Menso Alting: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
literatuer + ynterwikys
Xqbot (oerlis | bydragen)
L Bot - derby: en:Menso Alting; tekstwiziging
Rigel 1:
[[Ofbyld:Menso Alting.jpg|thumb|Menso Alting]]
 
'''Menso Alting''' ([[9 novimber]] [[1541]] - [[7 oktober]] [[1612]]) wie in Nederlânske predikant en tsjerkeherfoarmer.
 
Menso Altins is berne yn [[Eelde]]. Nei inkele skoallen yn [[Nederlân]] en [[Dútslân]] hat hy teology studearre yn [[Keulen]]. Yn [[1564]] is hy beneamd ta [[fikaris]] fan [[Haren]]. Inkele moannen letter is hy beneamd ta [[pastor]] fan [[Sleen]]. Wierskynlik is Menso Alting yn dizze perioade nea yn Sleen west en brûkte hy dizze fûnkjes, dy’t hy te danken hie oan ynfloedrike famyljeleden, allinnich as ynkomstenboarne foar syn stúdzje.
Rigel 9:
Yn july [[1567]], nei de byldestoarm gie hy Dútslân. Yn Nederlân wie hy syn libben net seker. Hy kaam yn [[1575]] terjochte yn [[East-Fryslân]], yn de stêd Emden. Om dy tiid bestie hast de helte fan de befolking fan dizze stêd út flechtelingen út De Nederlannen. Nei skatting binne yn de twadde helte fan de 16e ieu sa'n 6000 Nederlanders nei Emden ta gien.
 
Yn oktober [[1575]] is hy beneamd ta predikant fan de grutte tsjerke yn Emden en as polityk lieder. Hy soarge foar in trochbraak fan it Kalvinisme yn Emden. Koart neidat hy predikant wurden wie ferstoar grevinne [[Anna fan Oldenburch]]. Menso Alting liede de Kalvinistyske de tsjinst.
 
Greve [[Willem Loadewyk]], [[steedhâlder]] fan [[Fryslân]], helle Menso Alting yn [[1594]] werom nei [[Drinte]]. Oan dizze perioade dankt Menso Altins syn bynamme "de tsjerkeherfoarmer fan Drinte". Hy brûkte faaks [[hunebêd|hunebêden]]en as kânsel foar syn hagepreken. It hunebêd D49 by [[Schoonoord]], hjit dan ek noch altyd de Papeleaze tsjerke.
 
Yn maart 1595 spile Menso Alting in grutte rol by in opstân fan de Kalvinistyske befolking fan Emden tsjin de Luterske greve fan East-Fryslân, [[Edzard II]]. Alting tocht dat Emden him ek oansluten soe by de opstannige Nederlannen. Net folle letter ferklearre de sted him ûnôfhinklik fan East-Fryslân. By it [[ferdrach fan Delfsyl]] krige Emden in semy-autonome status, dy’t it oant [[1744]] hâlde soe.
Rigel 17:
Menso Altins is ferstoarn op 70-jierrige leeftyd yn Emden.
 
== Literatuer ==
* {{aut|Ubbo Emmius}}, ''Menso Altings Leben. Aus dem Lateinischen übersetzt von Erich von Reeken.'' Emden (1982).
* {{aut|Hermann Klugkist Hesse}}, ''Menso Alting. Eine Gestalt aus der Kampfzeit der calvinischen Kirche.'' Berlyn (1928).
 
[[kategoryKategory:Teolooch]]
[[Kategory:East-Fryslân]]
 
[[cs:Menso Alting]]
[[de:Menso Alting]]
[[en:Menso Alting]]
[[nl:Menso Alting]]