Percy Bysshe Shelley: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
oanfollinkje
No edit summary
Rigel 1:
{{stobbe|biografywurk}}
[[Ofbyld:Portrait of Percy Bysshe Shelley by Curran, 1819.jpg|thumb|Percy Bysshe Shelley (1819)]]
'''Percy Bysshe Shelley''' ([[Field Place]] ([[Susseks (Ingelân)|Susseks]]), [[4 augustus]] [[1792]] – yn see by [[La Spezia (stêd)|La Spezia]], [[8 july]] [[1822]]) wie in wichtich [[Ingelân|Ingels]] dichter út de perioade fan de [[romantyk]].
 
Hy waard in idoal foar de trije of fjouwer generaasjes dichters nei him, dêr't de wichtige Victoariaanske en Pre-Rafaëlityske dichters ûnder wienen. Hy waard bewûndere troch guonts as [[Karl Marx]], [[Oscar Wilde]], [[Thomas Hardy]], [[George Bernard Shaw]] en [[Bertrand Russell]]. [[Mahatma Gandhi|Mohandas Karamchand Gandhi]]'s passive ferset waard ek beynfloede en ynspirearre troch Shelley's geweldleazens yn gefal fan protest en politike aksjes. [[Ralph Vaughan Williams]], [[Sergej Rachmaninov]], [[Roger Quilter]], [[John Vanderslice]] en [[Samuel Barber]] komponearren muzyk basearre op syn gedichten.
 
== Biografy ==
Hij was afkomstig uit een rijke [[aristocratie|aristocratische]] familie. In zijn eerste jaar aan de [[Universiteit fan Oxford]] in 1811 schreef hij een [[pamflet]] waarin hij betoogde dat er geen afdoende bewijs bestond voor het bestaan van [[God (monotheïsme)|God]] (''The Necessity of Atheism''). Hij werd hierop van de universiteit gestuurd. De zaak veroorzaakte een breuk met zijn vader, die niet kon instemmen met de radicale inzichten van zijn zoon.
 
In hetzelfde jaar ging hij er vandoor, naar [[Schotland]], met de 16-jarige Harriet Westbrook, de dochter van een caféhouder. Hij kreeg een dochter bij haar. Eenmaal getrouwd verhuisde hij naar het [[Lake District]] om daar te schrijven, maar hij vertrok al snel naar [[Ierlân]] om zich daar bezig te houden met politieke pamfletten.
 
Hij liet zijn vrouw, die opnieuw zwanger was, in 1814 in de steek, en ging samen met de briljante dochter van [[Mary Wollstonecraft]], die ook [[Mary Shelley|Mary]] heette, en haar stiefzus [[Claire Clairmont]], via [[Frankrijk]] naar [[Zwitserland]], met de bedoeling er een commune van vrije liefde te starten. Nadat zijn eerste vrouw, die weer zwanger was van een onbekende man, zelfmoord had gepleegd door zichzelf in wanhoop te verdrinken, trouwde hij met Mary. Deze handelswijze leidde tot veel protest in Engeland. Shelley verliet het land in 1818 en keerde er nooit meer terug.
 
Ondanks zijn zelfzuchtige affaires was Shelley een vriendelijk en vrijgevig man. Hij deelde zijn geld met vrienden die in nood verkeerden. Na een periode van rusteloos rondreizen vestigden de Shelleys zich in [[Pisa (stêd)|Pisa]]. Hier vond hij enige rust, maar niet langdurig. Terwijl hij met een vriend aan het varen was, sloeg als gevolg van een plotselinge windvlaag hun boot om en zij verdronken. Na enkele dagen spoelden de lichamen aan op het strand. Shelleys as werd bijgezet op het ''[[Protestants Kerkhof Rome|Cimitero Acattolico]]'' in Rome. In Engeland werd opgelucht gereageerd: 'Shelley de [[atheïst]] is dood. Nu weet hij of er een God bestaat of niet.'
 
Tijdens de wanhopige en onrustige jaren in [[Italië]] schreef hij zijn beste werk. Het weerspiegelt zijn idealisme en zijn hoop dat er verlossing mogelijk is door de liefde en de verbeelding. Volgens hem is er geen zekerheid, alleen hoop.
 
 
== Wurk ==