Nikolaj Rimski-Korsakov;
*De [[lietesyklus]] ''Bernekeamer'', ''Sûnder sinne'' en ''Lieten en dansen fan de Dea'' en noch in protte oare lieten.
== Keppeling om utens ==
| |||