Siedpunt: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
J'88 (oerlis | bydragen)
Aliter (oerlis | bydragen)
wikt
Rigel 1:
It '''siedpunt''', of '''kôkpunt''', fan in suvere stof is de maksimumtemperatuer wêrby't de [[floeistof]] floeiber bliuwt. It tafoegjen fan enerzjy liedet ta de oergong fan de floeistoffase nei de gasfase. By it hieltyd ferwaarmjen bliuwt de [[temperatuer]] fan de floeistof op it siedpunt, oant it stuit dat alles ferdampt is. Dit alles bywannear’t de druk konstant bliuwt, sa as yn in iepen fet.
 
Dit proses fan ferdampen wêr’tdêr’t dampbellen by yn de floeistof ûntsteane en nei boppen geane ûnder de ynfloed fan de [[swiertekrêft]] wurdthjit "siede neamd".
 
In oare definysje fan it siedpunt is “de temperatuer wêrbydêr't de dampdruk fan de floeistof lyk by is oan de atmosfearyske druk”.
 
== Siedpunt en druk ==
De temperatuer wêrby't in floeistof oan de kôk rekket is ôfhinklik fan de hearskjende [[druk (spanning)|druk]]. By 1 [[atmosfear (ienheid)|atmosfear]] (loftdruk op seenivo, 101,325 [[kPa]]) is it siedpunt fan wetter 100[[°C]], of eins, mear krekt 99,97°C. Op de [[Mount Everest]], wêr’tdêr’t de loftdruk likernôch , 26 bar is, is it siedpunt fan wetter mar 69°C. En yn in [[hegedrukpanne]] siedt it wetter by 120°C. Men sprekt dêrom ek oer it normaal siedpunt foar it sieden by 1 atmosfear.
 
De floeistof dampline dy’t de ''dampdruk'' útset tsjin de temperatuer lit sjen by hokker druk hokker siedpunt fan tapassing is. Hjirûnder is de dampline foar [[wetter]] werjûn.
 
[[Ofbyld:Damplijn Water.jpg|300px|''damplineDampline fan wetter''.]]
 
De floeistof -dampline rint fan it [[tripelpunt]] oant it [[kritysk punt]]. Under it tripelpunt, as de stof ûnderkuolle is, sil syer fêst wêze en ferdampt syer troch sublimaasje. Boppe it kritysk punt bestiet der gjin oergong mear tusken de floeistof en gas en bestiet der dan ek gjin siedpunt mear.
 
== Tapassings ==
Rigel 20:
 
Ek kin troch ynkoaitsjen de smaak fan it fiedsel feroarje. Mei de ûntkommende dampen wurde net-winske geurstoffen meinomd. Dit ferskynsel wurdt beskreaun troch de lear fan de distillaasje en de steamdistillaasje. It ferwiderjen fan net-winske geuren troch ynkoaitsjen giet it best op heech fjoer, sûnder deksel, omdat dan gjin [[rektifikaasje]] tsjin it deksel of de wannen plakfynt wêrtroch de geurstoffen werom gean kinne.
 
== Keppeling ==
* {{Wikiwurdboek|siedpunt}}
 
[[Kategory:Natuerkunde]]