Wikipedy

Slach by Jemgum: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
Neikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
56.999 edits
fan nl:
 
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
56.999 edits
wurkleas
Rigel 1:
[[Ofbyld:Slag bij Jemmingen - Schlacht von Jemgum - 21 Juli 1568 (Frans Hogenberg).jpg|250px|right|''De Slach by Jemmingen''. ''Frans Hogenberg'']]
 
De '''Slach by Jemmingen''', no it Dútse [[Jemgum]], barde op [[21 july]] [[1568]] tusken in [[Nederlân]]s leger ûnder [[Loadewyk fan Nassau]] en in [[Spaanse Nederlannen|Spaans]] leger ûnder [[Caspar de Robles]] en [[Fernando Álvarez de Toledo]], hartoch fan [[List fan hartoggen fan Alba|Alva]].
{{wurk}}
Nei de súksesfolle oerwinning yn de [[Slach by Heiligerlee]] bleau Alva even yn it defensyf. Loadewyk fan Nassau belegere mei help fan de watergeuzen de stad [[Groningen (stad)|Groningen]], maar gaf dit op toen Alva met een nieuw leger naar het noorden trok. Lodewijk liet zich echter bij [[Jemgum|Jemmingen]] bij de [[Dollard]] en de [[Eems]] in [[Duitsland]] door Alva in het nauw drijven.▼
 
▲Nei de súksesfolle oerwinning yn de [[Slach by Heiligerlee]] bleau Alva even yn it defensyf. Loadewyk fan Nassau belegere mei help fan de watergeuzenwettergeuzen de stadstêd [[GroningenGrins (stadstêd)|GroningenGrins]], maarmar gafjoech dit op toendoe't Alva metmei eenin nieuwnij leger naarnei hetit noordennoarden trokkaam. LodewijkLoadewyk liet zichhim echterlykwols bijby [[Jemgum|Jemmingen]] bijby de [[Dollard]] en de [[EemsIems]] inyn [[DuitslandDútslân]] doortroch Alva inyn hetit nauwnau drijvendriuwe.
Lodewijk van Nassau stelde zijn infanterie op achter een greppel in twee brigades van ongeveer 5000 man elk. Deze bestonden vrijwel geheel uit huurlingen en pas geworven militia. Hier achter stond de ruiterij, zijn 16 kanonnen stelde hij op voor de infanterie. De hertog van Alva beschikte over 12 000 man voetvolk (4 ''[[tercio]]s''), 3000 man ruiterij en een onbekend aantal kanonnen.▼
 
▲LodewijkLoadewyk vanfan Nassau stelde zijnsyn infanterieynfantery op achterefter eenin greppel inyn tweetwa brigades vanfan ongeveersa'n 5000 man elk. DezeDizze bestondenbestienen vrijwelhast geheelheulendal uitút huurlingenhierlingen en paskrekt geworvenwurven militiasoldaten. HierHjir achterefter stondstie de ruiterijruterij, zijnsyn 16 kanonnen stelde hijhy op voorfoar de infanterieynfantery. De hertoghartoch vanfan Alva beschikte overhie 12 .000 man voetvolkfuotfolk (4 ''[[tercio]]s''), 3000 man ruiterijruterij en eenin onbekendûnbekend aantaloantal kanonnen.
Alva stuurde een voorhoede van 3 [[haakbus]]eenheden (1500 man) en 300 man [[cavalerie]] vooruit om de [[protestant]]se linie te testen. Met de rest van zijn troepen sloot hij het schiereiland af. Gedurende 3 uren voerde de Spaanse voorhoede voorzichtige aanvallen uit op de Nederlandse linie. Deze antwoordde met kleine tegenaanvallen. Toen verkenners aan Lodewijk berichtten dat er verder geen Spaanse troepen in de buurt waren, gaf deze het bevel op te rukken. Deze stuitte echter reeds na enkele honderden meters op fel arqebussier- en [[musket]]vuur. Toen de Spaanse ruiterij op het slagveld verscheen, gaf Lodewijk opdracht terug te trekken. Deze terugtocht ontaardde in een vlucht naar de veren over de [[Eems]]. 7000 man werden gedood. Alva verloor minder dan 100 man.
 
Alva stjoerde in foarhoede fan 3 [[heakbus]]ienheden (1500 man) en 300 man [[kavalery]] foarút om de [[protestant]]se liny te testen. Mei de rest fan syn troepen sluet hy it skiereilân ôf. Trije oeren lang die de Spaanse foarhoede hoedene oanfallen op de Nederlânske liny. Dizze andere mei lytse tsjinoanfallen. Doe't ferkenners oan Loadewyk berjochtten dat der fierders gjin Spaanse troepen yn de buert wienen, joech dizze it befel op te rukken. Dizze stuite lykwols al nei in pear hûndert op fûl arkebussier- en [[musket]]fjoer. Doe't de Spaanse ruterij op it slachfjild ferskynde, joech Loadewyk opdracht werom te lûken. Dit weromlûken draaide út op in flecht nei de fearen oer de [[Iems]]. 7000 Man waarden deade. Alva ferlear minder as 100 man.
Dizze veldslag betekende het einde van de veldoperaties. Het Spaanse leger had vrij spel.
 
Dizze fjildslach betsjutte de ein fan de fjildoperaasjes. It Spaanske leger hie frij spul.
 
Alva makke alle kanonnen fan de fijân bút en liet dizze omrane ta in stânbyld fan himsels, dat hy yn Antwerpen pleatse liet. It is hjirom, dat hy ek wol de ''Izeren Hartoch'' neamd waard.
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Slach_by_Jemgum"