J.J.A. Ploos van Amstel: ferskil tusken ferzjes

'''Johannes Jacobus Asuerus Ploos van Amstel''' ([[2 novimber]] [[1835]] [[Nieuwer Amstel]] 2-11-1835) -[[2 (Reitsumaugustus]] 2-8-[[1895]] [[Reitsum]]). Ploos van Amstel wie in soan fan de gemeenteûntfanger fan Nieuwer Amstel. Hy kaam út in laach dat yn [[Hollân]] in wichtige rol spile hat. Yn lettere âldens hat hy yn [[Utert (stêd)|Utert]] teology stúdearre. Hy liet him net oan de kant skowe en waard as in man mei gesach beskôge. Hy wie foaral foar de rjochtsinnich herfoarmen in man dy’t de âlde Wierheid preke en hy hie sa altyd folle tsjerken.

Ploos van Amstel waard yn 1863 yn syn twadde gemeente [[Reitsum]] beroppen en naam dat berop oan. Yn 1866 gie er nei [[Eanjum]]. Dat begrutte de Reitsumers tige. De tsjerke hie noch noait sa fol west en se hienen in dûmny hân wêr't se mei pronkje koenen. Ploos waard net fergetten en yn 1874 is er, nei’t de tsjerke fergrutte wie, op 'en nij beroppen. Ploos hat dat berop ferinne litten. <<br>>

Yn 1876 stie Ploos yn [[Grins]]. It bûtere net tusken de Grinzers en Ploos. Foar Reitsum wie dat de kâns om it nochris te besykjen. Ploos naam dizze kear it berop oan. Doe't er wer yn de Reitsumer pastorij wenne, sei er dat hy wer thús wie. Yn Reitsum waard hy op hannen droegen. Hy waard fader Ploas of de âlde Ploas neamd. As ien him ris frege oft hy fan adel wie, soe er soks net ûntkenne.

Wat guon fan de tsjerkerie, en mei namme âlderling Reitsma, ûnrêstich makke, wie dat Ploos it der hieltyd faker oer hie om de [[Herfoarme Tsjerke]] mar te ferlitten en fierder te gean mei in suvere tsjerke. Ploos hearde Reitsma oan, mar gie syn eigen gong. Uteinlik krige hy de hiele tsjerkerie mei. Der waard yn 't geheim besletten om út de Herfoarme Tsjerke te gean. Doe kamen der harkers en de tsjerkerie krige it benaud. As Ploos wier fuortgie, sieten se mei harren beslút om harren ôf te skieden en koenen net wer in opfolger beroppe.

Ploos soe Ploos net west hawwe dat him sels nei dea noch fan him hearre liet. Op 14 augustus 1895 kaam der noch in stik fan him yn de [[Ljouwerter Krante]] mei as titel "Een Afscheidswoord". Dat wie bedoeld foar it hiele Fryske folk. Yn de Friesche Kerkbode kaam noch in geastlik testamint foar de grifformearden.

De ''Vrienden van de Waarheid (Freonen fan de wierheid)'' wie de organisaasje foar de rjochtsinnich herfoarmen. It doel fan de freonen wie om yn plakken, wêr't gjin rjochtsinnige dûmny stie, evangelisaasje op te rjochtsjen en it mooglik te meitsjen om in foargonger oan te stellen. It doel wie in fûns wêrút rjochtsinnige studinten út betelle waarden om foar dûmny te stúdearjen.

Ploos hat in protte war dien foar it oprjochtsjen fan kristlike skoallen. Dêr wurke hy faak gear mei de [[Ofskieding|ôfskiedenen]]. Ploos hie in djippe sympaty foar de ôfskiedenen. Doch fûn hy dat se tefolle as los sân oaninoar hongen. In kader hienen se eins net.<<br>>

Ploos hat ris sein dat as [[Abraham Kuyper]] net mei de Doleânsje begûn wie, hy dan it foartou nommen hie. Ploos hat yn Fryslân dúdlik lieding jûn. As der wat oan de hân wie, siet er dêr by. FakFaak lêze wy dat Ploos van Amstel oanwêzich wie as deputatus synoadea.