Knut Hamsun: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
red
L oanf
Rigel 1:
{{stobbe|literatuer}}
[[Ofbyld:Knut Hamsun.jpeg|thumb|right|200px|''Knut Hamsun'']]
[[Ofbyld:Knut Hamsun as teenager at 14 (1874) in Tranøy.jpg|thumb|200px|right|''De 14 jierige Hamsun yn Tranøy.'']]
'''Knut Pedersen''' ([[Lom (Noarwegen)|Lom]] ([[Oppland]]), [[4 augustus]] [[1859]] – [[Nørholm]] by [[Grimstad]], [[19 febrewaris]] [[1952]]), better bekend ûnder it [[pseudonym]] '''Knut Hamsun''', wie in [[Noarwegen|Noarsk]] [[Roman (literatuer)|roman]][[skriuwer]]. [[Isaac Bashevis Singer]] beskôge him as de "heit fan de moderne literatuer", en [[Haakon VII fan Noarwegen|Kening Haakon]] neamde him de siel fan Noarwegen,
 
Yn syn wurk wurdt de ferbûnens fan de minske mei de ierde ferhearlike. YnKnut 1920Hamsun ûntfongyn hyin deyntervieuw yn [[Nobelpriis1910: foar'Ik bin woartele yn de Literatuer]]ierde foaren synit monumintalebosk. wurkYn "''Hoe'tde itstêd waakste''"haw ik in keunstmjittich libben, ynmei itkafees Noarsk:en ''Markensallerhanne Grøde''yntellektuele ûnsin. Mar ik bin fuortkommen út de ierde. En men moat der net samar fan útgean dat ik allinnich mar dichtsje en fantasearje at ik der oer skriuw.
 
De haadfigueren yn syn wurk binne faak '' outsiders'', swalkers yn in persoanlike krisisperoade, dy't harren ydentiteit lykje te sykjen en oaren net sjen litte kinne of wolle wa't hja krekt binne. Dochs kringe se harren yn lytse mienskippen.
 
Hamsun troude yn 1898 mei Bergljot Goepfert, mar hja binne yn 1906 út elkoar gien. Yn 1908 moete er de 23 jier jongere aktrise Marie Andersen dy't har hiele libben by him bleaun is nettsjinsteande swierrichheden troch Hamsun syn ''affaires''. Hja hat twa dielen memoires skreaun oer har libben mei Hamsun.
 
Yn 1920 ûntfong Hamsun de [[Nobelpriis foar de Literatuer]] foar syn monumintale wurk "''Hoe't it waakste''", yn it Noarsk: ''Markens Grøde''
 
== Polityke foarkar ==
Yn de [[Twadde Wrâldkriich]] stipe Hamsun it pro-[[nazi]] regear fan [[Vidkun Quisling]], wat syn reputaasje gjin goed die. Hy moete [[Joseph Goebbels]] yn 1943 en joech him syn by de Nobelpris hearrende medalje. Yn in besite oan [[Adolf Hitler]], fersocht er him om [[Josef Terboven]] te ferfangen as Noarske [[Reichskommissar]].
 
Nei de oarloch waard Hamsun in skoft opnaam yn in psychiatryske klinyk om te ûndersykjen oft er net in psychyske sykte hie. Yn febrewaris 1946 konkludearren Gabriel Langfeldt, psychiater, en Ørnulv Ødegård, haadarts, dat Hamsun 'bliuwende ferswakke mentale fermogens' hie. Op basis dêrfan is er doe fierders net ferfolge mar yn [[1948]] feroardiele ta in boete fan 325.000 Noarske kroanen fanwegen [[kollaboraasje]]. Yn heger berop waard dat net oars.
 
== Bekend wurk yn it Nederlânsk ==