De ferzje fan 13 mrt 2006 om 20.53 wizigje Abe Westra (oerlis \| bydragen) 253 edits Nije side Arjen Roelofs		De ferzje fan 14 mrt 2006 om 02.17 wizigje weromsette Aliter (oerlis \| bydragen) 12.468 edits Wat tafoegings en oanpassings. Bekape Neikommende ferskillen →
Rigel 1: '''Arjen Roelofs ''' (~~Hijum 31~~[[1 maart]] [[1734]], – [[Hijum]] - [[11 maaie]] [[1828]], Hijum), mei heit en fan ''Arjen Roelofs Roelofs'', wie ~~Boer~~boer en [[stjerrekunde\|stjerrekundige]]. ==De húshâlding==▼ Arjen Roelofs of sa’t er offisjeel hiet Arjen Roelof Roelofs waard berne op eardere Hommema-state bij de by de Sinnema’s brêge oer de Hijumer Feart ûnder Hijum. Fan de sate is neat mear stean bleaun. De foarein is oant yn de fyftiger jierren fan de foarige ieu stean bleaun. No wurdt it ûnder Aldeleie rekkene. Wat oerbleaun is, is de namme de Roels Pôle. Arjen ~~syn~~Roelofs waard berne op de eardere [[Hommema-sate]] by Hijum. Arjen wie de jongste fan fjouwer jonges en twa famkes. Harren heit hierde Hommema-sate. It wie net in maklik bestean en de jonges waarden op de pleats oan it wurk setten. Allinne de âldste, Klaas, woe gjin boer wurde en hat foar stjoerman leard. Dit slagge him net, it kin ek sa wêze dat er der dêr gjin brea yn seach, en doe is ~~der~~er dokter yn [[Seisbierrum]] wurden. Der wurdt wol tocht dat dit de oarsaak west hat dat syn bruorren Piter, Albert en Arjen niget oan wiskunde krigen. Se begûnen ek mei it bouwen fan ynstruminten. Harren heit wie der net sa wiis mei, mar harren mem stimulearre harren. ~~<br>~~▼ Nei it ferstjerren fan harren âlden, hawwe de trije bruorren, mei harren suster Antsje as húshâldster, de pleats oernommen. Gjinien fan harren is troud en ~~binne~~ oant harren dea ta binne se op Hommema-sate wenjen bleaun. ~~<br>~~▼ ~~[[Ofbyld:Arjen Roelofs pleats.wiki.jpg\|Op dizze foto út 1941 stiet de foarein fan Hommema-sate der noch.]]~~ Neffens sa as deder wol tocht wurdt, moat Arjen as man [[polio]] krige hawwe. ~~Foar~~Dêrtroch itkoe ~~boerewurk~~ien ~~waard~~skonk ~~der~~net sa goed mear, en letter waard er foar it boerewurk ek minder geskikt. enHy ~~hoe~~koe him sadoe fansels al hielendal oan syn ~~hobby~~leafhawwerij wije. Ek syn oare bruorren dienen mei. Piter stie bekend as wiskundige en Albert wie klokkemakker. Piter en Arjen dienen ek oan waarkundige waarnimmings.▼ ▲==De húshâlding== ▲Arjen syn heit hierde Hommema-sate. It wie net in maklik bestean en de jonges waarden op de pleats oan it wurk setten. Allinne de âldste, Klaas, woe gjin boer wurde en hat foar stjoerman leard. Dit slagge him net, it kin ek sa wêze dat er der dêr gjin brea yn seach, en doe is der dokter yn [[Seisbierrum]] wurden. Der wurdt wol tocht dat dit de oarsaak west hat dat syn bruorren Piter, Albert en Arjen niget oan wiskunde krigen. Se begûnen ek mei it bouwen fan ynstruminten. Harren heit wie der net sa wiis mei, mar harren mem stimulearre harren. <br> ▲Nei it ferstjerren fan harren âlden, hawwe de trije bruorren, mei harren suster Antsje as húshâldster, de pleats oernommen. Gjinien is troud en