Wikipedy

Ferkâldenens: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
Neikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
Nije Side: {{wurk}} thumb|In rhinofirus is de meast foarkommende oarsaak fan ferkâldenens. '''Ferkâldenens''' of '''Ferkâldheid''' is een infectie door een [[Firus (biol...
 
No edit summary
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Rhinovirus.PNG|thumb|In rhinofirus is de meast foarkommende oarsaak fan ferkâldenens.]]
[[Ofbyld:Illu conducting passages.svg|thumb|Ferkâldheid is in sykte fan de boppeste luchtwegen (blau)]]
'''Ferkâldenens''' of '''Ferkâldheid''' is eenin infectieynfeksje doortroch eenin [[Firus (biology)|firus]] (meast in [[rhinofirus]] of [[koronafirus]]).
 
EenIn verkoudheidferkâldheid ('''akute firale nasofaryngitis''') is in virale [[ynfeksje]] vanfan it slymflues fan de bovensteboppeste [[Long (orgaan)|luchtwegen]] ([[neusnoas]] en, [[kiel (anatomieanatomy)|keelkiel]] en [[luchtpiip]]). Symptomen kunnenkinne zijnwêze: [[niezen]], loopneusrinnende noas, eenin verstoptetichte neusnoas, keelpijnkielpine, [[hoesthoast]]enjen, [[pine yn'e holle]], [[wurchens]]. InSomtiden sommigeis gevallender isek er eenin [[Bindvliesontsteking|conjunctivitiskonjunktivitis]] (rodereade, jeukendejûkjende [[oogeach (anatomieanatomy)|ogeneagen]]). De patiëntpasjint iskin meestalmeast nietsy bedlegerigdeistige en kan de dagelijkse activiteiten gewoondingen voortzettenfuortsette. EenIn verkoudheidferkâldenens duurtduorret meestalmeastal vijffiif totoant zevensân dagen, eenin enkeleenkelde keerkear tweetwa wekenwiken. Een verkoudheid is de meest voorkomende infectie bij mensen; er zijn gemiddeld 2 à 4 infecties per jaar bij volwassenen. Schoolgaande kinderen kunnen soms 12 keer per jaar verkouden worden. De meest efficiënte manier om infectie te voorkomen is handen wassen<ref>[http://www.phac-aspc.gc.ca/chn-rcs/handwash-eng.php Staying healthy is in your hands - Public Health Agency Canada<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>.
 
Bij een doorgemaakte verkoudheid is er een levenslange [[immuunsysteem|immuniteit]] voor dat specifieke virus. Der binne lykwols hûnderten ferskillende soarten firussen die een verkoudheid kunnen veroorzaken. De measte zijn rhinovirussen, maar er zijn ook andere verwekkers, zoals het coronavirus, para-[[griep|influenzavirus]], ''[[Respiratoir syncytieel virus|respiratory syncytialvirus]]'', [[adenofirussen|adenofirus]], [[enterofirussen|enterofirus]] en metapneumovirus.
 
De naamnamme suggereertsuggerearret dat verkoudhedenmen wordenit veroorzaaktwei doorkriget afkoelingtroch kjeld<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/wales/4433496.stm BBC NEWS | UK | Wales | Mothers 'were right' over colds<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>. DitWittenskiplik verbandbewiis is nietdêr wetenschappelijklykwols bewezennet foar<ref>[http://fampra.oxfordjournals.org/cgi/content/full/22/6/608 Acute cooling of the feet and the onset of common cold symptoms - Johnson and Eccles 22 (6): 608 - Family Practice<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref><ref>[http://jn.nutrition.org/cgi/content/full/130/5/1512S Zinc and the Common Cold: A Meta-Analysis Revisited - Jackson et al. 130 (5): 1512S - Journal of Nutrition<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>. HetWol is welit eenin feit dat verkoudhedenferkâldheid vooralfral inyn de [[winter]] en bijby koudkâld ofen regenachtigwiet weerwaar voorkomenfoarkomme, maarmar dit kankin andereoare oorzakenoarsaken hebbenhawwe. In dergelijke omstandigheden zitten mensen veel meer binnen bij elkaar en verluchten minder, zodat de virussen zich veel gemakkelijker kunnen verspreiden dan onder zomerse omstandigheden. Een hypothese luidt dat kou de bloedvaten in de bovenste luchtwegen vernauwt, waardoor het afweersysteem minder goed werkt<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12357708 Acute cooling of the body surface and the common c...[Rhinology. 2002&#93; - PubMed Result<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>.
 
Ondanks beweringen, zowel afkomstig uit de [[farmaceutische industrie]]<ref>[http://aac.asm.org/cgi/content/full/43/9/2109 Activity of Pleconaril against Enteroviruses - Pevear et al. 43 (9): 2109 - Antimicrobial Agents and Chemotherapy<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3440773 Prophylaxis and treatment of rhinovirus colds with...[J Antimicrob Chemother. 1987&#93; - PubMed Result<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2438740 Interferons and their clinical value. [Rev Infect Dis. 1987 Mar-Apr&#93; - PubMed Result<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref> als de [[Alternatieve geneeswijzen|alternatieve sector]]<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11697022 Preventing the common cold with a garlic supplemen...[Adv Ther. 2001 Jul-Aug&#93; - PubMed Result<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11035691 Chicken soup inhibits neutrophil chemotaxis in vit...[Chest. 2000&#93; - PubMed Result<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>, is het medisch niet bewezen<ref>[http://www.lungusa.org/site/pp.asp?c=dvLUK9O0E&b=35873#done Cold and Flu Guidelines: The Common Cold - American Lung Association site<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref><ref>http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1472796</ref> dat een verkoudheid door [[geneesmiddel|medicatie]] kan worden voorkomen of genezen. De [[symptoom|symptomen]] kunnen wel worden bestreden, maar het is onzeker of de duur van de verkoudheid kan worden verkort.
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Ferkâldenens"