Dylan Thomas: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
opmaak oanpast
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
st
Rigel 5:
 
== Libben en wurk ==
Dylan Thomas syn heit, D.J. Thomas, is learaar Ingelsk oan de Swansea Grammar School en kiest derfoar syn soan mei it Ingelsk grut te bringen yn stee fan it [[Welsh]], de sprake fan sy mem. Hy bringt him ek de leafde foar de literatuer by. Nei inkelde moannen middelbare skoalle skriuwt Dylan al syn earste ferzenfersen foar de skoalkrante. It gedicht 'His Reqiem' blykt letter plagiaat te wêzen.
 
Fan skoalle ôf (yn 1931) kriget er wurk by ''The South Wales Daily Post'', in lokale krante. Hy is dêr korrektor, ferslachjouwer en ''freelance'' meiwurker. Tuskentiids rekket er befreone mei de dichter [[Vernon Watkins]], wêr't er de rest fan syn libben in literaire relaasje mei hâld.
 
Thomas hâldhâldt en draagtdraacht him as in non-conformistkonformist: hy drinkt fiersten tefollefierstentefolle, hâldhâldt him net oan ôfspraken en klaait him dêr ek neffens. Stik foar stik saken dy't neffens him by it dichterskip heare. Ein 1933 en begjin 1934 skriuwt er sa'n 30 gedichten wêrfan 13 syn earste bondel helje, "18 gedichten". Syn twadde "25 gedichten" komt yn 1936 út, beide binne in suksessúkses. Hy ferfart nei [[Londen]] wêr't er syn lossinnich libben fourtsetfuortset.
 
11 july 1937 troudetrout Dylan Thomas mei [[Caitlin MacNamara]], in dûnseres ú Ierlân. Se hiere in hûs yn [[Laugharne]] yn Wales. It houlik rekket út en troch yn swier waar troch jildsoargen en de dranksucht fan it stel, mar se bliuwe al byinoar. Se krije twa soannen en in dochter.
 
Fan dan ôf leit Thomas him ek ta op proaza. ''The Map of Love'' (1939) hat, neist 16 gedichten, ek 7 ferhalen. In jier letter publisearret er de ferhalebondel ''Portrait of the Artist as a Young Dog'' (yn it Nederlânsk oerset troch [[Hugo Claus]]), it is in autobiografysk wurk.
 
Yn de oarloch skriuwt er yn opdracht fan it ''Ministerie van Propaganda'', filmskripts dy't foar ferdivedaasje foar soldaten bedoeld wiene, mar troch brek oan jild komme der gjin films. Nei de oarloch kriget Thomas in wyklikse rubryk op de radio, hy lêst en besprekt derdêr syn gedochten. Syn bestsjoenjendebetsjoenjende stim bynt massa's minsken oan de radio.
 
=== Trochbraak ===
De ynternasjonale trochbraaktrochbrek komkomt der mei de bondel ''Death and Entrances'' (1946). Wilens is Dylan ferhûzeferhuze nei it bekende [[Boat Hûs]] yn Laugharne. Omdat syn jildkrapte oanhâldoanhâldt, giet Dylan yn [[1950]] nei AmerikaAmearika om foarlêsgearkomsten te hâlden. Syn folsleine honoararium giet lykwols op oan de drank.
 
Yn [[1952]] giet er noch in kear mei Caitlin nei Amerika ta, it wurdt in grut súkses, hy lûkt groatfollegrôtfolle sealen. Nei dizze toernee werhellet er dy noch in pear kear, mar komt dan hast net mear oan it skriuwen ta. Ek yn 1952 ferskynt de bondel ''Collected Poems'', mei it ferneamde ''Do not go gentle into that good night'', in gedicht oer de dea fan syn heit, en makket er syn [[harkspul]] ''Under Milk Wood'' ôf (ek oerset troch [[Hugo Claus]]).
 
Yn april 1953 ferfart er opnij nei de Feriene Steaten foar de Amerikaanske premiêre fan ''Under Milk Wood''. Opnij is er tige súksesfol. Hy moetet de komponist [[Igor Stravinsky]], dy't him freget om it libretto foar in opera te skriuwen, mar der komt Dylan net oan ta. Hy rekket út de liken fan itde toernee, mar docht it dochs wer yn oktober fan dat jier, hy wennet dan yn it ''Chelsea Hotel'' yn [[New York City|New York]]. Op 5 novimber 1953 giet er te stappen en komt mear dea as libben yn it hotel werom. Nei alle gedachten is de kombinaasje fan alkohol ("I've had 18 straight whiskies. I think that's the record", hie er dy jûns noch sein) en syn [[sûkersykte]] him fataal wurden. Boppedat kinne der fraachtekens set wurde by de behanneling dy't er fan dokter Felsenstein krigetkrijt. Hy wudtwurdt noch nei it sikehûs brocht en blykt ek in longûnstekking te hawwen. It docht gjin fertuten. Dylan Thomas rekket yn in [[koma (genêskunde)|koma]] en stjert op 9 novimber. Hy wurdt begroeven yn [[Laugharne]].
 
== Priuwke poëzij ==