Noard Rona: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
fan en: |
||
Rigel 1:
[[Ofbyld:VK NorthRona.PNG|thumb|250px|Lokaasje Noard Rona]]
[[Image:Cave on North Rona.jpg|thumb|300px|Cave on North Rona]]
'''Rona''' (Rònaigh) is in fier bûtenút lizzend [[Skotlân|Skotsk]] eilân yn de noard[[Atlantyske Oseaan]]. Rona wurdt ek faak oantsjut as '''Noard Rona''' om ûnderskied te meitsjen mei [[Súd Rona]] (in oar eilântsje yn de [[Binnen Hebriden]]). It hat in oerflak fan 109 ha en it heechste punt is 108 m <ref>Boyd (1986) s. 119 seit 116 meter en in oerflak fan 120 ha.</ref>
Rona leit 71 noard noardeast fan ''Butt of Lewis'' en 18 km be-easten [[Sula Sgeir]]. It is it fierst bûtenút lizzende Britske eilân dat langere tiid bewenne west hat. It is ek de neiste buoreilân fan de [[
==Skiednis==
Rona soe it wenplak west hawwe fan [[Sint Ronan]] yn de [[8e ieu]]. It eilân wie bewenne oant koart nei 1685. Doe is de befolking fan 30 minsken stoarn nei in ynfaazje fan [[rat]]ten, fermoedlik de Swarte Rat (''Rattus rattus''), dy't fan in fergien skip kaam wiene. De ratten frieten de nôtfoarrie op dat it kin kin wêze dat de minsken doe ferhongere binne, hoewol't de pest harres der ek ta dien hawwe kind. Men wit dat der dat jier gjin skippen it eilân oandien hawwe. De ratten binne sels dêrnei ek ferhongere omdat hja út reden fan de hege weagen net by it iten oan de wetterline komme koenen. <ref>Fraser Darling & Boyd (1969) sd. 73-74.</ref>
Rona bleau ûnbewenne, útsein fan de skiep fan de boeren fan it eilân Lewis en útsein fan in koart skoft yn 1884–85. Yn juny 1884 setten twa manlju fan Lewis, Malcolm MacDonald en Murdo Mackay, ôf nei Rona om op harren skiep dêr te passen. It praat gie dat hja skeel hiene mei de dûmny fan de peatslike tsjerke. Yn augustus wie alles noch inoarder mei de manlju fernijden seelju dy't dêr west wiene; hja wegeren ek om mei werom nei Lewis. Yn april 1885 die lykwols bliken dat hja siik wurden wiene en yn de winter al stoarn wiene.
==Referinsjes==
* Boyd, John Morton (1986) ''Fraser Darling's Islands''. Edinburgh University Press. ISBN 0-85224-514-9
* Fraser Darling, F. & Boyd, J.M. (1969) ''Natural History in the Highlands and Islands.'' London. Bloomsbury.
== Keppelings om utens==
* [http://www.jncc.gov.uk/protectedsites/SACselection/sac.asp?EUCode=UK0012696 ''North Rona - Special Area of Conservation'']
* [http://www.nnr-scotland.org.uk/reserve.asp?NNRId=4 ''Rona and Sula Sgeir - Scotland's National Nature Reserves'']
* [http://www.charles-tait.co.uk/library/westernisles/outliers/rona/index.htm Charles Tait,
{{boarnen|boarnefernijing=
|