binne oant harren dea ta binne se op Hommema-sate wenjen bleaun. <br> ▲Neffens sa as de wol tocht wurdt, moat Arjen polio krige hawwe. Foar it boerewurk waard der sa minder geskikt en hoe him sa hielendal oan syn hobby wije. Ek syn oare bruorren dienen mei. Piter stie bekend as wiskundige en Albert wie klokkemakker. Piter en Arjen dienen ek oan waarkundige waarnimmings. ==De freonerûnte== [[Eise Eisinga]] wie geregeld yn Hijum te finen en dy soarge derfoar dat de Frjentsjerter professor [[Johan Henri van Swinden]] ek in fêste besiker waard. Ek krige Arjen learlingen. Syn neef [[Roel Hessels Hommema]] en dy syn freon [[Rinse Bearts Gelder]] hawwe har oplieding yn Hijum krige. Fierders wurke Arjen in protte gear mei de ynstrumintmakker en boer [[Sieds Jehannes Rienks]] út [[Hallum]]. Der wurdt wol tocht dat Arjen foar Rienks de measte berekkenings útfierd hat, ûnderoaren ek foar de teleskopen foar Leien en Utert, dêr't Rienks yn 1818 opdracht foar krige.▼ OpArjen rekkenne yn it foar út hoenear at der [[sinnefertsjustering]] wienen. By de sinnefertsjustering fan [[7 septimber]] [[1820]] ~~wie~~hie ~~der~~Arjen dan ek gâns in ~~sinnefertsjustering.~~selskip by him Opop it hiem. ~~fan~~Syn debruorren ~~Roelofsen~~wienen ~~stienen~~jierren ~~doe~~lyn al ferstoarn, mar yn stee stie er dêr mei de gûverneur fan Fryslân, jonker [[I.A Aebinga fan. Humalda]], professors út Frjentsjer en mei Arjen syn eigen meiwurkers. Ek Eise Eisinga wie der op ôfkommen.▼ ▲[[Eise Eisinga]] wie geregeld yn Hijum te finen en dy soarge derfoar dat de Frjentsjerter professor Johan Henri van Swinden ek in fêste besiker waard. Ek krige Arjen learlingen. Syn neef [[Roel Hessels Hommema]] en [[Rinse Bearts Gelder]] hawwe har oplieding yn Hijum krige. Fierders wurke Arjen in protte gear mei de ynstrumintmakker en boer [[Sieds Jehannes Rienks]] út [[Hallum]]. Der wurdt wol tocht dat Arjen foar Rienks de measte berekkenings útfierd hat. ==Oare projekten == ~~==Roelofs makket ôflieders==~~ Arjen Roelofs hat noch mei in protte oare saken dwaande west, ûnder oaren: ===Oflieders=== It wie faak sa dat der in pleats troch it ûnwaar troffen waard. Arjen hie it ferskynsel tonger bestúdearre, ûnder oaren mei in [[draak]]. HySa ~~makke~~kaam ~~doe~~er derta en betocht in [[ôflieder]]. enHy liet dyde ôflieders troch Rienks yn Berltsum meitsje., en ~~Dizze~~se waarden foar 30 gûne ferkocht. ===Bettere seediken=== ~~==De sinnefertsjustering fan 1820==~~ Nei de [[febrewarisfloed]] fan [[1825]] waard der besjoen oft de diken net better koenen. Arjen Roelofs die oan it provinsjaal bestjoer in foarstel om de diken oars oan te lizzen. De diken wienen frij steil en waarden beskerme troch pealen. Dizze pealen waarden oantaast troch de pealwjirm. Roelofs stelde foar om de pealen ôf te skaffen en oer itte gean op diken mei in gloaiïng en dy mei fêste ierde te bedekken. Of Arjen bekend wie mei de ideeën fan [[Willem Loré]] is lykwols net dúdlik.