Wikipedy

Bataafsk Mienebest: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
No edit summary
ww
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Nl-batr.gif|thumb|Flagge fan it Bataafsk Mienebest]]
 
itIt '''Bataafsk Mienebest''' ([[1801]] - [[1806]]) (doe '''Bataafsch Gemeenebest''' stavere) wie in [[republyk]] dy't it grutste part fan it [[Nederlân]] fan no omfieme. De republyk wie foarme nei it foarbyld en mei militêre stipe fan de Frânske Republyk, dêr't it Bataafsk Mienebest in bûnsgenoat en ''de facto'' in [[fazalsteat]] wie. It Bataafsk Mienebest ûntstie nei in grûnwetswiziging yn de [[Bataafske Republyk]], wêrby't de steatsynrjochting slim feroare waard. Guon publikaasjes út dy tiid, ek fan de oerheid sels, sprekke sawol fan de Bataafske ''Republyk'' as it Bataafsk ''Mienebest''.
 
==Skiednis==
[[Ofbyld:RJschimmelpenninck.jpg|thumb|Schimmelpenninck as riedspensjonaris]]
In [[1801]] vond onder grote druk van Frankryk een grondwetsherziening plaats, waarbij de veranderingen van [[1798]] werden teruggedraaid. De staatsinrichting werd drastisch gewijzigd. Het Fertsjintwurdichjende Lichem fan de Bataafske Republyk werd vervangen door een Wetjaand Lichem. Als uitvoerende macht - opvolger van het [[Utfierend Bewâld]] - werd een Staatsbewind ingesteld, bestaande uit 12 personen. Tevens kwam de rechtspraak in handen van een onafhankelijke rechterlijke macht. De leer van [[Charles Montesquieu|Montesquieu]] over scheiding der machten werd zodoende in praktijk gebracht. De naam van de republiek werd gewijzigd in Bataafs Mienebest.
Yn [[1801]] waard de grûnwet fannijs besjoen ûnder grutte druk fan Frankryk; de feroaringen fan [[1798]] waarden dêryn tebekdraaid. De steatsynrjochting waard drastysk wizige. It Fertsjintwurdichjende Lichem fan de Bataafske Republyk waard ferfongen troch in Wetjaand Lichem. De útfierende macht kaam yn hannen fan in Steatsbewâld fan tolve man - opfolger fan it [[Utfierend Bewâld]]. Teffens kaam der in ûnôfhinklike rjochterlike macht. De lear fan [[Charles Montesquieu|Montesquieu]] oer skieding fan de machten waard sa yn praktyk brocht. De namme fan de republyk waard feroare yn Bataafsk Mienebest.
 
InYn [[1805]] werd doorsoarge [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] bewerkstelligdderfoar dat hetit StaatsbewindSteatsbewâld werdferfongen vervangenwaard doortroch eenin eenhoofdigbewâld bewindfan ien persoan. [[Rutger Jan Schimmelpenninck]] werdwaard doortroch Frankrijk benoemdFrankryk op dezedizze post, metbeneamd en krige de titel ''[[riedspensjonaris]]''. De wetgevendewetjaande macht bleefbleau formeel welwol inyn handenhannen vanfan hetit WetgevendWetjaand LichaamLichem, maarmar inyn de praktijkpraktyk waswie eenin advieslichaamadviesried, de Steatsried, belangrijkerwichtiger.
Schimmelpenninck zorgdesoarge voorfoar hetit eersteearste centralesintrale bestuursapparaatbestjoersapparaat inyn de historieskiednis vanfan de Lege Lannen. VijfDe departementenkearn fan syn regear waard foarme troch fiif departeminten (BinnenlandseBinnenlânske ZakenSaken, BuitenlandseBûtenlânske ZakenSaken, FinanciënFinânsjen, Marine en OorlogOarloch) vormden de kern van zijn regering.
 
InYn [[1806]] verloorferlear Napoleon echterlykwols hetit vertrouwenbetrouwen inyn de Republyk. HijHy vondwie fan betinken dat de [[patriotten]] tede weinigrjochtlinen enfan [[Parys]] te langzaammin deen richtlijnente van Parysstadich volgdenopfolgen. HijHy dwongtwong Schimmelpenninck totta aftredenôfgean fan syn amt, hernoemdewerneamde hetit landlân totyn [[Keninkryk Hollân]] en benoemdebrocht zijn broersyn [[Loadewyk Napoleon Bonaparte]] totop de koningtroan.
 
==Departeminten==
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Bataafsk_Mienebest"