Willem IV fan Oranje-Nassau: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
wurkleas
LNo edit summary
Rigel 1:
[[Ofbyld:Guillaume IV d'Orange-Nassau.jpg|thumb|right|Ofbylding fan Willem IV.]]
'''Willem IV Karel Hindrik Friso''' ([[1 septimber]] [[1711]], [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]] – [[22 oktober]] [[1751]], [[De Haach]] yn Paleis Huis ten Bosch), wie [[prins fan Oranje]] en greve fan [[Hûs Nassau|Nassau-Dietz]]. Hy wie de earste erfsteedhâlder fan de [[Republyk fan de Sân Feriene ProvinsjesNederlannen]]. Hy wie yn syn dwaan en litten in foarnaam, freedsum en minlik minsk, mar hie in soad te krijen mei in swakke sûnens en in fergroeiing fan syn rêch.
 
== Jeugd ==
Willem Karel Hendrik Friso waard berne yn Ljouwert as soan fan [[Johan Willem Friso fan Nassau-Dietz]] en [[Maria Louise fan Hessen-Kassel]] (Marijke-Meu). DeTroch de fal fan in hynder, yn 1717 yn de tún fan [[Paleis Soestdyk|de simmerresidinsje]], diewaard men efkes bang foar syn libben frezen.
Willem IV krige mear as de wenstige opfieding fan aadlike bern. De prins studearre oan de [[Universiteit fan Frjentsjer]] en oan de [[Universiteit Utert]]. Willem IV spruts mearderemear talenas ien taal (wêrûnderek [[Frysk]]) en wiehie ynteressearreniget ynoan skiednis; ek yn de fouten fan syn foarteam, sa't er syn heechlearaar melde.
 
Syn beneaming hie in soad fuotten yn 'e ierde: der wienen kapers op de kust, en dêrby binne de boarnen net lyklûdich: elke auteur beweartseit wat oars.<ref>Willem IV soe earst yn [[1736]] mearderjierrich wurde. Alle beneamingen wienen mooglik in soarte fan yntinsjeferklearrings.</ref><ref>Neffens Nijhoffs lexiconleksikon wie Willem IV by syn berte daliks steedhâlder fan Fryslân, folge Grinslân yn [[1718]] en Drinte en Gelderlân yn 1722.</ref><ref>Neffens de Oosthoek (1917) waard hy yn 1720 yn Gelderlân, yn [[1729]] yn Grinslân en 1731 yn Fryslân beneamd.</ref> Der kin oannomd wurde dat hy yn novimber [[1722]] yn Gelderlân beneamd waard, mar earst hie hy dêrer allinnich de titel en de talage.<ref>Dizze tastân duorre oant 1750. Porta, A. (1975) Johan en Gerrit Corver, side 199</ref> Yn 1726 waard him in plak yn de [[Rie fan Steate]] wegere troch de net-steedhâlderlike provinsjes. De ûntfangst fan de prins trije jier letter yn De Haach wie tige koel. Mar Drinte en Grinslân soenen him yn 1729 en Fryslân yn [[1731]] ta steedhâlder beneamd hawwe.<ref>Encyclopedie van Friesland (1953)</ref> Sûnt dy tiid wie hy yn feite de heechste amtner fan dizze gewesten.
 
== Houlik ==