'''Neostilen''' binne [[Styl (keunst)|boustil]]en waarindêr't wordtyn teruggegrepenweromsjoen wurdt op de oudede architectuurarsjitektuer vanfan de [[ gotiekgotyk]], de [[Renêssânse| renaissancerenêssânse]] en de [[barok]]. ▼{{wurk}}
Het tiidrek fan de neostilen makket opgong nei ± [[1815]]. Eleminten út de âlde arsjitektuer wurde willekeurich tapast, somtyds sels kombinearre yn ien gebou (dit wie foaral it gefal by it saneamde [[eklektisisme]]).
▲'''Neostilen''' binne [[Styl (keunst)|boustil]]en waarin wordt teruggegrepen op de oude architectuur van de [[gotiek]], de [[Renêssânse|renaissance]] en de [[barok]].
Amsterdam, bygelyks, kent nei ±[[1880]] in grutte ekonomyske bloei, wêrtroch wer in protte boud en ferboud wurdt. Dat betsjutte ek in nije ympuls foar de arsjitektuer. Fral de neorenêssânse is dan tige populêr, in neostyl dêr't de "Oud-Hollandse stijl" fan begjin 17e ieu opnij yn libbet. Tafallich is dat net: men fielde de perioade as in "twadde Gouden Ieu". Der binne fral in protte iepenbiere gebouwen set yn dizze perioade.
Het tiidrek van de neostijlen breekt na ca. 1815 aan. Naar believen worden elementen uit de oude architectuur toegepast, soms zelfs gecombineerd in een enkel gebouw (dit was vooral het geval bij het zgn. [[eklektisisme]]).
Yn it earstoan wie der in soad krityk op it bouwen yn dizze tiid, mar dat is feroare: de [[19e ieu]]ske arsjitektuer wurdt wer folop wurdearre. Faaks sil nostalgysk fielen harres dêr ta dwaan.
In Amsterdam bijvoorbeeld ondergaat de stad na ±1880 een grote economische opbloei, waardoor er weer veel wordt gebouwd en verbouwd. Hierdoor wordt ook aan de architectuur een nieuwe impuls gegeven. Vooral de neorenaissance is dan erg populair, een neostyl waarin de "Oud-Hollandse stijl" van het begin van de 17e eeuw herleeft. Tafallich is dat niet: men ervaart de periode als een "twadde Gouden Ieu". Vooral veel openbare gebouwen zijn in deze perioade gebouwd.
Aanvankelijk was er veel kritiek op de gebouwen uit deze periode, maar dat is veranderd: de 19e eeuwse architectuur wordt in de 21ste eeuw weer volop gewaardeerd, niet in de laatste plaats omdat zij zich goed voegt in het stadsbeeld.
==Neo-Grec (1815-1845)==
De Neo-Grec is eenin vormfoarm vanfan neoclassicismeneoklassisisme, eenin typischetypyske overgangsstyloergongsstyl vanfan hetit lette [[klassisisme]] vanfan de 18e eeuwieu naarnei de neostilen vanfan de 19e eeuwieu. DeSkaaimerken stylbinne wordt gekenmerkt doorde klassieke vormenfoarmen, uitgevoerd metmei [[pylder (bouwkunde)|zuilpylders]]en, [[argitraaf (boukunstboukeunst)|argitraven]] en [[Fronton (boukunde)|frontons]]. OokEk de wytpleistere interieursynterieurs zijnbinne typerendtypysk voorfoar dezedizze stijlstyl.
==Willem II-gotyk (1830-1860)==
De doorfan koningkening [[Willem II fan de Nederlannen|Willem II]] gepropageerdepropagearre [[gotyk]] heefthat alsas kenmerkwichtich skaaimerk de manierwize waaropw^rop dekonsruksjes oorspronkelijkdy't inoarspronklik metselwerkyn bakstien en natuursteennatuerstien uitgevoerdeútfierd constructieswiene, wordenneimakke nagebootstwurde inyn gips en pleisterwerkplasterwurk. EenIn belangrijkwichtich kenmerkferskil ten opzichte vanmei de laterelettere [[neogotiekneogotyk]] is dat gotischegoatyske vormenfoarmen decoratiefdekoratyf wordentapast toegepastwurde en dat de gotischegoatyske constructievebouprinsipes principesnocch nog nietnet begrepen werdenwaarden. DeYn Willem II-gotyk kenmerkt zich ook door dewaarden verwerkingek vanIngelske Engelseromantyske romantischeynfloeden invloedenferwurke.
==[[Neogotyk]] (1850-1920)==
BouwstijlBoustyl diedy't metbenammen name inyn de kerkbouwtsjerkebou veelfaak en langduriglange istiid toegepasttapast is. GeïnspireerdYnspiraasje opkaam fan de middeleeuwsemidsieuske gotischefoarbylden voorbeeldenmei metharren spitsbogenspitsbôgen, boogfriezenbôgefriezen, pinakels en drietrije- en vierpasvormenfjouwerpasfoarmen. NaNei ongeveerom-en-de-by [[1875]] werdwaard de samenhanggearhing tussentusken architectuur interieurarsjitektuer en kerkaankledingoanklaaiing fan tsjerken sterkermear totta éénien conceptkonsept.
==[[Eklektisisme]] (1850-1880)==
Yn it eklektisisme wurde ferskillende histoaryske stilen gearfoege ta in nij gehiel. De basis is hjirfoar leit meast by it [[neoklassisisme]].
In het eclecticisme worden verschillende historische stijlen gecombineerd tot een nieuw geheel. De basis is hierbij doorgaans het neoclassicisme.
==Neorenêssânse (1870-1915)==
VeelIn voorkomendefaak foarkommende en lang toegepastetapaste bouwstijlboustyl diedy't in veelsoad variantenfarianten voorkomtkend. De stijlstyl grijptgrypt terugwerom op motievenmotiven vanfan de [[renêssânse]]bouwkunstboukeunst en dan voornamelijkfoaral de Hollânske fariantferzje dêrfan. Daartoe behoren onder andere deDe trepgevels, speklagen, de kenmerkende horizontale linen diedy't de gevel in 'vlakkenflakken' verdelenferdiele, blokken en kruiskozijnenkrúskezinen binne wichtige skaaimerken. OokFierders fynt men der invloedenynfloeden uitút de FranseFrânske bouwstijlboustyl vanfan de François I LoirekastelenLoirekastielen metmei rijkerike, natuurstenennatuerstiennen gevels en indrukwekkendeymposant dakpartijen, of ItaliaanseItaljaanske voorbeeldenfoarbylden alssa zuilenas pylders en rondbogenrûnbôgen, yn de [[Neorenêssânse]] werom.
{{boarnen|boarnefernijing=
De tekst op dezedizze paginaside is gedeeltelijkfoar ontleendin aanpart fan de websitewebside vanfan hetit BureauBuro MonumentenzorgMonumintesoarch Amsterdam helle, http://www.bmz.amsterdam.nl
}}
| 