Wikipedy

Septimius Sevearus: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
Wikix (oerlis | bydragen)
11.743 edits
kat
oanf, red
Rigel 1:
[[Ofbyld:Septimius Severus busto-Musei Capitolini.jpg|right|thumb|300px|Byld fan Septimus Severus]]
 
'''Septimius Severus''' ([[11 april]] [[145]] – [[4 febrewaris]] [[211]]) (ek wol '''Lusius Septimus Severus''') wie [[List fan Romeinske keizers|Keizer fan Rome]] fan [[193]] oant [[211]]. Hy stiet bekend as in krêftich hearsker dy't it yntern ferdielde Romeinske ryk nei in boargerkriich op 'e nij ûnder ien gesach feriene. Hy wie de lêste keizer dy't nije gebieten oan it ympearium tafoege.
 
== Jonge jierren ==
Rigel 11:
Tagelyk hienen oare troepen yn oare parten fan it ryk om deselde reden ek harren kommandanten ta keizer útroppen: [[Klodius Albinus]] (gûverneur fan Brittanje) en [[Pessennius Niger]] (gûverneur fan Syrje). Lykwols hie Severus mear legioenen ta syn beskikking en ek wied er it tichtst by Rome. Hy sette him ta de haadstêd en liet keizer Julianus ôfsette en fermoardzje. De moardners fan Pertinaks waarden opspoard en ek terjochtsteld.
 
As earste moast Severus foar rêst soargje en him mei de oare útroppen keizers bemuoie. HyDêrom sluet er frede mei Klodius Albinus en joech him de titel ''Caesar''. Dêrnei konsintrearre hy him op Pessennius Niger dy't yn it easten. Dizze rivaal waard stipe troch in oan de [[Parten]] ûnderhearrige Mesopotamyske hearskekening. Nei in dregebloedige striid yn [[Cilicia]] hied erwie yn [[194]] it hiele rykkeizerryk ûnder kontrôle fan Severus. Omdat er de Partyske rol as ynmingen yn Romeinske de oangelegenheden beskôge, foel er ek Irak binnen, dêr't hy yn 195 de steatjes Edessa en Nisibis anneksearre en omfoarme ta in nije provinsje, [[Mesopotamia|Mesopotaamje]].
 
Al gau beluts Severus syn soannen by it regear fan it ryk. Hy joech Karakalla yn [[195]] de titel ''Caesar'' en liet de [[senaat (Rome)|senaat]] Albinus ta steatsfijân ferklearje. Severus fersloech Albinus yn ien fan de grutste fjildslaggen út de Romeinske skiednis, nammentlik yn [[slach by Lyon|Lugdunum]] op [[19 febrewaris]] [[197]]. Albinus moast flechtsje en die himsels tekoart.
 
Dêrnei wieNeidat Severus de steat yntern op oarde brocht hie woe hy dizze ek nei bûten ta fersterke. De eardere ferovering fan 197Mesopotaamje oantwie 202as opdefinsive fjildtochtmaatregel yndien iten eastenbedoeld om de wolfearende provinsje Syrje mear feiligens te bieden, en lateyn itdat legerljocht bymoat ek syn twadde Partyske fjildtocht sjoen wurde. Yn 197/198 fear hy de rivier de [[Eufraat]] lânsôf neien ferovere ferfolgens tegearre mei syn soans [[Partje|Partia]] dêr'ten de haadstêd [[Ctesiphon]] yn [[198]]dy't troch him oermastere waard. De stêdleechrôve waard leechrôve, alle mannenmanlju deade en de om-ende-by hûnderttûzen froulju en bern dy't it oerlibbe hienen as slaven meinomd. Fan 208 oant 211 wie hy in Brittanje en joech dêr lieding oer oan in rige fjildtochten tsjin de [[Kaledoanjers|Kaledoanyske]] stammen út wat tsjintwurdich Skotlân is. Karakalla krige no de titel fan ''Augustus'' (meikeizer) en syn jongste soan Geta joech er de frijkommende titel ''Caesar''. Yn [[209]] liet er ek Geta beneame as meikeizer.
 
Fan 208 oant 211 wie Severus in Brittanje en joech dêr lieding oer oan in rige fjildtochten tsjin de [[Kaledoanjers|Kaledoanyske]] stammen út wat tsjintwurdich Skotlân is.
 
== Ein ==
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Septimius_Sevearus"