|
#REDIRECT [[Boarst]]
[[Ofbyld:TwilaB 1388 crop.jpg|thumb|''Boarst fan in frou'']]
[[Ofbyld:Borst anatomie.jpg|thumb|''Trochsnee frouweboarst'']]
Mei it '''boarst''' wurdt meastentiids de froulike boarst oantsjutten: eltse [[frou]] hat twa boarsten dêr't se [[boarstfieding]] mei jaan kin oan har [[poppe|baby]]. Boarsten binne in sekundêr [[geslachtskenmerk]] fan de frou, mar hawwe ek [[Seksualiteit|seksuele]] funksjes. It Latynske wurd foar boarst is ''mamma'' (meartal: ''mammae'', de wittenskiplike namme foar de klasse [[sûchdier]]en is dan ek ''Mammalia''), dizze term wurdt no noch brûkt yn de medyske wrâld.
== Anatomy ==
De frou hat twa boarsten dy't [[molkklierweefsel]], [[fet]]weefsel en [[bynweefsel]] befetsje. De boarst wurdt bedutsen troch de hûd en eltse boarst hat in spien. Beide boarsten hawwe teffens in útrinner fan weefsel nei de earmsholte, de útrinner fan [[Spense]]. De grutte fan de boarsten hinget ôf fan it parsje fetweefsel. De grutte fan de boarsten ferslit dêrom tige tusken froulju. Mannen hawwe oars ek boarstweefsel, mar dat is mar in bytsje. At in arts nei in ôfwiking yn it boarst siket, ferdielt er it boarst yn kwadranten om de spien hinne om it plak sekuer oan jaan te kinnen.
=== Molkklierweefsel ===
De boarsten hawwe molkklierweefsel. At in frou swier is wurdt it hormoan [[prolaktine]] mear as oars oanmakke. Troch dit hormoan begjinne de molkklieren [[Tit|molke]] te produsearjen. De molke streamt troch de molkgonkjes yn it boarst nei de spien ta dêr't de poppe oan loarkje kin.
=== De spien ===
Eltse boarst hat ién spien dy't troch in spienhôf (of [[areola]]) omjûn wurdt. De kleur fan de spienhôf fariearet fan ljochtrôze oant donkerbrún. De spienhôf hat in stikmannich klierkes, de sebakeuze klieren, ek wol klierkes fan Montgomery neamd, dy't faak as lytse rûne bultsjes om de titte te sjen binne. Meastal binne de spienen dan opswold. At de frou it kâld hat of hjit is binne de spienen meast 'stiif'.
=== Oare weefselsoarten ===
Neist de molkklierweefsel en fetweefsel befettet de boarst ek bynweefsel en de [[ligamint fan Cooper|ligaminten fan Cooper]], dy'it boarst stevigens jaan moatte. In frou dy't it boarst jout, hat folle mear klierweefsel as ien dy't dat net docht. De boarsten lizze op de [[musculus pectoralis minor]] (lytse boarstspier) en de [[musculus pectoralis major]] (grutte boarstspier), de spieren dy't oer de boarstkas rinne en brûkt wurde foar it bewegen fan de earms en skouders.
=== Bloedfetten en senuwen ===
It weefsel fan de boarsten wurdt fan bloed foarsjoen troch ferskillende [[slachier]]en, wylst de ôffier fan bloed troch meardere [[ier (anatomy)|ieren]] fersoarge wurdt. [[Lymfefet]]ten bringe smoargens fan it boarst nei de [[lymfklier]]en yn de [[earmholte]]s, en ek nei lymfeklieren by de [[boarstbonke]].
By manlju en foulju befetsje de spienen in protte senuwúteinen en bloedfetsjes, sadat dy tige gefoelich binne. De spienen fan manlju én froulju kinne hurd wurde troch kjeld of [[seksualiteit|seksueel]] oars wurden, mar ek by guon oare [[emoasje]]s.
== Sjoch ek ==
* [[Boarstfergrutting]]
* [[Boarstferlytsing]]
{{commonscat|Breasts}}
[[Kategory:Anatomy]]
[[Kategory:Seksualiteit]]
[[an:Peito]]
[[ar:ثدي]]
[[arc:ܬܕܐ]]
[[ay:Ñuñu]]
[[bar:Duttln]]
[[bat-smg:Paps]]
[[bg:Гърда]]
[[bn:স্তন]]
[[ca:Mamella]]
[[ce:Мамканаш]]
[[cs:Prs]]
[[cy:Bron]]
[[da:Bryst]]
[[de:Weibliche Brust]]
[[en:Breast]]
[[eo:Mamo]]
[[es:Mama]]
[[eu:Bular]]
[[fa:پستان]]
[[fi:Rinnat]]
[[fr:Sein]]
[[gl:Seo (anatomía)]]
[[gn:Káma]]
[[he:שד (איבר)]]
[[hi:स्तन]]
[[hr:Dojka]]
[[id:Payudara]]
[[ilo:Suso]]
[[io:Mamo]]
[[is:Brjóst]]
[[it:Mammella]]
[[iu:ᐃᕕᐊᖏᖅ/iviangiq]]
[[ja:乳房]]
[[ko:유방]]
[[ksh:Bross]]
[[ku:Çiçik]]
[[la:Mamma]]
[[ln:Libɛ́lɛ]]
[[lt:Krūtis]]
[[ml:സ്തനം]]
[[mr:स्तन]]
[[ms:Payudara]]
[[nn:Bryst]]
[[no:Bryst]]
[[pam:Susu]]
[[pl:Gruczoł mlekowy człowieka]]
[[pt:Seios]]
[[qu:Ñuñu]]
[[ro:Sân]]
[[ru:Женская грудь]]
[[scn:Minna (senu dâ fìmmina)]]
[[simple:Breast]]
[[sk:Prsník]]
[[sr:Grudi]]
[[sv:Bröstkörtel]]
[[ta:மார்பகம்]]
[[tg:Сина]]
[[th:เต้านม]]
[[tl:Suso]]
[[tr:Meme (İnsan anatomisi)]]
[[uk:Груди]]
[[ur:پستان]]
[[vi:Vú]]
[[vls:Tetten]]
[[war:Suso]]
[[zh:乳房]]
[[zh-yue:𢆡]]
| 