Amelânske Daam: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Aliter (oerlis | bydragen)
L konsekwint
Aliter (oerlis | bydragen)
Utwreide fan Skiednis fan it Amelân.
Rigel 3:
Yn [[1840]] waard der útsteld in daam oan te lizzen fan it Amelân nei de fêste wâl. It Amelân waard troch de [[Slinke]] hast yn twaen brutsen, dat no wie it idee om lân te winnen op it [[waad]], en dêrtroch de [[Waadsee]] swakker te meitsjen. Dat soe it gefaar foar it eilân dan keare. Lykwols is dy daam net oanlein, om't dy trije meter boppe heech wetter wêze moast om oan it doel te foldwaan.
 
Yn [[18711869]] enkrige [[1872]]jonkhear waardP.J.W. oerTeding van Berkhout de [[gearslach]]opdracht om in oare daam oanleinoan te lizzen, trochom de ôfbroazeling oan 'e súdkant fan it eilân ta stean te bringen. Dêrta droegen it Ryk en de provinsje Fryslân elts 200.000 gûne by en waard de [[ Maatskippij ta Lânoanwinning op it Fryske Waad]] oprjochte. Yn [[Fryslân1871]] en [[Nederlân1872]] betellenwaard beideoer 200de [[gearslach]] troch de maatskippij in daam oanlein.000 gûneDe daam rûn fan Holwert nei Bueren en hie in langte fan 8,7 km. Om't it doel wie lân oan te winnen waard de daam net breed boud; de kop wie net breder as 60 sm. Dêrby wie it in ebbedaam; by heech wetter stie der 50 sm wetter oer de daam.
 
De daam wie lykwols gjin sukses; in pear wiken letter sloech in stoarm al gatten yn de daam, en de daam moast troch de jierren faker reparearre wurde. NeiDe daam waard ek fersterke, mar nei de stoarmen fan de winter fan [[1881]]/[[1882]] besleat de maatskippij lykwols dat de trochgeande reparaasjes te djoer wienen, en joech er de see en wyn wer it frij spul. Parten fan de daam binne hieltyd noch sichtber. Ek is de feardaam fan Holwert bout op de ein fan de Amelânske Daam. Hjoed de dei leit de gearslach lykwols fierder nei it easten.
 
By de plannen ta ôfslúting fan de Waadsee út de fyftiger jierren fan de 20e ieu, waard ek rekken holden mei in daam nei it Amelân. Dy plannen binne lykwols net útfierd.