De '''Stichting Saxo-Frisia''', wie in stichting mei as doel it behertichjenbehertigjen fan de kulturele belangen yn de Fryske en Saksyske goaën yn Nederlân. De stichting bestie fan jannewaris [[1941]] oant de hjerst fan [[1944]] en foel ûnder de Nederlânske SS.▼{{wurk}}
▲De '''Stichting Saxo-Frisia''', wie in stichting mei as doel it behertichjen fan de kulturele belangen yn de Fryske en Saksyske goaën yn Nederlân.
== Skiednis ==
De stichting waard oprjochte yn jannewaris [[1941]] nanei eenin bijeenkomstgearkomst vanfan de 'Volksche Werkgemeenschap'. Professor [[Johannes Marie Neele Kapteijn|J.M.N. Kapteyn]] hie dêr in een rede holden en oproppen ta bondeling fan ''de volksche krachten in het Noorden''. De rede waard útbrocht ûnder de titel ''Friezen en Saksen, twee loten van den Germaanschen stam''. De stichting krige deselde name as it [[Saxo-Frisia (tydskrift)|tydskrift]] foar folkskunde en besibbe saken, dat Kapteyn twa jier earder oprjochte hie en dat polityk neutraal wie.<br>
Doel fan de Stichting Saxo-Frisia, wie it behertichjen fan de kulturele belangen yn de Fryske en Saksyske goaën yn Nederlân.
Op [[24 maaie]] [[1941]] waard de ûnderôfdieling ''Fryske Rie'' fan de Stichting Saxo-Frisia offisjeel oprjochte.
De stichting Saxo-Frisia wie yn tsjinstelling ta it blêd mei deselde namme allerminst polityk neutraal: novimber 1941 kaam de stichting rjochtstreeks under de lieding fan J.H. Feldmeyer, foaroanman van de [[Nederlânske SS|Nederlandsche SS]] te stean. Maar ook daarvoorfeitlik is de stichtingstochtin nooitnea onafhankelijkûnôfhinklik geweestwest, want Saxo-Frisia waswie eenin regionale afdelingôfdieling vanfan de inyn septemberseptimber [[1940]] opgerichteoprjochte ''Volksche Werkgemeenschap'', diedy't opwer haarbehearde beurt weer behoorde totta de DuitseDútske SS-organisatieorganisaasje [[Ahnenerbe]]. Daardoor wasDat Kapteyn evenalsstie lykas Feldmeyer ondergeschikt aanûnder dr. [[Hans E. Schneider]], leiderlieder vanfan hetit Ahnenerbe-filiaal inyn NederlandNederlân.<br>
De stichting kaam ek mei in spesjaal propagandageskrift, ''Drente spreekt. Een woord van de Stichting Saxo-Frisia voor den dag''. InOp verschillendeferskate plaatsenplakken werdenwaarden inderdaadyndie werkgroepen opgerichtoprjochte, bijv.sa as inyn [[Borger]] en [[Assen]]. It ledental waaksewaakste stadichoan;, op [[31 jannewaris]] 1944 telde Drinte 791 leden.
It tydskrift [[Saxo-Frisia (tydskrift)|Saxo-Frisia]] waard net gaadlik genôch achte as orgaan fan de stichting, dat der waard in nij blêd oprjochte, it moanneblêd [[Het Noorderland]] , dat har op in breder publyk rjochte wie en earst yn oktober 1941 ferskynde. It yn Fryslân wie healmoanliks ferskinende It Fryske Folk wie ek fan de stichting.
Doe’t Kapteyn yn septimber 1944 - nei [[Dolle Dinsdag]] – nei [[Eastenryk]] reizge om dêr, sa’t de hjitting wie, in publikaasje ta te rieden, kaam der in ein oan de aktiviteiten fan de stichting Saxo-Frisia, dy’t nea folle te betsjutten hân hie.
{{boarnen|boarnefernijing=
* ''Biografisch Woordenboek van Nederland'', Den HaagHaach (2001)
* {{Aut|Nijkeuter}}, Geschiedenis van de Drentse literatuur 1816-1956.
* [http://www.verzetsmuseum.nl/educatie_chronoloog_1941.htm] Verzetsmuseum, Ljouwert
[[Kategory:Fryske beweging]]
[[Kategory:Skiednis fan Nederlân]]
[[Kategory:Twadde Wrâldkriich]]
| 