Kamp Westerbork: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rigel 14:
== Twadde Wrâldkriich ==
Tijdens de bezetting maakten de nazi's dankbaar gebruik van de al gerealiseerde kampstructuur. Westerbork kwam op [[1 july]] [[1942]] onder rechtstreeks Dúts bestuur. Vanaf oktober 1942 tot april 1945 was [[Albert Konrad Gemmeker]] kommandant van het kamp. Als ''Polizeiliches Durchgangslager Westerbork'' werd het een doorgangskamp voor [[joaden]], [[sigeuner]]s, [[homoseksueel|homoseksuelen]] en [[Fersetsbeweging|fersetsminsken]], die per trein werden afgevoerd. Aanvankelijk via stasjon Hooghalen, maar na enige tijd werd een spoorlijntje aangelegd dat het kamp verbond met de spoorlijn tussen [[Beilen]] en [[Assen]].
[[Image:Modell Westerbork.jpg|thumb|250px|''Makette fan it kamp''.]]
Elke dinsdag vertrok vanuit Westerbork een goederentrein die een grote groep kampbewoners via [[Assen]], [[Grins (stêd)|Grins]] en [[Nijeskans]] naar kampen in [[Poalen]] bracht, voornamelijk de vernietigingskampen [[Auschwitz|Auschwitz-Birkenau]] en [[Sobibór]]. Een dag of drie later kwamen ze daar dan aan. De trein werd tot Nieuweschans door Nederlands spoorwegpersoneel bemand, en vanaf Nieuweschans door Duits personeel.<BR>
In totaal werden van [[1942]] tot [[1944]] ruim 107.000 gevangenen vanuit Westerbork per trein gedeporteerd. Mar 5.000 van hen keerden levend terug.
Onder de slachtoffers waren bekende namen. [[Etty Hillesum]] heeft in Westerbork vast gezeten alvorens ze werd gedeporteerd, en [[Anne Frank]] en haar familie werden op een van de laatste transporttreinen van Kamp Westerbork naar [[Auschwitz]] gezet. Ook het [[sigeuners|Sinti]]-famke [[Settela Steinbach]] is via Westerbork gedeporteerd. De journalist, voor het Algemeen Handelsblad, [[Philip Mechanicus]] werd op 7 novimber 1942 naar Westerbork afgevoerd en op 8 maart 1944 op transport gesteld naar Bergen-Belsen; op 9 oktober 1944 werd hij met een straftransport
De
==== Ontsnapt ====
* [[Lore Polak]], zij ging terug naar haar onderduikadres bij de widdo van [[Johan Benders]].
* een vrouw, die in een wasserij in de stad te werk was gesteld, ontmoette daar haar voormalige kinderjuffrouw, Deze bezorgde haar een vals identiteitsbewijs en 25 gulden, zodat zij enkele dagen daarna weg kon lopen.
== Nei de oarloch (Schattenberg) ==
Na de oorlog is het kamp enkele jaren door de Nederlandse overheid gebruikt voor het zonder proces gevangen houden van [[Nasjonaal-Sosjalistyske Beweging|NSB'ers]] en [[kollaboraasje|kollaborateur]]s.
Daarna werd het korte tijd een militair kampement, en in [[1951]] werd Kamp Westerbork ingericht als woonoord voor gedemobiliseerde [[Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger|KNIL]] militairen van [[Súd-Molukken|Súd-Molukse]] afkomst. Het kreeg toen de naam ''Schattenberg'', naar een heuvel in de buurt. De
==
Midden op het terrein is een monument geplaatst, ter nagedachtenis aan de vele duizenden joaden en sigeuners, die vanuit kamp Westerbork naar de vernietigingskampen werden gedeporteerd.
| |||