Nederlânske Arbeidstsjinst: ferskil tusken ferzjes

Op [[27 juny]] [[1940]] hat [[Seyss-Inquart]] út namme fan Nederlân de Opboutsjinst oprjochte yn it ramt fan de ûntmanteling fan it Nederlânske leger yn besettings- en krisistiid. It wie de bedoeling dat fierdere stiging fan it [[wurkleazens]]persintaazje troch ûntslagen by definsje sa foarkommen waard. Dit belied wie in fuortsetting fan it eardere [[wurkferskaffing|arbeidsferskaffingsbelied]]. De Opboutsjinst wie polityk neutraal. It wie ferbearn om yn tsjinsttiid lid fan in politike partij te wêzen. Yn deselde perioade tellen de belangen fan de besetter lykwols ek. Dy wol in arbeidsbemiddelingsburo foar tsjinst yn [[Dútslân]]. As motyf fan de besetter foar it oprjochtsjen fan de NAT wurdt de needsaak fan it meitsjen fan de oarlochsskea yn Nederlân brûkt. De [[Yllegale parse|(yllegale) Nederlânske parse]] leauleaude dat net. Yn de NAT skowe opOp 15 oktober 1940 skowe beide inisjativen yn elkoar yn de NAT.<ref>Skriuwen J.N. Breunese 1 oktober 1940</ref> It biedwurd fan de NAT wie: "Ick Dien".

[[Ofbyld:Werkkamp Diever1.jpg|thumb|right|250px|''Gebou fan earder NAT-kamp Diever B'']]

Yn't earstoan gie men frijwillich by de Nederlânske Arbeidstsjinst en waard dan arbeidsman neamd. It wie in oantreklike regeling om wurkleazens fan de 55.000 Nederlânske [[militêr]]en foar te kommen. Militêren waarden oplaat ta kader. Frijwilligers stienen lykwols net yn de rige foar de NAT. Yn skriuwen yn desimber 1940 rôp de Nederlanners op om harren as frijwilliger op tejaan by ien fan de 1024 oanmeldburo's fan de NAT. Der wiene net folle dy't dat dienen. Mear froulju as manlju melden harren oan.<ref>Gemeenteargyf Midden-Drinte</ref> Op 1 jannewaris [[1942]] waard foar eltse Nederlanner dy't dat jier 18 waard en foar de ein fan it jier noch gjin 23 wie, de net-bewapene [[tsjinstplicht]] ynfierd. Foar manlju en froulju gelyk. Yn 1943 waard wat de manlju oanbelange yndie de folsleine lichting fan dat jier oproppen. Froulju waarden yn de omkriten fan harren wenplak oan't wurk set. Hja moasten bygelyks ierdappelskile foar de [[kazerne]]. Manlju bedarren fier fan hûs yn kampen en wurken oan wegen, kanalen en yn de lânbou. De tsjinstplicht duorre in heal jier. OokDe leerdenmannen dewaard mannenek eksersearjenleard metom eente skepeksersearjen aanmei de schouderskep oan't skouder. De trainingtrening inyn de NederlandseNAT Arbeidsdienstwie was erder op gericht omrjochte de mannen op te leiden voormanlju hetit gravendollen vanfan [[tankgreft|tankfallen]] en [[rinfuorge|rinfuorgenen]] aanoan hetit [[Eastfront|eastfront]] by te bringen. AanOan hetde eindeein vanfan de dienstplichttsjinstplicht werdwaard de mannenmanlju in eenkontrakt contractfoarhâlden voorgehoudendat voorsoksoarte dezewurk werkzaamhedenregele. Hast eltsenien wegere om te tekenjen. NaDan enigekoe rakemen klappenin tewan hebbenop geinkasseerdde konbealch krije, mar de weigeraarwegeraar huiswaartskoe gaanwol nei hûs ta. De kampen werdenwaarden aangestuurdlaat vanuitút Amersfoart wei.

''General Arbeitsführer'' Bethmann fan de ''Reichsarbeitsdienst'' soe de hiele oarloch troch haad fan de NAD kampen wêze. De Nederlanner Breunese wurdt yn it begjin waarnimmend kommandant. Op 1 augustus 1941 naam er ûntslach. Hy fersette him tsjin de ynfiering fan de Hitlergroet yn de NAT-kampen. Hy waard opfolge troch luitenant-kolonel L.A.C. de Bock. De kampen rûnen op 5 septimber 1944 ([[Mâle Tiisdei]]) leech. Oan de ein fan dy dei wiene hast alle arbeidsmanlju ferdwûn. Fan it kader wie noch sa'n 25% bleaun. Op 6 septimber waard De Bock troch Bethmann ôfset en waard wat der fan de tsjinst oer wie by allerhande wurk foar de ''Wehrmacht'' ynset. Op 10 septimber 1944 waard de NAT ophefd.

* [[Kamp WorkumWarkum]], 'It Romme Fjild'