De ferzje fan 2 jun 2009 om 02.09 wizigje SieBot (oerlis \| bydragen) Bots 32.710 edits L Bot - derby: tr:Sicherheitsdienst ←Toan eardere ferskillen		De ferzje fan 4 okt 2009 om 00.21 wizigje weromsette Xqbot (oerlis \| bydragen) Bots 46.598 edits L Bot - derby: bg:СД (служба за сигурност); tekstwiziging Neikommende ferskillen →
Rigel 3: == Eftergrûn == De sicherheitsdienst waard yn maart [[1931]] troch [[Heinrich Himmler]] ûnder de namme [[Ic-Tsjinst]] oprjochte. De foarrinner fan de SD wurke fanút in appartemint en rapportearre rjochtstreeks oan Heinrich Himmler. Foardat de Dútse nasjonaal-sosjalisten oan de macht kamen wie it doel fan de “Ic-Tsjinst” om politike tsjinstanners yn de gaten te hâlden. Ek moast de tsjinst de feilichheid fan Nazilieders fersoargje. Mei de machtsoername fan de nazi’s yn Dútslân yn [[1933]] waard de tsjinst bekend as de “[[SD-Amt]]”. Der ûntstie in sekere kompetysje mei de [[Sturmabteilung]] (SA). Op [[9 juny]] [[1934]] waard ien inkele partij-ynformaasjetsjinst oprjochte mei de namme Sicherheitsdienst, wêrby de ‘SD-Amt” de basis wie en ûnder it bewâld kaam fan Reinhard Heydrich. Rigel 21: * [[1933]] namme feroaret nei ''SD-Amt'', * [[1934]] oprjochting fan de offisjele partij- ynformaasjetsjinst, de ''Sicherheitsdienst des Reichsführers-SS'', * 1938 de SD fan in partij-ynformaasjetsjinst groeit út ta de ynljochtingetsjinst fan de Dútse steat dy’t ek stipe jout oan de Gestapo en gearwurket mei de Dútse Administraasje fan Binnenlânske Saken. * [[1939]] de Sicherheitsdienst waard sintraal koördinearre fanút it ''Reichssicherheitshauptamt'' (RSHA) en ûnderferdield yn twa kantoaren; het ''Inland-SD'' kantoar (ek wol neamd as ''Amt III'') foar binnenlânse dingen en it ''Ausland-SD'' kantoar (wk wol neamd as ''Amt VI'') foar bûtenlânske dingen. == Feilichheidstjinst == De SD wie de feilichheitstjinst yn de besette gebieten en SD-bataljons waarden pleatst ûnder it befel fan de SS en de lokale plysjelieders. Se wienen ek oanwêzich op alle [[konsintraasjekampen]] en se joegen ek personiel oan de spesjale ienheden lykas de [[SS-Einsatzgruppen]]. De SD wie ek de organisaasje dy’t tegearre mei de [[Ordnungspolizei]] de oarder en de feilichheid yn de [[Joad~~\|Joadske~~]]ske getto’s yn [[Poalen]] fersoargje moast. It byld dat allinnich SS-soldaten moardzjend troch strjitten gean op siik nei Joadske minsken is net wier, foaral de SD die dit. == Ôfdielings == De SD hie ek lokale kantoaren yn gruttere steden fan Nazi-Dútslân. De lytsere kantoaren wienen bekend as de “SD-Unterabschnitte” of “Nebenstelle” en de grutte haadkantoaren ûnder “SD-Abschnitte”of “Hauptstelle”. Alle SD kantoaren rapportearren oan de lokale lieder dy’t bekend stie as de Inspektor des Sicherheitspolizei und SD. Der wienen yn totaal 51 haadôfdielings en 519 regionale ôfdielings. == Ynformanten == Rigel 39: * U-männer: (Dúts : ''Unzuverlässige''). Ynformanten dy't ûnbetrouber en korrupt wienen. == De Sichterheitdienst yn Nederlân == Yn [[Den Haach]] siet de SD ûnder oaren yn it eardere Haachsk tehûs foar nrt-trouden oan de Rijswijksewei en yn Villa “Windekind” yn it Westbroekpark. Hjir barden de beruchte ferhearen fan finzenen dy’t yn it ‘oranjehotel sieten. De SD hie yn [[Amsterdam]] it haadkantoar oan de Euterpestrjitte (no de Gerrit fan der Veenstrjitte). Op snein [[26 novimber]] [[1944]] is dit gebou bombardearre. 24 Typhonns fan de Ingelske RAF dienen de oanfal. Der waarden by de oanfal tritich wenhuzen troffen. Der wiene 69 deaden, wêrfan mar fjouwer SD’ers. Nei it bombardearjen ferhuze de SD nei it Hotel Appolofirst. It [[Rotterdam~~\|Rotterdamske~~]]ske haadkantoar fan de SD waard op [[29 novimber]] 1944 bombardearre. == Keppeling om utens == Rigel 50: [[af:Sicherheitsdienst]] [[bg:СД (служба за сигурност)]] [[bs:Sicherheitsdienst (SS)]] [[ca:Sicherheitsdienst]] Line 67 ⟶ 68: [[lt:SD]] [[lv:Sicherheitsdienst]] [[no:Sicherheitsdienst]]▼ [[nl:Sicherheitsdienst]] ▲[[no:Sicherheitsdienst]] [[pl:Sicherheitsdienst]] [[pt:Sicherheitsdienst]]

Sicherheitsdienst: ferskil tusken ferzjes