▼ == Ferstjerren == ▲Op 7 septimber 1820 wie der in sinnefertsjustering. Op it hiem fan de Roelofsen stienen doe de gûverneur fan Fryslân, jonker [[I.A Aebinga fan. Humalda]], professors út Frjentsjer en Arjen syn meiwurkers. Ek Eise Eisinga wie der op ôfkommen. Op 11 maaie 1828 ferstoar de 'boereprofessor' nei in lange sykte. Hy waard by syn bruorren en suster begroeven op it hôf te Hijum.▼ == Hânskriften == ~~==De mislearre teleskopen==~~ Roelofs hie it fierder bringe kinnen as hy it brocht hat. Syn probleem wie dat hy troch en troch yndividualist wie. Fan boeken makke er gjin gebrûk, hy berekke it leaver sels. Boppedat hie er it tige nei ‘t sin yn Hijum. Hy moat it nedige skreaun hawwe oer syn wurk, mar om it út te jaan fielde er neat foar. ~~<br>~~▼ Yn 1829 kaam der yn Frjentsjer in boekje út fan syn kunde, boer [[Worp fan Peyma]] út Ternaard , mei as titel ~~‘Levenberigten~~''Levenberigten van Arjen Roelof ~~Roelofs’~~Roelofs''. HyDy hat hjir brûk meitsje kinnen fan de folsleine hânskriften fan Roelofs. It measte dêrfan is ~~wie~~sûnt wei wurden. Der moat noch wat fersille by de famylje lizze, ek Tresoar hat in kolleksje en guon ynstituten hawwe noch wat.▼ Yn 1818 krige Sieds Rienks, dy’t doe yn [[Berltsum]] wurke, de opjefte fan kening Willem I om twa teleskopen te bouwen. De iene wie foar de stjerrewacht yn [[Utert]] en de oare wie foar [[Leien]]. As help waard oanwiisd Roel Hessels Hommema oannommen. Arjen Roelofs moast de berekkenings meitsje. Der kaam in kommisje fan professors om harren te begelieden. Dizze kommisje hat it sitte litten. Se hawwe Rienks mar wat syn gong gean litten. Boppedat rekke Rienks oan ‘e drank. Doe’t de teleskopen klear wienen kaam der in lovend rapport foar de kening, mar de teleskopen koenen yn ‘e praktyk net brûkt wurde. ~~Se binne dan letter, nei’t de kening ferstoarn wie, ferneatige.~~ ~~==Roelofs die in foarstel foar bettere seediken==~~ ▲Nei de febrewarisfloed fan 1825 waard der besjoen oft de diken net better koenen. Arjen Roelofs die oan it provinsjaal bestjoer in foarstel om de diken oars oan te lizzen. De diken wienen frij steil en waarden beskerme troch pealen. Dizze pealen waarden oantaast troch de pealwjirm. Roelofs stelde foar om de pealen ôf te skaffen en oer it gean op diken in gloaiïng en dy mei fêste ierde te bedekken. ▲Roelofs hie it fierder bringe kinnen as hy it brocht hat. Syn probleem wie dat hy troch en troch yndividualist wie. Fan boeken makke er gjin gebrûk, hy berekke it leaver sels. Boppedat hie it tige nei ‘t sin yn Hijum. Hy moat it nedige skreaun hawwe oer syn wurk, mar om it út te jaan fielde er neat foar. <br> ▲Op 11 maaie 1828 ferstoar de 'boereprofessor' nei in lange sykte. Hy waard by syn bruorren en suster begroeven op it hôf te Hijum. ▲Yn 1829 kaam der yn Frjentsjer in boekje út fan syn kunde boer [[Worp fan Peyma]] út Ternaard mei as titel ‘Levenberigten van Arjen Roelof Roelofs’ Hy hat hjir brûk meitsje kinnen fan de folsleine hânskriften fan Roelofs. It measte dêrfan is wie wurden. Der moat noch wat fersille by de famylje lizze, ek Tresoar hat in kolleksje en guon ynstituten hawwe noch wat.

Arjen Roelofs: ferskil tusken ferzjes