Termometer: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Rigel 1:
[[Ofbyld:20050501 1315 2558-Bimetall-Zeigerthermometer.jpg|thumb|''Bimetaal termometer'']]
In '''termometer''' is in [[mjitynstrumint]] dat brûkt wurdt om [[temperatuer|temperatuaren]] te mjitten.
{{wurk}}
== Types ==
Der binne meardere soarten termometers yn gebrûk:
Line 7 ⟶ 6:
* De [[Galileo-termometer]] dy't wurket op basis fan de [[Wet fan Archimedes]].
* [[Termokeppel]]. Dizze bestiet út twa trieden út ferskillend metaal. Op it kontaktpunt ûntstiet in [[elektryske spanning]] dy't ôfhinget fan de temperatuer.
* [[InfraroodYnfraread]] thermometerstermometers. DezeDizze meetmjit de infrarodeynfrareade stralingstrieling vanfan hetin objectobjekt. Hoe heterhjiter hetit objectobjekt, desnammerste te hogerheger is de [[frequentiefrekwinsje]] vanfan hetit uitgestraaldeútstrielde infraroodynfraread. ZieSjoch ookek [[elektromagnetischeelektromagnetyske stralingstrieling]].
* TemperatuurgevoeligeTemperatuergefoelige weerstandwjerstân. Dit is eenin elektrischeelektryske [[weerstandwjerstân (elektronicaelektroanika)|weerstandwjerstân]] waarvanwêrfan de groottegrutte toeta- (''positievepositive [[temperatuurcoëfficiënttemperatuerkoëffisjint]]'') of afneemtôfnimt (''negatievenegative temperatuurcoëfficiënttemperatuerkoëffisjint'') metmei de temperatuurtemperatuer. DoorTroch nanei ijkingitigjen de weerstandwjerstân te metenmjitten komtwurdtt men de temperatuurtemperatuer te wetengewaar. DezeDizze wordenwurde inyn [[elektronischeelektroanyske thermometertermometer]]s gebruiktbrûkt.
* [[KoortsthermometerKoartstermometer]]s metmei kwik hebbenhawwe eenin extraekstra duntin stukjestkkje [[capillairkapillêr]] aanoan hetit beginbegjin vanfan de stiich stijgbuis, waardoorwêrtroch't de kwikkolom bijby hetit weerwer afkoelenôfkuoljen afbreektôfbrekt, zodatsadat de bereikteberikte maximalemaksimale temperatuurtemperatuer blijftstean staanbliuwt en kanôflêzen wordenwurde afgelezenkin totoant de thermometer wordttermometer 'afgeslagenôfslein' wurdt. HetIt bereikberik vanfan normale koortsthermometerskoartstermometers is geringlyts, vanfan 35 totoant 42 °C, maarmar de nauwkeurigheidnaukeurichheid grootgrut.
* [[BimetaalthermometerBimetaaltermometer]]s'' diedy't gebrûk gebruikmakenmeitsje vanfan de verschillendeferskillende [[uitzettingscoëfficiëntútsettingskoëffisjint]] vanfan tweetwa strips metaal diedy't op elkaarelkoar vastfêst zijn gelastlaske of gesoldeerdsoldearre binne. AlsAs de temperatuurtemperatuer verandertferoaret, trektlûkt hetit [[bimetaal]] krom. DezeDizzen wordenwurde gebruiktbrûkt inyn eenvoudigeienfâldige [[thermostaattermostaat|kamerthermostatenkeamertermostaten]].
* [[GasthermometerGastermometer]]s. DezeDizzen werkenwurkje op grondgrûn vanfan de variatiesfariaasjes vanfan druk alsas hetit gas wordt verwarmdferwaarme of afgekoeldôfkuolle wurdt. AlsAs regel wordtwurdt waterstofwetterstof, helium of stikstof gebruiktbrûkt. Dit zijnbinne de nauwkeurigstesekuerste en gevoeligstegefoelichste thermometerstermometers, maar zemar zijnse moeilijkbinne inlestich hetyn gebruikgebrûk. EenIn gasthermometergastermometer wordtwurdt dan ookek voornamelijkbenammen gebruiktbrûkt om thermometerstermometers vanfan andereoare typen te [[kalibrerenkalibrearjen]].{{wurk}}
 
[[BestandOfbyld:Draadloze thermometer.jpg|thumb|200px|Draadloze''Triedleaze thermometertermometer'']]
In principe kan elke fysische meetwaarde die temperatuurgevoelig is worden gebruikt om een thermometer te maken. Aangezien bijna alle macroscopische effecten temperatuurgevoelig zijn, resulteert dit in een constatering die door Fokke Tuinstra, emeritus hoogleraar in Delft werd geformuleerd als ''alles is een thermometer''.