Wikipedy

Bataafsk Mienebest: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
Neikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
Nije Side: {{wurk}} Het '''Bataafs Gemenebest''' (1801 - 1806) (in de toenmalige spelling '''Bataafsch Gemeenebest''') was een republyk die het grootste gedeelte van het huidige [[Nederl...
 
No edit summary
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Nl-batr.gif|thumb|Flagge fan it Bataafsk Mienebest]]
Het '''Bataafs Gemenebest''' ([[1801]] - [[1806]]) (in de toenmalige spelling '''Bataafsch Gemeenebest''') was een [[republyk]] die het grootste gedeelte van het huidige [[Nederland]] omvatte. De republiek was gevormd naar voorbeeld en met militaire steun van de [[Geschiedenis van Frankrijk|Franse Republiek]], waarvan het Bataafs Gemenebest een bondgenoot en ''de facto'' een [[fazalsteat]] was. Het Bataafs Gemenebest ontstond na een grondwetswijziging in de [[Bataafske Republyk]], waarbij de staatsinrichting drastisch werd gewijzigd. In sommige publicaties uit die tijd, ook van de overheid zèlf, werd zowel over de Bataafse ''Republiek'' als over het Bataafs ''Gemenebest'' gesproken.▼
 
▲Het '''Bataafs GemenebestMienebest''' ([[1801]] - [[1806]]) (in de toenmalige spelling '''Bataafsch Gemeenebest''') was een [[republyk]] die het grootste gedeelte van het huidige [[NederlandNederlân]] omvatte. De republiek was gevormd naar voorbeeld en met militaire steun van de [[Geschiedenis van Frankrijk|Franse Republiek]], waarvan het Bataafs GemenebestMienebest een bondgenoot en ''de facto'' een [[fazalsteat]] was. Het Bataafs GemenebestMienebest ontstond na een grondwetswijziging in de [[Bataafske Republyk]], waarbij de staatsinrichting drastisch werd gewijzigd. In sommige publicaties uit die tijd, ook van de overheid zèlf, werd zowel over de Bataafse ''RepubliekRepublyk'' als over het Bataafs ''GemenebestMienebest'' gesproken.
 
==Skiednis==
In [[1801]] vond onder grote druk van FrankrijkFrankryk een grondwetsherziening plaats, waarbij de veranderingen van [[1798]] werden teruggedraaid. De staatsinrichting werd drastisch gewijzigd. Het VertegenwoordigendeFertsjintwurdichjende LichaamLichem vanfan de BataafseBataafske RepubliekRepublyk werd vervangen door een WetgevendWetjaand LichaamLichem. Als uitvoerende macht - opvolger van het [[Utfierend Bewâld]] - werd een Staatsbewind ingesteld, bestaande uit 12 personen. Tevens kwam de rechtspraak in handen van een onafhankelijke rechterlijke macht. De leer van [[Charles Montesquieu|Montesquieu]] over scheiding der machten werd zodoende in praktijk gebracht. De naam van de republiek werd gewijzigd in Bataafs GemenebestMienebest.
 
In [[1805]] werd door [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] bewerkstelligd dat het Staatsbewind werd vervangen door een eenhoofdig bewind. [[Rutger Jan Schimmelpenninck]] werd door Frankrijk benoemd op deze post, met de titel ''[[raadspensionaris|raadpensionarisriedspensjonaris]]''. De wetgevende macht bleef formeel wel in handen van het Wetgevend Lichaam, maar in de praktijk was een advieslichaam, de StaatsraadSteatsried, belangrijker.
Schimmelpenninck zorgde voor het eerste centrale bestuursapparaat in de historie van de LageLege LandenLannen. Vijf departementen (Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken, Financiën, Marine en Oorlog) vormden de kern van zijn regering.
 
In [[1806]] verloor Napoleon echter het vertrouwen in de RepubliekRepublyk. Hij vond dat de patriotten te weinig en te langzaam de richtlijnen van ParijsParys volgden. Hij dwong Schimmelpenninck tot aftreden, hernoemde het land tot [[Keninkryk Hollân]] en benoemde zijn broer [[Loadewyk Napoleon Bonaparte]] tot koning.
 
==Departeminten==
Line 14 ⟶ 16:
Bij wet van 21 juni 1802 werd de departementale indeling van het rijk vastgesteld. Daarbij werd de [[Bataafse_Republiek#Departementen|departementale indeling van 1799]] teruggedraaid; de bekende historische gewestnamen en -indelingen werden weer verwerkt in de departementale structuur.
 
* [[DepartementDepartemint BataafsBataafsk BrabantBrabân]]
* [[DepartementDepartemint FrieslandFryslân]]
* [[DepartementDepartemint GelderlandGelderlân]]
* [[DepartementDepartemint HollandHollân]]
* [[DepartementDepartemint OverijsselOerisel]]
* [[DepartementDepartemint StadStêd en LandenLannen vanfan GroningenGrinslân]]
* [[DepartementDepartemint UtrechtUtert]]
* [[DepartementDepartemint ZeelandSeelân]]
{{Clearleft}}
Na de oprichting van het [[koninkrijkkeninkryk HollandHollân]] in [[1806]] werd bij wet van 13 april 1807 de departementale indeling van het rijk opnieuw vastgesteld. De belangrijkste wijziging was de splitsing van de departementen [[Departement Holland|Holland]] en [[Departement Overijssel|Overijssel]].
 
==Literatuer==
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Bataafsk_Mienebest"