Stichting Saxo-Frisia: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
redst
Rigel 2:
 
== Skiednis ==
De stichting waard oprjochte yn jannewaris 1941 nei in gearkomst fan de 'Volksche Werkgemeenschap'. Professor [[Johannes Marie Neele Kapteijn|J.M.N. Kapteyn]] hie dêr in een rede holden en oproppen ta bondeling fan ''de volksche krachten in het Noorden''. De rede waard útbrocht ûnder de titel ''Friezen en Saksen, twee loten van den Germaanschen stam''. De stichting krige deselde namenamme as it [[Saxo-Frisia (tydskrift)|tydskrift]] foar folkskunde en besibbe saken, dat Kapteyn twa jier earder oprjochte hie en dat polityk neutraal wie.<br>
Op [[24 maaie]] [[1941]] waard de ûnderôfdieling ''Fryske Rie'' fan de Stichting Saxo-Frisia offisjeel oprjochte.
 
De stichting Saxo-Frisia wie yn tsjinstelling ta it blêd mei deselde namme allerminst polityk neutraal: novimber 1941 kaam de stichting rjochtstreeksstreekrjocht underûnder de lieding fan J.H. Feldmeyer, foaroanman vanfan de [[Nederlânske SS|Nederlandsche SS]] te stean. Maar feitlik is de stochtinstichting nea ûnôfhinklik west, want Saxo-Frisia wie in regionale ôfdieling fan de yn septimber [[1940]] oprjochte ''Volksche Werkgemeenschap'', dy't wer behearde ta de Dútske SS-organisaasje [[Ahnenerbe]]. Dat Kapteyn stie lykas Feldmeyer ûnder dr. [[Hans E. Schneider]], lieder fan it Ahnenerbe-filiaal yn Nederlân.<br>
De stichting kaam ek mei in spesjaal propagandageskrift, ''Drente spreekt. Een woord van de Stichting Saxo-Frisia voor den dag''. Op ferskate plakken waarden yndie werkgroepenwurkgroepen oprjochte, sa as yn [[Borger]] en [[Assen]]. It ledental waakste stadichoan, op [[31 jannewaris]] 1944 telde Drinte 791 leden.
It tydskrift [[Saxo-Frisia (tydskrift)|Saxo-Frisia]] waard net gaadlik genôch achte as orgaan fan de stichting, dat der waard in nij blêd oprjochte, it moanneblêd [[Het Noorderland]], dat har op in breder publyk rjochte en earst yn oktober 1941 ferskynde. It yn Fryslân healmoanliks ferskinende It Fryske Folk wie ek fan de stichting.
Rigel 15:
{{boarnen|boarnefernijing=
* ''Biografisch Woordenboek van Nederland'', Den Haach (2001)
* {{Aut|Nijkeuter}}, ''Geschiedenis van de Drentse literatuur 1816-1956''.
* [http://www.verzetsmuseum.nl/educatie_chronoloog_1941.htm] VerzetsmuseumFersetsmuseum, Ljouwert
}}