|
[[Ofbyld:César domelaDomela KMM1927.JPGjpg|thumb|231px|Keunstwurk fan ''César Domela''. NieuwenhuisFoto út De Stijl, 7e jiergong, nûmer 79/84 (1927): s. 91.]]
[[Ofbyld:César domela KMM.JPG|thumb|225px|Keunstwurk fan César Domela Nieuwenhuis]]
{{wurk}}
'''César Domela Nieuwenhuis''', ek stavere as '''Césare Doméla''' ([[Amsterdam]], [[15 jannewaris]] [[1900]] – [[Parys]], [[30 desimber|30]]/[[31 desimber]] [[1992]]) wie in [[NederlandsNederlân]] [[keunstskilder]], [[grafikus]], [[fotograaf]], [[Typografy|typograaf]] en [[edelsmid]] en lid fan de keunstbeweging [[De Styl]].
== Libben ==
Hy wie de jongste soan fan de sosjalistysk polikus [[Ferdinand Domela Nieuwenhuis]] en syn fjirde frou Johanna Egberta Godthelp, en wenne fan [[1900]] oant [[1918]] yn [[Hilfertsom]]. César Domela wie [[autodidakt]] en bestudearre earst de natoer. Fan [[1919]] oant [[1923]] wenne er yn it Switserske [[Ascona]], dêr't er yn [[1922]] in [[Konstruktivisme (keunst)|konstruktivistyske]]-[[abstrakte keunst|abstrakte]] styl ûntwikkele. Yn [[1923]] ferhúze er nei [[Berlyn]]. Datselse jiet liet er syn wurk sjen op de útstalling fan de [[Novimbergroep]] dêre.
[[Ofbyld:Stijl130.jpg|thumb|500px600px|left|''Skema mei meidoggers fan De Styl, [[1917]]-[[1927]]''.]]
<br clear="left" />
InYn [[1925]] werdwaard hijer lid vanfan De StijlStyl (ziesjoch tabel) en waswie zodoendedertroch goed bevriendbefreone metmei [[Theo van Doesburg]] en [[Piet Mondriaan]]. HijHy werktewurke inyn de tweedetwadde helfthelte vanfan de jarenjierren tweintich twintigoan in eenstyl stijldy't dienau nauwbesibbe verwantwie wasoan aandy die vanfan Mondriaan. HijHy lei ginghim zichfoaral toeleggenta op de ontwikkelingûntjouwing vanfan [[reliëf (beeldhouwkunstbyldhoukeunst)|reliëfs]]: driedimensionaletrijediminsjonale schilderijenskilderijen, waarbijdêr't hetit diagonaal eenin belangrijkewichtige rol zalyn spelenspylje soe. DaarnaastDan experimenteerdeeksperimontearre hijer metek fotomontagesnoch enmei pastefotomontaazjes dieen toebrûkte indy deyn reclamereklamewurk.
NaNei omstreeks± 1930 maaktemakke hij opvallendeer reliëfs vanfan plexiglaspleksyglês en metaal dy't yn it each foelen, maarmar steedshieltyd metmei alsit uitgangspuntoaljeferveskilderij hetas olieverfschilderijútgongspunt. InYn [[1933]] vestigdesette er him foar hijaltyd zichta definitiefwenjen inyn ParijsParys.
InYn [[1936]] namdie hijer deelmei aanoan de tentoonstellingtentoanstelling ''Cubism and Abstract Art'' inyn hetit ''[[Museum of Modern Art]]'' inyn [[New York City|New York]].
== WerkWurk ==
=== PublicatiePublikaasje ===
* 'Ik houd niet van theoriëen van een kunstenaar over zijn werk [...]', ''De Stijl'', 7e jaargangjiergong, nummernûmer 79/84 (1927): ps. 91-92
=== Skilderijen ===
* ''Neoplastische composition 5a.'' 1924. OlieverfOaljeferve op doek. 58 × 58 cm. Amsterdam, [[Christie's]] (9 junijuny 2004). <small>ZieSjoch [http://www.artnet.com/Artists/LotDetailPage.aspx?lot_id=57D0DE22253CD849DBC7DE9060FF9018 artnet].</small>
* ''Compositie.'' 1925.
* ''Reliëfconstructie Nr. 11A.'' 1929. Glass, beschilderdbeskildere glasglês, beschilderdbeskildere metaal, verchroomdfergroomd geelkopergielkoper en beschilderdbeskildere hout. 89,8 × 75,2 × 4,2 cm. [[Washington D.C.|Washington]], Hirshhorn Museum and Sculpture Garden. <small>ZieSjoch [http://hirshhorn.si.edu/visit/collection_object.asp?key=32&subkey=6156 hirshhorn.si.edu].</small>
* ''Compositie.'' 1929. HoutsnedeHoutfyk.
* ''Neoplastisch reliëf nr. 10.'' 1930. OlieverfOaljeferve op hout. PlexiglasPleksyglês, messing. 85 × 85 cm. Gemeentemuseum Den HaagHaach. <small>ZieSjoch [http://www.gemeentemuseum.nl/detail.php?search_subject=&collection=1&DATABASE=collect&action=getrecord&priref=103503&level=detail&LIMIT=12&itemNo=1&maxItemNo=1&&SRT1=DS&zoekLevel=uitgebreid&search_subject=Domela&LIMIT=12&DATABASE=collect&STARTFROM=1 Gemeentemuseum Den HaagHaach].</small>
* ''Reliëf nr. 71.'' 1960. OlieverfOaljeferve op hout, messing. 120 × 80 cm. Gemeentemuseum Den HaagHaach.
* ''Reliëf nr. 167.'' 1977. OlieverfOaljeferve op hout, aluminium, plexiglaspleksyiglês, messing. Ø 100 cm. Gemeentemuseum Den HaagHaach. <small>ZieSjoch [http://www.gemeentemuseum.nl/index.php?id=035190 Gemeentemuseum Den HaagHaach].</small>
== Erfenis ==
Nei syn ferstjerren yn 1992 liet er syn mânske argyf nei oan de Nederlânske steat, dy't it ûnderbrocht yn it [[Ryksburo foar Keunsthistoaryske Dokumintaasje]] yn Den Haach.
Na zijn overlijden in 1992 liet hij zijn omvangrijke archief na aan de Nederlandse staat, die het onderbracht in het [[Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie]] in Den Haag. Het bureau wijdt vanaf 23 november 2007 een tentoonstelling aan Domela met stukken uit dit archief.
InYn het [[Gemeentemuseum Den HaagHaach]] vindtwie vanfan 24 novembernovimber 2007 to/m 6 april 2008 eenin tentoonstellingútstalling vanfan schilderijensyn vanskilderij; Domelade plaats,oanlieding naarwie aanleidingin vanskenking defan schenkingin vanoantal eenskilderijen aantaltroch van zijn schilderijen doorDomela zijnsyn dochters Lie Tugayé-Domela Nieuwenhuis en Anne Dutter-Domela Nieuwenhuis.
{{boarnen|boarnefernijing=
* Anoniem, [http://www.kunstbus.nl/verklaringen/cesar+domela.html Artikel Cesar Domela] ([[Kunstbus]]), 8 oktober 2007.
* Anoniem, [http://www.rkd.nl/rkddb/dispatcher.aspx?action=search&database=ChoiceArtists&search=priref=23596 23596] ([[Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie]]), gjin datum.}}
[[Kategory:De Styl|Domela, Cesar]]
| 
