In '''stins''' wie foarhinne yn de provinsje [[Fryslân]] in hearehús of boarch. It wurd "''stins'' komt fan "''stienhús"''. Dêrby muotmoat dan lykwols tocht wurde oan bakstien. De stinzen fungearrefungearje of as flechtboarch by in houten, [[state]], of binne yn letter tiid útwreide ta stienenstiennen states. De ienichste útsûndering hjirby is de noch hieltiid net ynboude [[Skierstins]]. Alle eardere stinzen hjitte troch dizze ûntwikling no "state".
De hearehúzenhearehuzen wiene oarspronklik it besit fan de [[adel]]ike famyljes dy't oer in soad lân beskikten. It meastepart fan de stinzen is yn de [[19e ieu]] ôfbrutsen, omdat goed ûnderhâld faak te djoer waard foar de eigners. Yn guon fan de noch besteande stinzen binne tsjintwurdich museums fêstige.
StinsenStinzen komme ek foar yn [[East-Fryslân]] en yn [[Grinslân]]. Yn dy kontrijen hjitte dy lywols [[boarch|boargen]]. Faak lizze by stinsenstinzen en boargen prachtige krûdetúnenkrûdetunen. Foar krûdetúnenkrûdetunen dy't al út de [[16e ieu]] of [[17e ieu]] stamje wurdt it wurd ''stinsetúnstinzetún'' brûkt.
